En sık karşılaşılan fobi çeşitleri

🔴 İnsanların dışarıdan gelen ve gelebilecek tehlikelere verdikleri duygusal ağırlıklı tepkilere korku adı verilir. Fobiler de hissedilen korkuların bir türüdür. Genellikle anlam veremediği davranışlarda bulunan ve çeşitli korkulara sahip olan bireyler, bu korkularının nedeni hakkında çeşitli araştırmalar yaparlar. 🔴 Bu araştırmalar sonucunda, yüzleştikleri korkulara dair bir fobi türüyle karşılaşma olasılıkları çok yüksektir. Fobi, köken olarak patolojik korku kelimesinden türemiş ve dilimize Fransızca'dan geçmiş bir sözcüktür. Fobi kelimesinin manası ise kısaca 'korkmak ve korkutmak'' olarak tanımlanır. (X) Doğan Cüceloğlu'nun İçimizdeki Çocuk adlı eserinden 20 alıntı 🔴 Fobi, bir durum veya olaya karşı duyulan korkunun bireyin günlük yaşamını olumsuz olarak etkilemesi olup pek çok kişide farklı şekillerde kendini gösterir. Bireylerde sıklıkla görülebilen anksiyete bozukluklarıdır. Fobisi olan kişiler fobik olarak da tanımlanır. 🔴 Tüm canlı varlıklar, tehlikeli olduğunu algıladığı şeylerden ve hayatını tehdit eden durum ve olaylardan içgüdüsel olarak kaçınır. İnsan bilinci ise bu kaçınmayı korku olarak algılar. Korku, bir açıdan canlıların ön uyarı mekanizmasıdır. (X) Sonbahar depresyonunun belirtileri ve tedavisi 🔴 Bireyin tehlikeli olarak algıladığı veya hayatını tehdit ettiğini düşündüğü durum ve olaylardan kaçınmaması, kaçındığı halde duygusal olarak bir türlü rahatlayamaması, korkunun bireyin kontrolünden çıkması manasına gelir. Bireyin rahatlayamaması sonucunda korku ve kaygı gittikçe artar. 🔴 Ortaya çıkan anksiyete insanların günlük yaşamını olumsuz olarak etkiler. Bu durum, bireyin kendi isteğinin dışında işleyen bir mekanizmadır. Bu duruma gelindiğinde, bireyin kendisini koruma mekanizması ya da bireyin ön uyarı mekanizması şeklinde tanımladığımız korku, fobiye dönüşür. (X) Yenilikten kaçınma: Neofobi 🔴 Fobiler toplumda bir sağlık sorunu olarak değil, bir karakter özelliği veya huy olarak algılanır. Bundan dolayı tedavi amacıyla sağlık kuruluşlarına başvuran kişi sayısı oldukça azdır. Fakat fobiler, insanların yaşam kalitesini ciddi manada düşürebilir. 🔴 Fobi rahatsızlığına sahip kişiler, korkularından dolayı sosyal hayattan giderek izole olabilirler. Bu sebeple fobileriniz için zaman kaybetmeden bir ruh sağlığı uzmanına başvurarak en kısa sürede sorununuzu çözümlemeye yönelik adım atmalısınız. (X) Doğan Cüceloğlunun İletişim Donanımları adlı eserinden 20 alıntı 🔴 Kişinin karşısında korkuya kapıldığı bir olay ve durumla karşılaşması sonucunda çoğunlukla kaygı belirtilerine rastlanır. Panik atak durumunda görülen semptomların büyük bir çoğunluğu fobi durumunda da görülür. ➡ En sık karşılaşılan fobi belirtileri: 🔴 Mide bulantısı, bilinç kaybı, hızlı tansiyon düşmesi, kalp çarpıntısı, yüz kızarması, yüzde kaşınma veya yanma hissi, titreme, soğuk terleme, bulanık görme, nefes darlığı, ağız kuruluğu, bayılma, bunalım, sinir krizi, şoka girme ve bayılmadır. Bu semptomların görülmesi halinde zaman kaybetmeden bir uzmandan destek alamak gerekir. (X) En sık karşılaşılan 10 kişilik bozukluğu 🔴 Fobilerin nedenleri farklılık gösterebilir. Çocukluk döneminde başlayan basit düzeydeki fobilerde beklenmedik, rahatsız edici olan bir deneyim veya durum fobiye neden olabilir. Kimi durumlarda ise fobiler öğrenilen davranışlar olarak oluşmakta, aynı evdeki bir başka bireyin fobisini hisseden çocuk aynı nesne ya da duruma karşı fobi oluşturabilir. Yapılan araştırmalara göre, kan fobisinin ve tıbbi işlemlere yönelik duyulan fobinin kalıtsal özellikleri de bulunur. 🔴 Fobi sahibi bireylerde fobi oluşumunda, beynin korkuyla ilişkili merkezlerinde değişik kimyasal değişiklikler meydana gelir. Erken erişkinlik döneminde görülen karmaşık fobilerin oluşumunda ise kalıtımsal özellikler ve yaşamda deneyimlenen olayların etkileri daha belirgindir. Agorafobi olarak isimlendirilen açık alan korkusu, genellikle panik nöbetleriyle ortaya çıkar. Diğer taraftan sosyal fobi ise korkulan durumla karşılaşıldığında bedensel belirtilerle ortaya çıkar. (X) Anlaşmanın yolu: İletişim 🔴 Fobiler özgül ve karmaşık fobiler olarak iki ana kategoriye ayrılabilir: Özgül Fobiler: Özgül, belirli özellikteki canlı ve cansız cisim, mekân veya eyleme karşı aşırı korku duyma halidir. Karmaşık Fobiler: Sosyal fobi ve agorafobide olduğu gibi kişinin korku ve kaygısı tek bir nesneye yönelik ortaya çıkmaz; birbirinden farklı birçok nesne ve duruma yönelik bir biçimde ortaya çıkar. 🔴 Fobiler çok geniş yelpazeye sahip korkular olarak da açıklanır. Çünkü bu korkuların çok fazla türü vardır. Bu türlerin çokluğu, oldukça ilginç fobileri de yanında getirir. Genel olarak en sık karşılaşılan fobi türleri ise şu şekilde sıralanabilir: ↪ Sosyal Fobi: Bireyin belirli sosyal durumlarda aşırılı kaygılı olması durumudur. Sosyal fobi; toplantılar, konferanslar gibi kişinin kendisini yalnız ve yabancı hissedebileceği mekanlarda ve topluluk önünde bir sunum yapmak gibi tüm dikkatlerin kendisi üstüne yöneleceğini düşündüğü durum veya eylemler sırasında oluşan aşırı kaygılı olma hali olarak tanımlanır. Sosyal fobisi olan kişinin temel düşüncesi, insanlar tarafından yanlış değerlendirilme ya da gülünç duruma düşme şeklindeki aslı olmayan varsayımlardır. Bundan dolayı birey, yeteneği olup başarılı olacağı birçok alandan kendisini soyutlamaya başlar. Sosyal fobi, genellikle ergenlik dönemi ile erken erişkinlik çağında ortaya çıkar. (X) İslam düşüncesinde psikoloji ve psikoterapi ↪ Asimetrifobi: Sık karşılaşılan fobilerden biri olan asimetrifobi, simetrik olmayan nesnelere karşı duyulan korkudur. ↪ Agirofobi: Bir caddede karşıdan karşıya geçmekten kaynaklanan korkuya denir. Bu fobiyi yaşayan kişiler, yaya geçitlerinde büyük korku yaşarlar. ↪ Obesofobi: Kişinin şişmanlamaktan aşırı korkması olarak tanımlanan bu rahatsızlık özellikle kadınları oldukça etkiler. ↪ Nomofobi: Günümüzde yaygın bir şekilde görülen telefonsuzluktan korkma durumu olarak tanımlanır. Bu fobiye sahip bireyler, telefonu olmadan bir yere gittiklerinde tedirgin ve gergin hissederek büyük bir korku duyarlar. ↪ Ksantofobi: Sarı renge karşı duyulan tedirginlik durumudur. ↪ Kimofobi: Bireylerin küçük veya büyük fark etmeden denizdeki dalgalardan korkmasıdır. ↪ Fobofobi: Bu rahatsızlığa sahip bireyler yeni korkulara sahip olmaktan korktukları için kendilerini korkutacak yeni bilgiler öğrenmekten sürekli olarak kaçınırlar. ↪ Pentherafobi: Evli bireylerin kaynanalarının, yaşamlarına aşırı etki etmesinden korkmaları olarak tanımlanır.Bu durum bizim kültürümüzde oldukça yaygın görülür. ↪ Helyofobi: Güneş, güneş ışığı veya parlak olan herhangi bir ışıktan korkma durumudur. Bu durum günlük yaşamda birçok soruna neden olur. ↪ Panfobi: Her zaman bir kötülüğün varlığına inanarak bunun sonucu olarak her şeyden korkma halidir. (X) Kitleler psikolojisi kitabından en etkileyici 15 alıntı ↪ Tripanofobi: Çoğunlukla çocukluk çağındaki kişilerde sıkça görülen bu durum, iğne veya aşıdan korkulması durumudur. ↪ Triskaidekafobi: Genellikle batı ülkelerinde ve bu ülkelerin kültürlerinde görülen triskaidekafobi, kişilerin 13 sayısından korkmasıdır. (13 sayısının uğursuz olduğu düşünülür.) Bu düşünce bizim kültürümüzde neredeyse hiç bulunmaz. ↪ Geletofobi: Bireyin kendisine gülünmesinden veya kendisiyle dalga geçilmesinden korkması durumuna denir. Bu fobiye sahip olan bireyler, bulundukları ortamda atılan her kahkahanın kendileriyle ilişkili olduğunu düşünür. ↪ Manyofobi: Kişilerin yakınları arasında psikolojik sıkıntılar yaşayan veya yaşamış insanların bulunması sonucunda oluşan bireyin delirmekten korkmasıdır. ↪ Atelofobi: Bu rahatsızlığa sahip kişiler kusursuz ve mükemmel olamamaktan korkarlar. ↪ Halitofobi: Genellikle OKB hastalığına sahip kişilerde görülen bu rahatsızlık, kötü nefes fobisi olarak adlandırılır. ↪ Kronofobi: Zamanın ilerleyişine veya zaman kavramının kendisine karşı duyulan korkuya denir. ↪ Teknofobi: Teknolojinin gelişiminden korkma durumudur. Son zamanlarda teknoloji alanında görülen büyük yenilikler ve yapay zekanın gelişimi bu fobiyi taşıyan kişilerde korku ve gerginlik seviyesinin artmasına neden olur. Yapay zekanın gelişerek insanlığın yerini alması bu bireylerin en büyük korkuları arasında yer alır. (X) Kentleşmenin insan psikolojisine etkileri 🔴 Her ne kadar birçok fobi türü olsa da, tüm bunların tedavisinde sergilenen yaklaşım birbirine benzer. Bu tedavi türlerinden biri de psikoterapidir. Psikoterapide ana amaç, bireyin sahip olduğu fobi ile ilgili artık istese de korku hissine kapılmamasını sağlayabilmektir. Fobisi olan bireylerle psikoterapide çalışırken, korktukları nesne veya durumla ilgili geçmişlerinde olumsuz bir deneyime maruz kaldıkları sıkça görülen bir durumdur. 🔴 Psikoterapide korkularla çalışılırken, öncelikle korkuya neden olan travmalar tespit edilir. Sonrasında ise beynin bu korkulara duyarsızlaşması sağlanır. Psikolojiye göre birey gerçek dışı bir korkuya sahipse, bunun kesinlikle travmatik bir nedeni vardır ve bu neden birçok şey olabilir. Psikoterapi sürecinde bu neden veya nedenleri tespit ederek travmatik etkiyi ortadan kaldırmak amaçlanır. 🔴 Travmatik nedeni istem dışı bilinçaltına attığı için bunu hatırlayamayan bireyler de olabilir. O vakit tetikleyici faktör üzerine çalışıldığında geçmişte yaşanan travmaların işlenip duyarsızlaştığını ve bireyin korkusunun ortadan kaybolduğunu görmek mümkündür. Fobilerin tedavisinde korkuların üstüne gitmek, ancak bu travmaların işlenip bireyin korku duyduğu nesne veya olaya duyarsız hale getirilmesinden sonra uygulanabilecek bir tekniktir. Bu yöntemi uygulamadan yapılan üzerine gitme uygulamaları çoğu zaman kişiye zarar vermekte ve kişinin tedaviye inanacını kaybetmesine yol açar. yaklaşımları ortaya koyan teknik EMDR terapisidir. Bu terapi tekniği, fobi tedavisinin en etkili olan tekniğidir. Kısa bir zamanda %100'e yakın bir sonuç verebilir. Tedavi sürecinin daha sağlıklı gerçekleşmesi için size en uygun ve doğru tekniği, başvurduğunuz ruh sağlığı uzmanı verecektir. (X) Panik atak belirtileri ve tedavisi

En sık karşılaşılan fobi çeşitleri

Fobi nedir?