Düşünüp durma davranışı “Ruminasyon”

◽ RUMİNASYON NEDİR? Ruminasyon, kişinin zihninin içinde dönüp duran ve sürekli tekrar eden olumsuz düşüncelerdir. Ruminasyon, düşüncelerin tekrarlayıcı bir şekilde zihinde dönüp durmasıdır ve içerisinde şunları barındırır: ↪ Örtük davranış ↪ Zihinsel geviş getirme (Latince; Rumen kökünden) ↪ Düşüncelerin tekrarlayıcı bir şekilde zihinde dönüp durması ↪ 'Neden?', 'Keşke' ↪ Senaryolar üretmek-kara kara düşünmek, muhakeme etmek-zihinde tartmak Ruminasayo halinde düşünce vardır eylem yoktur ve düşünce otomatik olarak gelir ama düşünce ile ne yapacağını kişi kendisi seçer. ◽ Geçmişi düşünmek her zaman verimsiz değildir. Geçmişi düşünmenin ayırt edici özelliği bağlamı, işlevi, süresi ve sıklığı ile ilişkilidir. ◽ Aşırı kaygılı ve korumacı ebeveynlerle büyümek, duygusal ihmale maruz kalmak, duygunun kabul görmediği bir aile ortamında büyümek ve travmatik deneyimlere maruz kalmak insana geçmiş düşünceleri düşünüp durmaya hapsedebilir. ✅ '…. Oldu, ne yapmalıyım?' Geçmişten ders çıkarma Çözüm arama ve üretme Geçmişin şimdiki ana etkilerini ve şimdiki anda yapılabilecekleri tartma Eyleme geçme ❌ 'Ya ….. olursa' 'Keşke … olmasaydı' 'Neden …… olsun?' Olumsuz düşünceye yapışıp kalma Kafaya takma Geçmişi değiştirme isteği Eyleme geçmede isteksizlik ◽ 1. AÇIK DAVRANIŞ *Açık davranış, gözlemlenebilir davranıştır. ◽ 2. ÖRTÜK DAVRANIŞ *Örtük davranış; içsel olaylar, duygu ve düşünceler'dir. Örtük davranış Örtük davranışı dışarıdan bakan bir kişi fark edemez. Bu davranışa yalnızca deneyimlerinin ifadesi ile ulaşılabilir. Örtük davranış dediğimiz davranış tipi, içsel eylemlerimizdir. DÜŞÜNÜP DURMANIN BEDELLERİ NEDİR? ◽ Eylemden uzaklaştırır, pasif hale getirir. ◽ Fiziksel-ruhsal problemlerin ortaya çıkmasına zemin hazırlar veya var olan fiziksel-ruhsal problemlerin sürmesine sebep olur. ◽ An ile teması zayıftır. ◽ Olumsuz deneyimin etkisi ve beraberinde getirdiği çaresizlik, yetersizlik, değersizlik gibi olumsuz düşünce eve duygular artar; olumlu düşünce ve duygular azalır veya yok olur. ◽ Yaşamdan keyif almayı engeller. ◽ Aile, arkadaş, iş ilişkilerine zarar verir. ◽ Problemlerin çözümüne dair yanlış algılara sebep olur. ◽ Problemlerin çoğunlukla çözümlemeyecek kısmına odaklanmaya ve enerjiyi onun üzerinde harcamaya sebep olur. ◽ Problemleri ortadan kaldıracak davranışlara ayrılacak enerjiyi tüketir. RUMİNASYON NEDEN OLUR? ◽ Stres, gergin bir yaşam tarzı, travmatik deneyimler, bazı sağlıksal endişeler ruminasyona sebep olur. Bunlar insanı olumsuz düşüncelere sevk eder ve takıntılı hale getirir. Meydana gelen takıntılı ruh hali anksiyete, depresyon ve birçok psikolojik rahatsızlıkları tetikler. ◽ Yoğun stres altında yaşamak, gergin bir yaşam tarzı, travmatik deneyimler, sağlıksal endişeler ve ailevi problemler ruminasyona (düşünüp durma eylemi) sebep olan faktörlerdir. ◽ Bir konu üzerine çok düşünmek, çok soru sormak, aşırı irdelemek, çok düşünmeye bağlı karamsar ve takıntılı bir ruh hali, odaklanma problemi, hayata karşı ilgi ve motivasyonun azalması, tükenmişlik hissi, iştahsızlık, ruminasyonun belirtileri olarak ifade edilebilir. ◽ Ruminatif düşünen insanlar, aynı düşünceleri değişiklik yapmadan tekrar tekrar düşünüp dururlar, derinlemesine irdelerler ve olumsuz düşüncelerin içinde sıkışıp kalırlar. ◽ Ruminasyon, uzun sürdüğü ve kişinin içinden çıkamadığı bir hal aldığı durumlarda başta depresyon ve anksiyete olmak üzere bu gibi sorunları beraberinde getirebilmektedir. ◽ Depresyon, anksiyete, beslenme bozuklukları, obsesif kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, ortaya çıkabilecek tüm bu olası etkiler, kişinin üzerinde dönüp durduğu olumsuz düşüncelerden kaynaklanır. ◽ RUMİNASYON ÇÖZÜMLERİ 1. Fark et ◽ Başlatan düşünceyi, eşlik eden duyguyu ve bedensel reaksiyonları, zihninin dayattığı kurallar ve durmadan anlattığı hikayeleri, yaşantısal kaçınmalarını, ödül ve bedellerini ilk önce fark etmek gerekiyor. 2. Ayrış ◽ Bilişsel ayrışma, ruminatif düşüncelerden kurtulmak için çok önemlidir. Bu demektir ki; duygu ve düşünleri ayırt etmek gerekir. 3. Kendine şefkat göster 4. Ana odaklan 5. Değerlerini anımsa ◽ Benim için asıl önemli olan şeyler neler? 6. Harekete geç ◽ Eksik becerilerim neler? Bunları nasıl geliştirebilirim? Atabileceğim en küçük adım ne? gibi sorular sorarak istemeden de olsa kendinize küçük adımlar atmayı zorunluluk olarak görmelisiniz. ◽ Ruminasyon bozukluğu, bireylerde birbirinden farklı olumsuz durumu meydana getirebilir. Psikolojik terapi ve bilişsel davranış teknikleri uygulanabilir. Ruminasyon tedavisi baş edilemeyecek durumda ise mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Bunun dışında yapılabilecekler arasında aşağıdakiler vardır: Bilişsel Davranışçı Terapi: Ruminatif düşüncelerin fark edilmesini ve değiştirilmesini hedefler. Kişiye sağlıklı düşünce kalıpları kazandırır. Bilinçli Farkındalık ve Meditasyon: Bireylerin mevcut anı yaşaması sağlanır ve zihinsel döngülerden uzaklaşma becerilerini geliştirir. Davranışsal Aktivasyon: Kişinin günlük aktivitelere ve zevk aldığı etkinliklere dönmesi hedeflenir. İlaç Tedavisi: Anksiyete ve depresyon gibi ruhsal sorunlarla ilişkilendirilip bazı ilaçlar doktora başvurup reçete edilebilir.

Düşünüp durma davranışı “Ruminasyon”

Ruminasyon Nedir?