Kenya'da padişah şehri: Sultan Hamud

◼ Osmanlı Hanedanı, 600 yılı aşkın bir süre dünyanın birçok yerinde adından fazlasıyla söz ettiren bir imparatorluğun üyeleri idi. Afrika'da; Mısır, Libya, Cezayir, Tunus, Sudan, Eritre, Cibuti, Somali, Fas, Nijer, Çad, Kenya, Uganya gibi ülkeleri belli dönemler hakimiyeti altına aldılar. ◼ Günümüzde bu saydığımız yerlerde Osmanlı'dan yadigar pek çok cami bulunur. Fakat öyle bir yer var ki burası, Sultan II. Abdülhamid'in adını taşımaktadır. Sultan II. Abdülhamid kimdir? Sultan II. Abdülhamid, Osmanlı Devleti'nin 34. padişahı, 113. İslam halifesidir. Fransızların katlettiği Afrika mimarisi ◼ Sultan Hamud şehrinin ismini, Osmanlı Devleti'inde zekasıyla adeta bir çığır açan Sultan Abdülhamid'den aldığı bilinmekte. Bu kent, Kenya'nın Makueni İlçesinin Kasikeu bölümünde yer alan bir kasaba. ◼ Daha önce burası, Doğu Eyaleti'ne bağlı eski Nzaui Bölgesi olarak geçmekte. Günümüzde kasaba, Nzai İlçe Meclisi ve Kilome Seçim Bölgesi'nin bir parçası. ◼ Peki, Afrika'nın tam ortasında kalan bu yer, 'Nasıl oldu da sultanlar sultanı II. Abdülhamid'in adını aldı?' Evet bunun cevabı Gazeteci Hikmet Feridun Es'in Kenya gezisinde saklı. ◼ 1960'lı yıllarda Gazeteci Es'in yolu, Kenya'nın Mombasa şehrine düşer. Orada derlediği bilgilere göre bu şehirde bulunan Sultan Hamud kasabası adını, II. Abdülhamid'den almaktadır. Mombasa şehri nerede? Mombasa, Kenya'nın ortasında bulunan, Hint Okyanusu kıyısındaki bir körfezde yer alan mercan adasının üzerinde kurulu bir liman kentidir. ◼ Yine anlatılanlara göre, bir dönem İngilizler Mombasa-Nairobi arasında bir demir yolu inşasına başlar. Bu demir yolu ile birlikte güzergahta bulunan bir köyün de önemi oldukça artar. Şöyle bir detay vardır, bu köyde inşaatta çalışanların çoğu Müslüman'dır. ◼ Dönemin sultanı, II. Abdülhamid bölgeye bir heyet gönderir. Fermanda Müslüman nüfusun fazla olduğu bu köye bir cami inşa ettireceğini söyler. Güney Afrika'nın tarihi: Ümit Kalesi ◼ Cami inşası tamamlandıktan sonra Sultan Abdülhamid bölgeye; çok kıymetli hat levhaları, istifade edilmesi için kitaplar ve türlü türlü hediyeler gönderilmesini emreder. ◼ Yaşanan gelişmelerin ardından köy, Sultan Hamud olarak anılmaya başlar. Artık burası bir köy, kasaba değil adeta bir şehre dönüşmüştür. ◼ Sultan II. Abdülhamid'in ablasının torunlarından biri olan Bahaddin Sami Bey'in yolu bir gün Kenya'ya düşer. Sami Bey, Sultan Hamud şehrinin adını duyar, çok merak eder. ◼ Osmanlı hanedan üyesi, şehrin adını duyunca şaşırır ve oradaki insanlara ismin nereden geldiğini sorar. 'Osmanlı Sultanı ve Halife II. Abdülhamid'in adını taşıyor' cevabını alınca hayretler içinde kalır. II. Abdülhamid Han'ın emriyle açılan tünel ◼ Sami Bey, kim olduğunu açıkladığında çevredeki insanlar, 'Sultan II. Abdülhamid'in torununu' görmek için akın akın şehre gelir hatta bu yüzden bir izdiham dahi çıkar. ◼ Kenya'da Sultan II. Abdülhamid'e duyulan saygı ve sevgi o kadar fazladır ki Osmanlı hanedan üyesini 'torunu' olarak atfederler ve onu görmek için saatlerce sıra beklerler. ◼ Gazeteci Hikmet Feridun Es'in anlattığı aktardıkları bunlardır. Peki, Hikmet Feridun kimdir? GAZETECİ HİKMET FERİDUN ES ◼ Hikmet Feridun Es, Türk gazeteci ve yazardır. Daha küçük yaşlarda gazeteciliğe ilgi duymaya başlar. Es, İtalyan Okulu'ndan sonra girdiği İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'nde öğrenim görürken, okulunu yarım bırakır. 1926 senesindeyse Akşam Gazetesi'nde çalışmaya başlar. ◼ Durumu el verdiğinden sık sık yurt dışı seyahatlerine çıkar ve araştırmalar yapar. 'Tanımadığımız Meşhurlar ve Kaybolan İstanbul'dan Hatıralar' isimli iki eseri bulunuyor. Sultan II. Abdülhamid'in Türkçeye tercüme ettirdiği eserler ◼ Kabul gören rivayet haricinde şehrin adının, Zanzibar Sultanı Seyyid Hamud bin Muhammed'den aldığı da söylenmektedir. 1896 yılında İngiliz konsolosu Sir Basil Cave'nin desteği ile tahta geçtiği söylenir. ◼ Halbuki Hamud, Afrikalı değil, Umman kökenli bir kimsedir. Hatta bu yüzden ahali tarafından çok da sevildiği söylenmez. ↪ Seyyid kelimesi, burada 'efendi' manasında kullanılmaktadır. ◼ Sonuç olarak bütün anlatılara göre Sultan Hamud şehri, Osmanlı İmparatorluğu'nun unutulmaz padişahlarından biri olan II. Abdülhamid'den almaktadır. ◼ Osmanlı'nın merhameti, adaleti, hoşgörüsü dünyadaki 7 kıtanın da tamamına yayılmış ve asırlar geçse de hem kültürel hem de manevi anlamda izlerini görmek mümkün. Kuzey Afrika'nın incisi: Fas

Kenya'da padişah şehri: Sultan Hamud

OSMANLININ AFRİKA'DAKİ TOPRAKLARI