II. Abdülhamid'in Çin'deki mührü: Hamidiye Üniversitesi

OSMANLI'NIN İLİME VERDİĞİ ÖNEM 🔸 Ecdadımız yüzyıllar boyu hüküm sürdüğü topraklarda barışın, huzurun hakim olması için emek vermiş bunun yanında gelecek nesillerin eğitimli olması için de çeşitli eğitim kurumları açtırmıştır. 🔸Açılan bu kurumlar her anlamda donanımlı ve gelişmiştir. Osmanlı toprakları ile sınırlı kalmayan ecdadımız, Çin'deki Müslümanların da eğitimini düşünür ve harekete geçer. Abdülhamid'in mektuplaştığı kişi: Zeynelabidin Tagiyev OSMANLI'NIN PARLAK DÖNEMİ 🔸 Çin'in bir vilayeti olan Pekin'de, Liao Hanedanlığı Niujie adında bir cami yaptırılır. II. Abdülhamid döneminde Çin'deki 500 milyonluk nüfusun 50-60 milyonu Müslüman'dır. 🔸 Osmanlı Hakanı Abdülhamid, uluslararası ilişkileri göz önünde bulundurarak döneminin şeyhülislamlarından Cemaleddin Efendi'yi, Çin'deki Müslümanların yalnız olmadığını hissettirmek ve dini tebliğ için 9 kişiden oluşan 'Nasihat Heyeti' yollatır. PEKİN'E GİDEN HEYET 🔸 Sultan Abdülhamid bu göreve Yıldız Sarayı'nın parlak subaylarından biri olan Enver Paşa'yı da seçer, yanına ise Kurmay Binbaşı Nazım Bey seçilir. 🔸 Heyette din adamı vasfı ile Mustafa Şükrü Efendi dahil edilir. Bu ziyaret, Osmanlı Devleti adına pek çok hayırlı işin ilki olur. Yüzyıllardır devam eden Çin zulmü HAMİDİYE ÜNİVERSİTESİ'NİN HİKAYESİ 🔸 Üniversitenin hikayesi, Çinli bir Müslüman'ın İstanbul'a gelmesi ile başlar. Hac yolculuğu dönüşü İstanbul'u ziyaret eden Çinli Haoren, Osmanlı sarayında ağırlanır. Buradaki eğitim sistemine hayran olur ve buna dair malumat edinir. 🔸 Aklında daima Çin'de bir üniversite açma fikri olan Haoren, düşüncesini Sultan ile paylaşır. Abdülhamid Han ise seve seve yardımcı olabileceğini söyler. ASYA'DA OSMANLI İZİ 🔸 Enver Paşa himayesindeki heyet, Nemçe gemisi ile Haoren'ın yanına ulaşır. Çin hükümeti, Sultan Abdülhamid'in düşüncelerinin ve aklındaki asıl meselesinin İslam'ı tebliğ etmek olduğunu anlar ve projenin hayata geçirilmemesi için ellerinden geleni yaparlar. 🔸 Hamidiye Üniversite, en nihayetinde Çin'de yaşayan Müslümanların bir sembolü olarak Pekin'de Niujie Camii'nin bahçesinde kurulur. Doğu Türkistan sözlüğü ÇİN'İDE BİR CAMİ: NİUJİE 🔸 Çin mimarisinin en güzel örneklerinden Niujie Camii, milad, 996 yılında Liao Handenlığı döneminde yaptırılıp Qing Hanedanlığı Kangxi döneminde geliştirilir. 🔸 İnşası tamamlandığında Çin'deki en büyük camilerden biri olur. Zaman içinde caminin bahçesine yapılan eklemeler ile birlikte toplam 10 bin metre karelik bir alanı teşkil eder. ÇİN'DE BİN YILLIK CAMİ 🔸 Çin ve İslam'a ait ögelerin karışık bir şekilde işlendiği bu cami, yüzyıllardır ayaktadır. Zaman içerisinde hasar alsa da 2005 ve 2008 senelerin restorasyondan geçmiştir. 🔸 Bin yıllık cami bugün, Müslümanların ibadet merkezi olarak kullanılır. Ziyaret etmek isteyen turistler için ise müze olarak bir bölümü kullanıma açıktır. ÇİN'DE OSMANLI MÜHRÜ: HAMİDİYE ÜNİVERSİTESİ 🔸 Hamidiye Üniversitesi, Sultan Abdülhamid'in emriyle 1908 yılında Çin'in başkenti Pekin'de kurulur. Osmanlı topraklarından uzakta böylesine bir eğitim kurumunun inşa ettirilmiş olması hayranlıkla karşılanır. 🔸 Heyetin Pekin'e ulaşmasından sonra çalışmalara hızlı bir şekilde başlanır ve proje hayata geçirilir. Bu eğitim kurumu, ilerde Osmanlı'nın Çin'e uzanan kopmaz bir bağı olacaktır. ÜÇ DERLİK EĞİTİM KURUMU 🔸 Çin'de İslami eğitim veren öğrenim kurum, 19. yüzyılda üç derslik ile öğretime hazır hale gelir. Dönemin önemli hocaları ile kaliteli eğitimi hedeflenir. 🔸 Hamidiye Üniversitesi, 1949 yılı Mao devrine kadar aktif şekilde faaliyet gösterir. Yaşanan Çin devriminden sonra üniversitede, isteyen öğrencilere eğitim verilmeye devam edilir. Orta Asya değil Türkistan ÇİN'DEKİ MÜSLÜMANLARIN ORTAK NOKTASI 🔸 Niujie Camii ve Hamidiye Üniversitesi kuruldukları günden itibaren çok kısa bir sürede Çin'deki Müslümanların buluşma yeri haline gelir. 🔸 Abdülhamid Han'ın 'tüm Müslümanları tek bir çatı altında birleştirme politikası' sayesinde Çin'deki Müslümanlar, Osmanlı'nın hilafet sancağı altında toplanmış olur. DARU'L ULUMU'L HAMİDİYYE 🔸 Zamanla tahribata uğrayan cami ve üniversite, 2007 yılında restore edilir. Günümüzde bazı bölümleri farklı amaçlar için kullanılmaktadır. 🔸 Bir bölümü cami olarak kullanılsa da başka bir bölümü müze olarak ziyaretçilerini ağırlamaktadır. Diğer adıyla Daru'l Ulumu'l Hamidiyye bugün Asya'da, Sultan Abdülhamid ruhunu yansıtan ata mirası olarak varlığını korumaktadır.