Rauf Paşa Konağı'nın hikayesi

◼ Mimari yapılar, tarihimizin ayrılmaz birer parçaları. İstanbul'da da binlerce tarihi bina bulunuyor. Bunlardan biri de Cağaloğlu'nda yer alan Rauf Paşa Konağı. 2012 senesinin Haziran ayında Cağaloğlu Ziraat Bankası'nda restorasyon çalışmaları başlatılmıştı. ◼ Ziraat Bankası, Rauf Paşa Konağı'na ek olarak inşa edilmiş ve bankanın restore çalışmaları bittiğinde iki bina müze olarak açılacaktı. Fakat aynı senenin son günlerinde bir sabah, konakta büyük bir yangın çıktı. Dünyanın en eski çarşılı köprüsü ◼ Şimdi bu tarihi yapının inşa edildiği o ilk zamanlara dönelim. Günümüzde Ankara Caddesi ile Kazım İsmail Gürkan Caddesi'nin kesiştiği yerde konumlanan binanın yapımına Tanzimat döneminde karar veriliyor. ◼ Kültür hafızamızın önemli mihenk taşlarından biri olan bu yapı, evvela Rıfat Paşa Konağı adıyla inşa ediliyor. Rıfat Paşa, Sultan Abdülmecid döneminde Hariciye Nazırlığı, Viyana Büyükelçiliği gibi görevlerde bulunmuş bir devlet adamıydı. Sultan Abdülmecid kimdir? Osmanlı padişahı olan Sultan Abdülmecid, 110. İslam halifesidir. II. Mahmud ile Bezmialem Sultan'ın oğludur. Döneminde Tanzimat Fermanı'nı ilan ettirmesiyle meşhur olmuştur. ◼ Rıfat Paşa konumu gereği birçok ülke gezmiş, Avusturya İmparatoru Metternich'in reformlarından fazlasıyla etkilenmişti. Yurt dışında gördükleri hakkındaki izlenimlerini kaleme dahi almıştı. ◼ Sadık Rıfat Paşa, o dönemler bürokrasinin merkezi olan Bâbıâli'nin birkaç yüz metre yakınına bir konak inşa ettirmişti. Zamanla bu konak bir merkez olacaktı. Bâb-ı Âli ◼ Konak, Rıfat Paşa'nın ölümünden yaklaşık 8 yıl sonra bölgede çıkan büyük bir yangın sonucu içindeki değerli eşyalar, el yazması eserler ile birlikte zarar görmüştü. ◼ Fakat konak, detaylı bir restorasyon sürecinden geçti. Akıllara, 'peki nasıl oldu da bu konak, Rauf Paşa Konağı oldu?' sorusu gelir. *1865 yılında gerçekleşen yangın, Hocapaşa Mahallesi'nde başladığından ötürü 'Hocapaşa Yangını' olarak kayıtlara geçmişti. ◼ Rauf Mehmed Paşa, Rıfat Paşa'nın oğluydu. O da babasının izinden gitmiş ve Tanzimat döneminin önemli bürokratlarından biri haline gelmişti. ◼ Fakat Rauf Paşa da bir gün ölünce konak, oğlu Sadık Paşa'ya miras kaldı. Sadık Paşa ise ne babası ne de dedesi gibi ileri görüşlü değildi. Tanzimat dönemi nedir? Tanzimat, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1839 yılında Tanzimat Fermanı olarak bilinen Gülhane Hatt-ı Şerifi'nin okunmasıyla başlayan modernleşmenin adıdır. Osmanlı'nın ilim yuvası: İstanbul Darülfünun ◼ Bu tarihi konağı yok pahasına, Tütün (Reji) İdaresi'ne satacakken Sadrazam Said Paşa'nın müdahalesi ile pazarlık iptal edilir. Çünkü Said Paşa, bu alım-satımı sakıncalı bulmaktadır. ◼ Yönetimin merkezi konumunda, çok stratejik bir mevki olan Bâbıâli'nin hemen dibinde olan konak, Tütün İdaresi'ne satılması bölgede birçok değişikliği de beraberinde getirecekti. Said Paşa kimdir? Osmanlı başvekili ve sadrazamı olan Said Paşa, 1838 ile 1914 yılları arasında yaşamıştı. ◼ Tüm bunların yanında, Bâbıâli'nin çevresinde gereksiz bir kalabalık oluşacak ve bölgenin demografik yapısını tamamen değiştirecekti. ◼ Sonuç olarak Said Paşa, Avrupalıları hükmetin merkezine girmesine izin vermiş olacaktı. Reji İdaresi'nde birçok yabancı çalışıyordu ve işte, asıl bu kabul edilebilir bir durum değildi. İstanbul'un fethinden sonra inşa edilen ilk hamam ◼ Said Paşa, konak ile ilgili gelişmeleri Sultan II. Abdülhamid'e bildirdi ve konağın Reji'nin teklif ettiği miktara devlet tarafından satın alınmasını talep etti. ◼ Padişah 13 Haziran 1885 tarihin, sadrazamının teklifini onayladı ve Rauf Paşa Konağı 10 bin altın liraya satın aldı. Ardından Bâbıâli'nin bir parçası haline gelen Rauf Paşa Konağı hemen restorasyona tâbi tutuldu. ◼ Konak, 6064 metre arsa üzerine yaklaşık 1.000 metrekare olarak inşa edilmişti ve toplamda 37 odası bulunuyordu. Rauf Paşa Konağı'nın mevkisi, sağlamlığı ve planı oldukça başarılıydı. ◼ Kagir üç katlı yapıya sonradan birçok ekleme yapıldığı için özgün halinden birçok şey kaybetmişti. Çünkü ne kadar iyi niyetli de olsa yapı esasını yitirmişti. İhmal edilmiş hazine: Osmanlı mimarisi ◼ Bina, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde Nafia Nezareti'ne devredildi. 1932 yılına gelindiğinde İstanbul Maarif Müdürlüğü'ne verildi. ◼ 1983 senesine gelindiğinde ise konak, İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü'ne tahsis edildi. 24 Aralık 2012 tarihinde meydana gelen yangından sonra uzun süre restorasyonda kaldı ve günümüzde müze olmayı bekliyor. Nafia Nezareti nedir? Nafia Nezareti Osmanlı Devleti'nde Bayındırlık Bakanlığı'na verilen isimdir. II. Mahmut dönemine kadar Osmanlı Devleti'ndeki imar işleri eyalet ve sancaklar tarafından yürütülmektedir.

Rauf Paşa Konağı'nın hikayesi

RAUF PAŞA KONAĞI