Sinema sözlüğü

📽Çekim (Plan): Filmin en küçük parçası 🔻Çekim, kameranın sürekli olarak bir kere çalıştırılmasıyla elde edilir. Kameranın kayıt tuşuna basılıp kaydın bitirilmesiyle bir çekim yani plan elde edilmiş olur. Çekimler tamamlandığında ortaya yüzlerce farklı çekim çıkabilir. Elde edilen bu görüntülerden uygun olanlar kurgulanmak üzere seçilir. 📽Cut: Kesme 🔻Çekimlerin belirli bir düzene göre art arda sıralanmasıyla film oluşur. Bu çekimleri sıralarken aralarında yapılan doğrudan geçişlere cut yani kesme denir. Filmlerdeki bu geçişleri izleyicinin fark etmemesine dikkat edilir. Çekimler, insan gözüne ters gelmeyecek şekilde geçiş yapılarak sıralanmalıdır. 📽Sahne: Durgun ayrım 🔻Sahnede en önemli iki şey mekân ve zaman birliğidir. Aynı mekân ve zamanda geçen çekimlerden bir sahne oluşur. Mekân ve zamanın değişmesiyle farklı bir sahneye geçilmiş olur. Bir sahne birden fazla çekimden meydana gelebileceği gibi tek bir çekimden de oluşabilir. Efsane filmlerden akıllara kazınan replikler 📽Sekans: Devingen ayrım 🔻Bir filmin ortaya çıkabilmesi için birçok sahneye ihtiyaç vardır. Çok sayıdaki sahnelerin birbirine bağlanmasıyla oluşan şey ise sekanstır. Yani sekans, öykü bütünlüğü olan sahnelerin tamamıdır. Film, bu sekansların birleşmesiyle oluşmuş olur. 📽24 kare: Filmin bir saniyesi 🔻Saniyede 24 tane fotoğrafın yani karenin insan gözü önünden geçmesiyle hareket elde edilir. Yani bir filmin hareketli bir saniyesi 24 kareden oluşur. 📽Deklanşör: Düğme 🔻Fotoğraf makinesinin fotoğraf çekilirken veya video kaydını başlatırken basılan düğmesidir. Deklanşöre basıldığında, ışık düzengeci yani diyaframı açılır ve böylece filmin ışıklanması sağlanır. Kısaltmalar sözlüğü 📽Diyafram: Işık düzengeci 🔻Fotoğraf makinelerinin objektiflerinde yer alan açılıp, kısılarak filme ulaşacak ışık miktarını ayarlayan parçanın adıdır. Diyafram, 'F stop' olarak tanımlanan bir değerle ifade edilir. Bu değer küçüldükçe diyafram açılır, büyüdükçe kısılır. Açık diyafram, odaklanan objeyi netleştirir ve obje dışındakileri giderek bulanıklaştırır. Bu da objenin kendisinin öne çıkarılmasını sağlar. Kısık diyafram ise bulanık alanın daha az, net alanın daha fazla olmasını sağlar. 📽Dolly-Şaryo: Kaydırma arabası 🔻Bir sahneyi çekerken kameranın hareketini sağlamak için birtakım araçlar gerekir. Dolly, lastik tekerlekleri olan, kamerayı hareket ettirmek amacıyla kullanılan mekanik bir cihazdır. Şaryo, film setine döşenen tren raylarına benzeyen bir düzenektir. Amaç, bozuk ve eğri zeminde raylar sayesinde bir düzlem hazırlayarak kameranın sarsılmasını önlemektir. İkisi de kaydırma planlarını çekmek için kullanılır. Kamera ve kamera operatörünü taşıyan, raylar üzerinde veya şişme tekerleklerle zeminde hareket eden araba şeklinde tanımlanabilir. 📽Pan: Yatay çevrinme 🔻Kameranın yerinde sabit bir şekilde durarak sağa ya da sola çevrilmesidir. Mekânları tanıtmak, karakterin sağa sola bakmasında veya bilinmeyen bir yere dikkatleri çekip gerilim oluşturmak maksadıyla kullanılabilir. Kitle imha sanatı 📽Tilt: Dikey çevrinme 🔻Kameranın yerinde sabit bir şekilde durarak objektif bölümünün yukarı aşağı çevrilmesidir. Bu kamera hareketi mekânları tanıtmak, çerçeve içerisindeki hareketleri takip etmek maksadıyla kullanılabilir. 📽Steadicam: Kamera dengeleyicisi 🔻Kameramanın bir yelek yardımıyla kendi üzerinde taşıdığı bir kameradır. Bu kamera sayesinde çok sayıda hareket, titremeden çekilebilir. Hareketin gerçekleşmesi yeleği giyen kişinin hareket etmesiyle sağlanır. Kameraya en büyük hareket özgürlüğünü sağlayan araçtır. 📽Dublaj: Sözlendirme 🔻Profesyonel seslendirme sanatçıları tarafından yapılır. Filmin orijinal ses parçalarının dublaj sanatçısının seslendirdiği sözlerle değiştirilmesidir. Dublaj, genellikle çizgi filmlerde veya yabancı filmlerin ilgili dile sözlü çevrilmesi için yapılır. Dublaj sanatçıları her ne kadar ekran karşısında görünmeseler de en az oyuncular kadar role girmelidir. 📽Dublör: Benzer 🔻Asıl oyuncunun çok benzeri olan kişidir. Tehlikeli sahnelerde asıl oyuncunun yerine oynar. Yedek oyuncu olarak da tanımlanabilir. Az bilinen 30 nostaljik kelime 📽Filmografi: Film dizelgesi 🔻Filmografi, bir oyuncunun veya yönetmenin oynadığı, yönettiği, yazdığı bütün filmlerin sırasıyla yer aldığı bir listedir. Yani oyuncu veya yönetmenin film geçmişidir de diyebiliriz. 📽Flashback: Geriye dönüş 🔻Filmdeki şimdiki zaman sahnesinden geçmiş zamana gidişi anlatır. Filmin tümü geriye gidiş şeklinde olabileceği gibi filmin konusu çözüm noktasına geldiğinde ya da bu noktaya yaklaştığında da geçmişe dönülebilir. 📽Slowmotion: Ağır çekim 🔻Film yapımında zamanın yavaşlıyormuş gibi göründüğü bir efekttir. Ağır çekim ile seyircilerin, normal bir hızda oynandığında gözden kaçırabileceği ayrıntıları görmesi sağlanır. Bu ayrıntılı gösterme sayesinde seyirci hikâyeye daha kolay dâhil olur. Ayrıca bu efekt, duygusal anların yavaş şekilde aktığını hissettirmek veya büyük bir patlama anında olanları daha dramatik bir şekilde vurgulamak için de kullanılır. 📽Gala: Önoynatım 🔻Gala, bir sinema filminin ilk gösterimidir. Filmin oyuncuları, gazeteciler ve özel davetlilerin bulunduğu galada oyuncular ve film ekibi film hakkında konuşmalar yapar, gazetecilerin sorularını yanıtlar. 20 maddede senaryo yazım teknikleri 📽Jenerik yazısı: Tanıtma yazısı 🔻Bir filmde çalışan oyuncu kadrosu ile set ekibinin listesinin yer aldığı yazıdır. Filmin başındaki jenerikte yazılar durağan olarak teker teker görünür. Son jenerik yazıları ise çoğu zaman aşağıdan yukarı doğru akar. Burada çeşitli kişi ve kuruluşlara teşekkür yazısı da yer alır. 📽Jenerik müziği: Tanıtma müziği 🔻Jenerik müziği, bir filmin tanıtımında kullanılan müzik türüdür. Filmin başında ve sonunda jenerik yazısı akarken duyduğumuz ve nerede duyarsak duyalım kulağımıza o filmi çağrıştıran müziktir. 📽Klaket: Çekim tahtası 🔻Film, çekimlerinde görüntü ve seslerin karışmaması için kullanılan kare şeklinde bir tahtadır. Vurmak için üst tarafında bir çıta bulunur ve bu çıtaya hızla vurularak ses çıkması sağlanır. Böylece görüntü ve sesin senkronizasyonu sağlanır. Klaketin üzerine tarih, filmin adı, çekilen bölüm, plan, çekim numarası, kameranın içindeki kartın numarası, yönetmenin ve yapımın adı yazılır. Bu bilgiler her çekimin başında yenilenir. 📽Treatment: Gelişim senaryosu 🔻Daha az detaya sahip olan ve gerek duyulmadıkça diyalog içermeyen bir senaryo metnidir. Kurulan hikâyenin, sahnelere bölünmüş ve her sahnede olacak olan olayların anlaşılır bir şekilde yazıldığı kısımdır. Sahne numarası ve detaylı akış içeren bir aşamadır. Bir filmin treatmenı en az on sayfa olur. Her sahne için birkaç cümlelik açılımların bulunduğu bu metin oldukça net bir şekilde yazılmalıdır. Öyle ki senaryo aşamasına geçildiğinde sadece diyalogları eklemek yeterli olacaktır. 📽Sinopsis: Tümbakış 🔻Filmin genel özetine denir. Sinopsis, hikâyenin omurgasını anlatır ve gereksiz detaylara yer verilmemelidir. Sinopsis, film senaryosunun türünü, hikâyenin serim, düğüm, çözüm gibi unsurlarını içerisinde bulundurur. 📽Rabarba: Uğultu sesi 🔻Sinemada kalabalık sahnelerin çekimlerinde kalabalığı oluşturan figüranların hep bir ağızdan konuşur gibi yapmasıyla anlamsız sesler çıkararak uğultu şeklinde oluşan ses efektine verine addır. Filmdeki anlaşılmayan kalabalık insan gürültüsü de denilebilir. Bu gürültüyü yapan kişilere rabarbacı ve eylemin kendisine de rabarba denir. 📽Boom: Uzun mikrofon 🔻Yakın çevredeki ve oyuncunun çıkardığı sesleri kaydetmek için uzun bir metal çubuğun ucuna yerleştirilen mikrofondur. Oyuncunun üzerinde yer alan bu mikrofon kameranın kadrajına girmeyecek kadar oyuncuya yakın bir mesafede tutulur. 📽Set: Film çekim mekânı 🔻Filin çekildiği herhangi bir yerdir. Burası doğal bir mekan olabileceği gibi çekim ve dekor açısından özel olarak hazırlanmış bir plato da olabilir. Film seti, kamera önü ve kamera arkası olmak üzere tüm ekibin yer aldığı mekânın tamamını kapsar. 📽Storyboard: Taslak 🔻Bir filmdeki sekansların bir kısmının ya da tamamının görüntülerinin çekildiği zaman nasıl görüneceklerini gösteren çizim veya fotoğraflardan oluşan taslağa verilen isimdir. Yani sahnelerin teker teker kamerada nasıl görüneceğini çizimlerle gösteren bir tekniktir.

Sinema sözlüğü

Çekim (plan)