Bir bülbülün öyküsü: Safiye Ayla

1930'larda Akdeniz Bölgesi'nden dört güçlü kadın sesi çıktı: Mısır'dan Ümmügülsüm, Fransa'dan Edith Piaf, Portekiz'den Amalia Rodrigues ve Türkiye'den Safiye Aylâ. Bu, her dört isim de çok yoksul çocukluk günleri geçirmelerine rağmen, daha sonrasında ülkelerinin, hatta coğrafyalarının en güçlü, en ünlü kadın sesleri oldu. Cumhuriyet'in kuruluş yıllarının önemli hadiselerine şahitlik etmiş, devrin önemli edebiyatçılarıyla arkadaşlık etmiş bir isim olan, 'Çile Bülbülüm Çile' şarkısının da aralarında bulunduğu, kendisiyle özdeşleşen pek çok eseri yorumlayan, Klasik Türk müziğinin önemli sanatçılarından Safiye Ayla'yı doğum yıl dönümünde yaşam öyküsü eşliğinde anıyoruz. 'Çile Bülbülüm Çile' dinlemek için tıklayın. 1907'de İstanbul'un Kadırga semtinde dünyaya gelir Safiye Ayla. Babası, Hicazîzâde Hafız Abdullah Bey, annesi Suudi Arabistan'dan gelip küçük yaşta Osmanlı sarayına girmiş ve daha sonra çıkarılmış Seyyide Hanım'dır. Safiye Ayla henüz doğmadan babası Abdullah Bey'i, üç yaşındayken de annesini kaybeder. Ailesini kaybedince Çağlayan Darüleytam'da büyütülür. İlkokuldan sonra, Bursa Kız Muallim Mektebi'ni bitiren Ayla, öğrenimini tamamladıktan sonra, kısa bir süre öğretmen olarak çalışsa da, mesleğine devam etmez. Müziğe, küçük yaşta piyano çalarak başlayan Ayla, sesinin güzelliğinin fark edilmesinden sonra ilk ciddi musiki derslerini, önce, besteci Mustafa Sunar'dan, sonra da, Yesari Asım Arsoy, Sadettin Kaynak, Selahattin Pınar, Udi Nevras, Mesut Cemil ve Refik Fersan gibi ünlü bestekar ve söz yazarlarından yararlandı. 'Ah Bu Gönül Şarkıları' dinlemek için tıklayın. İlk plağını 1930'da doldurdu. Yesâri Asım Bey'in 'Sevda Yaratan Gözlerin' ve 'Bekledim de Gelmedin' şarkılarını seslendirdi. İlk plağını çıkarttıktan sonra ülke çapında tanınan bir ses sanatçısı haline gelen Ayla'nın, bundan sonra doldurduğu 500'ü aşkın sayıda plağının her biri, satış rekorları kırdı. İlk kez 1931'de, Darüttalim-i Musiki Heyeti'nin konserlerinde sahneye çıkan Ayla, İstanbul, Ankara Radyoları ile İstanbul Konservatuarı İcra Heyeti'nde görev yaptı. Özel solo konserler veren ve pek çok plak doldurdu. Sesini geniş dinleyici kitlelerine duyurabilen kadın okuyucuların en ünlüsü olan Safiye Ayla, 1950'de, udi bestekâr, Şerif Muhittin Targan'la evlendi ve eşinin soyadını aldı. Evlilikleri 1967'de eşinin vefatına kadar sürdü. Evlendikten sonra gazino sahnelerinden uzak kalan Ayla; ayda bir verdiği Saray Sineması Konserlerinde dinleyicilerle buluştu. 1951'de başladığı bu konserleri 1974'e kadar sürdürdü. En son sahne konserini ise 1987'de İstanbul'da verdi. 'Seni ben ellerin olsun diye mi sevdim' dinlemek için tıklayın. Seslendirdiği, Çile Bülbülüm, Ah Bu Gönül Şarkıları, Niçin Baktın Bana Öyle, Bir İhtimal Daha Var, Menekşe Kokulu Yarim gibi, zamanın gözde şarkılarıyla olduğu kadar, Rumeli Türküleri ve klasik örnekleri de içine alan, geniş repertuarlarıyla, büyük bir dinleyici kitlesine ulaşan Ayla'nın, kendinden önceki ve kendi dönemindeki, kadın ses sanatçılarından farklı, kendine özgü bir okuyuş tarzı vardı. Ölçüye uyarak, iyi bir diksiyonla, düzgün, aynı zamanda da coşkun, çekici bir tavırla okuyan Ayla'nın, en tiz perdelerde bile, sesindeki pürüzsüzlük bozulmazdı. Safiye Ayla, 14 Ocak 1998'de İstanbul'da vefat etti ve Zincirlikuyu mezarlığına defnedildi. ALBÜM İÇERİĞİ; 1. Şehnaz Peşrev / Veli Efendi ALBÜM İÇERİĞİ; 1. Çile Bülbülüm Çile ALBÜM İÇERİĞİ; 1. Şehnaz Peşrevi Kitap bilinmeyen bir diyarda dünyaya gelen, kimsesizler yurdunda yetişen, çektiği yoklukların ardından şöhret ve servet sahibi olan Safiye Ayla'nın 1998'de noktalanan renkli ama hüzünlü hayatının hikâyesini anlatıyor. Kitabı incelemek ve satın almak için tıklayın.