Dünyanın en güzel cami minareleri

Ayasofya'nın kaderi Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethetmesi ile değişti. Ayasofya, fethin en önemli sembolü haline gelmiş ve camiye çevrilmişti. Camiye çevrildikten sonra ilk minare, Fatih döneminde ahşap olarak yarım kubbelerin üzerine yapıldı. 1574 yılındaki tamir sırasında bu minare kaldırıldı. Tuğla minarenin ise Sultan II. Bayezid döneminden kaldığı tahmin edilir. Ayasofya'nın batı tarafında yer alan iki minare, Sultan II. Selim tarafından Mimar Sinan'a sipariş edilmiş; ancak yapılar onun ölümünden sonra Sultan III. Murad'ın saltanatının ilk yıllarında tamamlanmıştı. Ahşap minarenin yerine yapılan minarenin de Mimar Sinan'ın elinden çıktığı tahmin edilir. Mimar Sinan ve Ayasofya minareleri Fâtımî Halifesi Muiz Lidinillah tarafından 970 yılında yeni başkent için yapımı başlatıldı. Caminin isminin, Peygamberimizin kızı Hz. Fatıma'nın lakabı olan ez-Zehra'dan geldiği düşünülür. Kahire'de kurulmuş ilk camidir ve şehre 'bin minareli şehir' unvanının verilmesine vesile olmuştur. Külliyenin parçası olan cami, bugün dünyanın en eski ikinci üniversitesi olan el-Ezher Üniversitesi içinde yer alır. El Ezher Camii, tıpkı Ayasofya gibi farklı dönemlerde çeşitli tamirler geçirmiş ve bu dönemlerde yeni minareler yapıya eklenmiştir. Malezya'nın idari başkenti olan Putrajaya'da bulunan Putra Camii, ülkede Pembe Camii olarak bilinir. Malakka Boğazı'nın kıyısına inşa edilen Putra Camii'nin duvarlarında ağırlıklı olarak cam malzemeler kullanılmış; cami, gül işlemeler ve mermer oymalarla süslenmiştir. Putra Camiinin kubbesi için kullanılan malzeme ise pembe granittir. Bir vakit namazında 15 bin kişi namaz kılabilmektedir. Minaresinin beş katlı oluşu, İslam'ın beş şartını simgeler. Samarra Ulu Camisi veya Mütevekkiliye Camisi, Irak'ın Samarra şehrinde Abbasi halifesi Mütevekkil tarafından 848 ila 852 seneleri arasında yaptırılmış ordugâh tipi camidir. İslam dünyasının en büyük cami yapılarından birisi olarak inşa edilmiştir. 40 metre boyunda ve 156 metre eninde olup, cami kısmı kıble duvarı 25 sahına bölünmüştür. Müştemilatıyla birlikte 38 bin metre karelik bir saha kaplayan yapının günümüzde sadece minaresi ve dış duvarları ayaktadır. Eski Babil zigguratlarına benzeyen Malviya adındaki büyük minare helezon olarak yükselir ve çevresinde bir rampanın dolandığı koni biçiminde bir yapıdır. Sıra dışı mimarileriyle göz kamaştıran camiler Marmara İlahiyat Camii, İstanbul'un Üsküdar semtinde yer alan camidir. 1982 yılında yapılan cami, 2012 yılında depreme dayanıklı olmadığı için yıkılmış, yerine yeniden camii inşaatı başlamış, 23 Ekim 2015 tarihinde hizmete açılmıştır. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Camii, modern mimari ile inşa edilmiştir. Tasarımı kâinatın bütününde yer alan dönme hareketinden ilham almış, parçadaki bütün ve bütündeki parça kavramlarını yansıtmıştır. 1000 yıllık geleneksel kırlangıç tavan tekniğinin ilhamıyla birleştirilen kubbesi ile cami mimarisinde yeni bir ufuk açmıştır. Modern tasarıma sahip iki minaresi bulunur. Kul Şerif Camii Kazan'da bulunan, inşaatın yapıldığı tarihte Rusya'nın ve İstanbul dışında Avrupa'nın en büyük camilerinden biri olarak bilinen camidir. 16. yüzyılda Kazan'da inşa edilen bu cami, adını Ruslara karşı direniş önderi olan Kul Şerif'ten almıştır. Erken Rönesans ve Osmanlı mimarisinin unsurları da kullanılmış olsa da tasarımı İdil Bulgarları için gelenekseldir. 1552'de Kazan'ın işgal edilmesi sırasında Korkunç İvan tarafından yıkılmış; 1996 yılında, cami yeniden inşa edilmiş, 2005'te açılışı yapılmıştır. Cami 6 bin kişilik kapasiteye sahiptir. Caminin ana bölümünün kenarlarında 55'er metre yükseklikte 4 ana minare bulunur; ayrıca cami 2 küçük ve 2 dekoratif minareye de sahiptir. Mimarisi ve kırmızı rengiyle dikkati çeken 'Kırmızı Mescit' olarak anılan Jami Ul-Alfar Camii, Sri Lanka'da İslam'ın sembolü olarak kabul ediliyor. Jami Ul-Alfar Camii, Hindistan'ın güneyinden Sri Lanka'ya gelen seyyah Müslüman tüccarlar tarafından 1908 yılında inşa edilmiştir. Sri Lanka mimarisinde anıt eser olarak kabul gören Kırmızı Mescit, 1500 kişinin ibadet edebileceği şekilde planlanmıştır. Suya aksini yansıtan sıra dışı mimarileriyle 'yüzen camiler' Klasik İslam mimarisinin dışındaki çizgisiyle farklı bir tarza sahip bu cami, her yıl yüzlerce turistin ziyaretçi akınına uğrar. Mashkhur Jusup Camii, Pavlodar'ın merkezinde 6 hektarlık bir alanda yer alır. Kazakistan'ın en büyük camilerinden biri olan Mashkhur Jusup Camii, 2001 yılında bir yıllık inşaatın ardından açılmıştır ve 1.500 kişilik kapasitesi vardır. Cami, Kazak şair ve tarihçi Mashkhur Jusup'un adını almıştır. 4 minaresi bulunur ve bu minarelerin 63 metre oluşu Peygamberimizin yaşamını temsil eder. Delhi Jama Camii, 17. yüzyılda Babür İmparator'u Şah Cihan tarafından ülkenin başkenti Delhi yaptırılmıştır. Hindistan'ın en büyük ve en ihtişamlı camilerinden biridir. Şehrin en işlek pazarlarından 'Çavri Pazarı' Yolunun başlangıcında yer alır. İnşaatında 6 bin kişinin çalıştığı caminin yapımına 1650 yılında başlanmış ve cami 1656 yılında tamamlanmıştır. Caminin bahçesinde 25 bin Müslüman aynı anda saf tutabilir. Camide geyik derisine yazılmış antik değeri olan bir Kur'an-ı Kerim ve birkaç kutsal emanet bulunur. Caminin 40 metre yüksekliğindeki iki minaresi, kırmızı kumtaşı ve beyaz mermerden inşa edilmiştir. Malezya'nın Kuala Terengganu şehrinde bulunan Kristal Cami, modern İslam mimarisi ve çevre düzenlemesinin en güzel örneklerinden biri olarak karşımızda çıkar. Bu cami, yapımında cam, metal ve kristal malzemeler kullanılması nedeniyle Kristal Cami olarak adlandırılmıştır. Yapımına 2006 yılında başlanan ve 2008 yılında ibadete açılan bu cami, 1500 kişilik kapasiteye sahiptir. Caminin 4 adet minaresi ve büyüklü küçüklü çok sayıda kubbesi bulunuyor. Gece saatlerinde renkli ışıklarla aydınlatılıyor. Şehzade Camii, Kanûnî Sultan Süleyman'ın, Manisa sancağında vali iken 950 (1543) yılında vefat eden oğlu Mehmed adına yaptırdığı Şehzade Külliyesi, Mimar Sinan'ın tasarladığı ilk selâtin külliyesinin içinde yer alır. Dengeli tasarımı ile Osmanlı mimarisinin en etkileyici örneklerinden biri olan avlunun ve klasik normların hazırlayıcısı olan minarelerin kütleye bütünlenişi de çok başarılıdır. Evliya Çelebi'nin nakışlarından övgüyle bahsettiği minarede, kabartma bezemeler hareketlilik katmıştır. Fas'ın en büyük camisi olan II. Hasan Camii, aynı zamanda dünyanın da en büyük camilerinden biri. 1993 yılında yapımına başlanan cami, 25 bin kişilik iç kapasiteye, toplamda ise 105 bin kişilik bir kapasiteye sahip. II. Hasan Camii, aynı zamanda 210 metrelik uzunluğu ile dünyanın en uzun minareli camisidir. Kota Kinabalu Şehir Camii, Malezya'nın Sabah eyaletinde yer alan Kota Kinabalu'da bulunuyor. Borneo Adasında ve Güney Çin Denizi üzerinde yer alan bu cami, şehrin ikinci ana ibadethanesi olarak biliniyor. Miğferi andıran işlemeli mavi bir kubbesi ve dört minaresi bulunuyor. 1989 yılında inşasına başlanan bu cami, 2000 yılında ibadete açıldı. Mimari tasarımında, Medine'deki Mescid-i Nebevi'den esinlenilmiştir. İznik Yeşil Camii, Bursa'nın İznik ilçesinde bulunan Osmanlı mimarisinin ilk örneklerindedir. I. Murat'ın sadrazamı Çandarlı Halil Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami günümüze ulaşmayan hadis okutulan bir medrese ve bugün harap haldeki hamamı ile birlikte bir külliye şeklindeydi. Caminin mermer mihrabı Osmanlı'da ilk örnektir. Minaresinde ise Selçuklu mimarisi izleri taşır. Mermerden yapılan mihrabında güçlü bir taş işçiliği vardır. Turkuaz, yeşil ve mor çinilerle zikzaklı motifte kaplanan minaresi camiye adını verir. 1966 yılında Suudi Arabistan Kralı Faysal bin Abdül Aziz'in İslamabad'ı ziyaretinde, önerisi ile bir cami yapılması gündeme gelmiş ve proje için 1969 yılında bir yarışma düzenlenmiştir. 43 ülkeden gelen 17 proje arasından, Türk mimar Vedat Dalokay'ın 1957 yılında Kocatepe Camii Proje Yarışması'nda da seçilen fakat 'fazla modern' bulunarak yapılamayan projesi, Pakistan Hükümeti'nin yarışmasını kazanmıştır. 1976 yılında Pakistan hükümeti, Suudi Arabistan Devleti'nden alınan 130 milyon Suudi riyali (takriben bugünün 120 milyon dolar) ile inşasına başlanmış ve 1986 yılında tamamlanmıştır. Cami'nin dört adet ince uzun minareleri ise Türk camilerini hatırlatan mimarinin modernize edilmiş bir örneği olarak karşımıza çıkıyor. Kutub Minar, Delhi'de Kuvvetii'i-İslam Camii'nin 50 metre güneyinde 13. yüzyılda inşa edilmiş zafer anıtı niteliğindeki minaredir. Hint- İslam mimarisinin başyapıtlarından kabul edilen minare, 72,5 metre yüksekliği ile 14. yüzyılda Tac Mahal'in inşa edilmesine kadar Hindistan'ın, en yüksek yapısı olarak kalmıştır. Selçuklu, Gurlu ve Gazneli mimarisinin izlerini taşır. İlk üç katı kırmızı kumtaşından, dördüncü ve beşinci katları daha çok mermerdendir; her katın arasında mukarnaslar ve yazı kuşaklarıyla bezenmiş dört şerefe bulunur. Şeyh Zayid Camii, Abu Dabi'de Birleşik Arap Emirlikleri'nin kurucusu, 2004'te hayatını kaybeden eski Devlet Başkanı Zeyd bin Sultan el-Nehyan'ın anısına, 2007 yılında ibadete açılan camidir. Dünyanın sayılı büyük camileri arasında yer alan ve 2.412 metrekare alana sahip olan Şey Zeyd Camii'nde, 40 bin kişi aynı anda ibadet edebilir. Cami, 1988 yılında uluslararası bir tasarım yarışması sonucunda Suriyeli mimar Yousef Abdelky tarafından tasarlanmıştır. 1996 yılında başlatılan proje, 2004 yılında Şeyh Zeyd'in ölümünden sonra onun adını almıştır. Şeyhin naaşı da cami alanındaki anıt mezara defnedilmiştir. Yapı 2007 yılında tamamlanıp halka açılmış olsa da dış çevre düzenlemeleri 2010 yılında tamamlanabilmiştir. Avlunun dört bir köşesinde 107 metre uzunluğunda Mısır, Kuzey Afrika ve Osmanlı mimarisi izlerini taşıyan minareler yer alır. Brunei Sultanlığı'nın başkenti Bandar Seri Begawan'da inşa edilen cami, 1958 yılında tamamlandı. 28. Brunei Sultanı tarafından yaptırılan cami, Brunei'deki İslam inancının sembollerinden biri haline geldi. Cami aynı zamanda Asya Pasifik bölgesindeki göze çarpan modern İslam mimarisinin örneklerinden biri olma özelliğini taşıyor. Sultanlığın başlıca turist çeken yapısı olan ve Brunei nehri üzerinde oluşturulmuş yapay lagün kenarına inşa edilen cami İtalyan mimari özelliklerini taşıyor. Caminin mermerleri İtalya'dan, granitleri Şangay'dan, vitrayları ile 4 ve 2 ton ağırlığındaki iki avizesi İngiltere'den, el yapımı halıları Belçika ve Suudi Arabistan'dan getirilmiştir. Caminin 244 basamakla çıkılan minaresi 52 metre yüksekliğinde ve kubbesi altın kaplamadır. 1320'lerde yapılan Kutluğ Timur Camii'nden günümüze yalnızca minaresi kalmıştır. Türkmenistan'ın kuzeyindeki Köhne Ürgenç'te inşa edilen caminin tuğla minaresi 62 metre yüksekliğiyle Orta Asya'nın en uzun minaresidir. Silindirik gövdesiyle bacayı andıran minare 143 basamaklıdır. Kufi yazıtları da dâhil olmak üzere dekoratif tuğlaları temelinde minarenin daha erken bir yapı olduğu düşünülmektedir. Malezya'nın Melaka şehrinde bulunan ve boğazın üzerine inşa edilen bu cami, özellikle gün doğumu ve gün batımında efsanevi bir tabloyu andırıyor. Yapay bir ada üzerine kurulu bu caminin inşası 2006'da tamamlandı ve ibadete açıldı. Caminin üzerinde bulunduğu ada, insan yapımı ve Pulau Melaka diye adlandırılır. Mimarisinde Malay ve Ortadoğu etkisi görülen cami, dışarıdan bakıldığında suyun üzerinde yüzüyor gibi görünür. Bu nedenle Melaka'nın suda yüzen camisi olarak bilinir. 30 metrelik caminin tek minaresi aynı zamanda deniz feneri işlevi de görüyor.

Dünyanın en güzel cami minareleri

Ayasofya Camii – İstanbul