Zihnimizin içindeki gizli bağımlılık

Fiziksel bağımlılık, kullanılan maddeye karşı bir adaptasyon gelişmesine bağlı olarak maddenin varlığına karşı duyulan fizyolojik bir istektir. Ruhsal bağımlılık ise kişinin duygusal ya da kişilik yapısı gereği, gereksinimlerini tatmin etme/giderme amacı ile o maddeye düşkünlüğüdür. Bağımlılık ciddi bir hastalıktır. Bağımlılığa ilişkin beyinde birçok nörokimyasal, nörofizyolojik değişimler saptanmıştır. Bağımlılık tedavisi, belirli şemaları ve ilkeleri içeren kapsamlı bir protokol ile sağlanabilir. Bağımlı kişiler bağımlılığın bir hastalık olduğunu kabul eder ve hastalıklarda uyulması gereken kurallar olduğunu bilirlerse tedaviye uyumları artmaktadır. Hayatta her duyguyu aynı oranda yaşamayız, bazıları daha yoğun bazıları ise gelip geçicidir. Ancak yoğun yaşanan duygular, bir süre sonra farkında olmadan alışkanlık ve bağımlılığa dönüşerek hayatı çekilmez kılabilirler. Sigara, alkol, alışveriş, telefon ya da uyuşturucu gibi birçok bağımlılık türü vardır. Bağımlılıkların nedenleri arasında psikolojik etmenler olabildiği gibi beynin uzun süre aynı duruma maruz bırakılması da etkilidir. Belirli zaman sonra alışkanlık yerine getirilmediğinde vücut kendini rahatsız hisseder ve bilinçaltımız o eylemi yerine getirmek için elinden geleni yapar. Yapılan araştırmalar aynı durumun duygularımız için de geçerli olduğunu ortaya çıktı. Duygular, beynin salgıladığı hormonlarla hissedilir ve bir hormon fazla salgılandığında tıpkı nikotin gibi vücut bu duyguya bağımlı hale gelebilir. Stres ya da mutsuzluk gibi sürekli hissettiğiniz bir duygu varsa, salgılanan hormonlara bağımlı hale gelmiş olabilirsiniz. Böylece bilinçaltınız siz farkında olmasanız bile alıştığı hormonu salgılatarak o duyguyu yaşamaya yönlendirir. Örneğin, zamanlamanızı doğru yapsanız bile evden daha geç çıkacak ve işe geç kalma stresi yaşayacaksınız. Ya da vücudunuzun alışık olduğunu yerine getirmek için başkalarının söylediği cümlelerde alt anlamlar arayacak ve kendinizi strese sokmak için küçük detaylara takılacaksınız. Çünkü beyniniz, sizin bu duyguyu hissettirmeniz için elinden geleni yapmaya çalışacak. Kendinizi gözden geçirin ve bir duyguyu alışkanlık haline getirdiyseniz bunu fark etmeye çalışın. Eğer sürekli mutsuz, heyecanlı ya da sinirli hissediyorsanız, duygu bağımlılığı yolunda ilerliyor olabilirsiniz. Bu döngüden çıkmak için en etkili yol duyguları kontrol edebilmektir ancak bu, o kadar da kolay bir şey değildir. Öncelikle kendinizi hangi durumlarda sinirli, üzgün, stresli hissettiğinizi düşünün. Böyle hissettiren hangi olayların sizden kaynaklandığını, hangilerinde farkında olmadan kendinizi bu duruma soktuğunuzu analiz edin. Özellikle elinizde olan ve kendinizi kontrol edebildiklerinizde, o duyguları yaşatan durumlardan uzak durursanız duygu bağımlılığınız da yavaş yavaş azalacaktır. Kişisel iradeniz sandığınızdan çok daha güçlüdür. Unutmayın, duygulardan uzak durmak kolay olmasa da kendinizi iyi ve mutlu hissettirecek aktivitelerin hayatınızda daha fazla yer alması daha sağlıklı bir yaşamın habercisidir. Beyninizi bu bağımlılık girdabının içinden çıkarmak için duygularınızı kontrol etmeyi öğrenmelisiniz. Sinir, stres, mutsuzluk gibi istemediğiniz duyguları yaşamanıza sebep olan olayların bir listesini oluşturabilirsiniz. Acaba bu liste içerisindeki durumların kaçı sizden kaynaklanıyor? Fark etmeden kendinizi bu durumların içine siz sokmuş olabilir misiniz? Sağlıklı bir yaşam sürmek için mümkün olduğunca bizi mutlu edecek, rahatlatacak, iyi hissettirecek aktivitelere yönelmeli ve stresten mümkün olduğunca uzak durmaya çalışmalıyız. Kişisel irade bu konuda yeterli olmuyorsa tıbbi yardım alınması gerekli olabilir. (Derlenmiştir.)

Zihnimizin içindeki gizli bağımlılık

BAĞIMLILIK CİDDİ BİR HASTALIKTIR