Düşlemekten vazgeçmeyen Ursula Le Guin’den fantastik alıntılar

'Bir nesil, bilginin cezalandırıldığı ve cehaletin saadet olduğunu öğrenerek yetişiyor. Bir sonraki nesil, cahil olduklarını bile bilmeyecek; çünkü bilginin ne olduğunu bilmeyecekler.' - Sesler Ursula K. Le Guin, teknolojik gelişmeleri değil; politikayı, psikoloji, biyolojiyi ve toplumbilimi kullanmayı/irdelemeyi tercih etti, farklı toplum biçimleri yaratarak bunları sorgulama yoluna gitti. 'Bir nesil, bilginin cezalandırıldığı ve cehaletin saadet olduğunu öğrenerek yetişiyor. Bir sonraki nesil, cahil olduklarını bile bilmeyecek; çünkü bilginin ne olduğunu bilmeyecekler.' - Sesler 1929 California doğumlu Ursula Kroeber Le Guin, antropolog çift Alfred L. Kroeber ve Theodora Quinn Kroeber'in kızıydı. İsmini doğum tarihi olan Azize Ursula Günü'nden aldı. Kitapları 40'tan fazla dile çevrilen ve milyonlarca satan Le Guin, yerleşik cinsiyetçi kalıplara meydan okuyan tarzıyla fantastik ve bilim kurgu yazınında kendine özgü bir üslup geliştirdi. 'Kıyıya vurmadıkları sürece, balıklar suyun farkında değildirler.' Mülksüzler Le Guin, Karanlığın Sol Eli, Mülksüzler, Sürgün Gezegeni, Yerdeniz serisi gibi roman ve öyküleriyle çağına damga vurdu. Bilim kurgu türünde yazmaya 50'li yıllarda başlamasına karşın, ilk öyküsü ancak 1962'de yayınlandı. 1974'te yazdığı Mülksüzler'e (The Dispossessed) kadar 6 bilim kurgu roman yazdı. Bu tarihten sonra fantastik öğelerin daha ağır bastığı eserler verdi. Yerdeniz serisi ünlü seriler arasına girdi. Ve birçok kitaba esin kaynağı oldu. Bu eseri ile fantastik edebiyatseverlerin de gönlünde taht kurdu. Yazdığı fantastik eserlerle de insanları büyüleyen Le Guin, fantazya alanında değerli bir ödül olan Gandalf Ödülü ile de onurlandırıldı. 'Bütün duvarlar iki anlamlı ve ikiyüzlüdür. Neyin içeride neyin dışarıda olduğu, duvarın hangi yanından baktığınıza bağlıdır.' Le Guin, J. G. Ballard, Philip K. Dick ve Michael Moorcock'la beraber, bu edebi anlayışla yazan yeni dalga bilimkurgu'nun en önemli temsilcilerindendi. Yeni Dalga (New Wave), 1960 ve 1970'lerde bilimkurguya yeni bakış açılarının getirildiği, deneysel metinlerin öne çıktığı bir akımdı. Çünkü yaşam bir yanıt değil, bir sorudur; bunun yanıtını sadece siz bulabilirsiniz.' Her Yerden Çok Uzakta İçinde birçok tema ve türden eser bulundurur ancak bunlar genelde hard sci-fi çerçevesinde olmaz. Yeni dalgacılar teknolojik gelişmelerin değil; politika, psikoloji, toplum bilim gibi sosyal bilimlerin ya da felsefenin öne çıktığı ve genelde alternatif toplum biçimlerinin sorgulandığı kurgulara önem verirler. 'Sana bir sır vereceğim' dedi kadın. Şimdi onunla yüz yüze duruyordu, sesinde kadim bir saygınlığın izleri vardı... 'Artık isimler bir önem taşımıyor. Sır mır da kalmadı. Benim ismimi öğrenmek ister misin?' En Uzak Sahil Yolda olmak onun için her zaman hareket halinde olmak demek değildi. Bu kimi zaman kendi ruhumuzda yaptığımız bir yolculukken kimi zamansa kurulmuş fantastik dünyalarda çıkılan bir keşifti. Yol bitmez; gidilecek, görülecek, derine inilecek, anlaşılacak, düşünülecek çok şey vardı. Bunun en büyük kanıtı Yerdeniz serisinin üçüncü kitabı 'En Uzak Sahil' oldu. 'En Uzak Sahil ölüm hakkında. Onun diğerlerinden daha zayıf kurgulu, daha tutarsız ve eksik olması da bu yüzden. İlk iki kitap yaşadığım ve atlattığım şeyler hakkındaydı. En Uzak Sahil'de konu edinilen şeyi ise yaşayıp atlatamazsınız. Bu bana genç okurlar için çok uygun bir konu gibi gelmişti, çünkü çocuk yalnızca ölümün varolduğunu değil -çocuklar ölümün yoğun biçimde farkındadırlar- kendisinin de ölümlü olduğunu, öleceğini anladığı anda, çocukluk biter ve yeni hayat başlar. Bu da büyümedir, ama daha geniş bir bağlamda.' 'Gerçek kardeşlik paylaşılan acıda başlıyor.' İlk kısa hikâyesini 9 yaşındayken yazdı, 11 yaşına geldiğindeyse ilk bilimkurgu hikâyesini basılması için 'İnanılmaz Bilimkurgu' dergisine göndermişti. Radcliff ve Columbia üniversitelerinde edebiyat eğitimini tamamladı. 1950'li yıllarda fantastik öyküler ve romanlar yazmaya başladı. 'Balığı bilmek için yüzmeye, yıldızı bilmek için parlamaya gerek yok.' 1962'de ilk bilimkurgu öyküsü, 1966'da ise ilk romanı yayımlandı. Hugo, Nebula, Locus ve Dünya Fantezi ödüllerinin hepsini en az iki kere olmak üzere kazandı. 2000'de ABD edebiyatına katkıları nedeniyle, ABD Kongre Kütüphanesi'nce 'Yazarlar ve Sanatçılar' kategorisinde 'Yaşayan Efsane' seçildi. 2002'de PEN Malamud Ödülüne layık görüldü. 2014'te edebiyata verdiği katkılardan dolayı Amerikan Ulusal Kitap Ödülü'yle lâyık görüldü. Başta Neil Gaiman, Iain Banks ve Salman Rushdie olmak üzere pek çok yazarı etkiledi. En çok bilinen serisi Yerdeniz Öyküleri, 2006 yılında Goro Miyazaki tarafından animeye uyarlandı. 'Ölmek, kendini yitirmek ve diğerlerine katılmaktır. O ise kendini kurtarmış, diğerlerini yitirmişti.' Ursula K. Le Guin, 1969'da yazdığı 'Karanlığın Sol Eli' ile bizlere cinsiyet kavramının olmadığı bir toplumun sosyolojik yapısını düşündürdü. 1966'da yayımlanan Rocannon'un Dünyası ve Sürgün Gezegeni romanları ile yazın hayatına başlamıştı. Bu iki roman aynı zamanda Hainish Cycle'ın da başlangıcı olacaktı... 'Bize birbirimizden başka kimsenin yardım etmeyeceğini, eğer elimizi uzatmazsak hiçbir elin bizi kurtaramayacağını biliyoruz. Uzattığınız el de boş, tıpkı benimki gibi, hiçbir şeyiniz yok. Hiçbir şeye sahip değilsiniz, hiçbir şey sizin malınız değil. Özgürsünüz. Sahip olduğunuz tek şey ne olduğunuz ve ne verdiğinizdir.' Hainish Cycle, Le Guin'in en önemli bilimkurgu eserlerini de içeren bir seridir. Dünya'nın da dahil olduğu birtakım gezegenlerdeki insan uygarlıklarının, seyahat ederek birbirleriyle ilk kez temaslarını ve bir federasyon kurma çabalarını konu edinir. Yazar, bu aynı evrende geçen ancak birbirinden bağımsız romanlar ve öyküler serisinde, bilinmeyen dünyalara gezginler gönderir. 'Bence olgunluk kabuk değiştirmek değil, serpilip gelişmektir. Yetişkin bir insan ölü bir çocuk değil, yaşamayı başarmış bir çocuktur.' Anarşizm dokunuşları içermenin ötesinde anarşizmi doğrudan konu edinen Mülksüzler'de de böyledir. Karakter bilmediği bir gezegene gider, gezegeni tanımaya çalışır. Farklılıklara alışması kolay olmaz. Garipsediği onlarca şeyle karşılaşır, sorgular, reddeder veya zamanla alışır. Mülksüzler, en özet haliyle iki ayrı gezegendeki siyasi ve sosyolojik yapıyı inceler ve kimse bahsetmese de vicdan kavramı üzerinde fazlasıyla durur; içsel bir sorgulama yapmamızı da ister. 'Hiç kimse cezayı kazanmaz, ödülü de. Aklınızı hak etmek, kazanmak gibi fikirlerden arındırın, ancak o zaman özgür düşünebileceksiniz.' Le Guin'in diğer önemli özelliği ekolojiyi kullanma ustalığıydı. Bu özelliği, Hainish Cycle romanlarında ön plana çıkıyor. Yarattığı gezegenlerin ekosistemlerini yaşayan insanların hayatlarının odak noktası haline getiriyor ve sosyokültürel gelişimlerini bu ekosistemin etrafında düzenliyor. Mülksüzler'de şehir ekosistemini ve çölümsü, kurak ekosistemi resmeden Le Guin, 22 Ocak 2018 tarihinde 88 yaşında iken aramızdan ayrıldı... 'Düşünceler baskı altına alınarak yok edilemezler. Onlar ancak dikkate alınmayarak yok edilebilir.' Eğer bir şeyi bütün olarak görebilirsen, hep güzelmiş gibi görünür. Gezegenler, yaşamlar... Ama yakından bakıldığında bir dünya yalnızca toz ve Kaya'dan oluşur. Günden güne yaşam daha da zorlaşır. Yorulursun, ritmi kaçırırsın. Uzaklığı ararsın-ara vermeyi. Dünyanın ne kadar güzel olduğunu görmenin yolu ölümün bakış açısından geçiyor. 'Haksızlıklar kuralları yaratır, cesaret ise onları yıkar.' 'Eylem yarar sağlamıyorsa bilgi topla; bilgi yarar sağlamıyorsa, uyu.'