12 maddede İstanbul'un manevi fatihi Akşemseddin

📌 Asıl ismi Muhammed Şemseddin bin Hamza olan Akşemseddin, 1390 yılında günümüzde Suriye sınırları içinde yer alan Şam'da doğdu. Küçük yaşta Kur'an-ı Kerim'i hıfzeden Akşemseddin, 7 yaşında ailesiyle Anadolu'ya gelip Samsun'un Kavak ilçesine yerleşti. Âlim olan babası Şeyh Şerafeddin Hamza'nın vefatının ardından şeri ilimlerin yanında tıp eğitimi aldı. 📌 Kısa sürede Osmancık Medresesi'nde müderris olan Akşemseddin, tasavvuf yolunda yükselmek için İran, Şam ve Bağdat'ı dolaştı. Daha sonra kendisini bilenlerin tavsiyesi üzerine zamanın büyük velisi Hacı Bayram Veli'ye gitmeye karar verdi. Hacı Bayram Veli'nin yanında kaldığı süre içinde tasavvufun inceliklerini öğrenen Akşemseddin, icazetini aldıktan sonra Beypazarı'na yerleşti. Bir süre burada kalan Akşemseddin, daha sonra Göynük'e gitti. BİR HAK DOSTU; HACI BAYRAM VELİ 📌 II. Mehmet ile tanışan Akşemseddin, tahta çıktıktan sonra da görüşmeye devam etti. 📌 İstanbul'un fethinden önce iki defa Fatih'in yanına Edirne'ye giden Akşemseddin, II. Murad'ın kazaskeri Çandarlıoğlu Süleyman Çelebi'yi ve Fatih'in kızlarından birini tedavi ederek iyileştirdi. Fatih'in kızı da kendisine Beypazarı'ndaki pirinç mezralarını verdi. FATİH SULTAN MEHMET HAYATI HAKKINDA BİLGİLER 📌 'Tabib-i ebdan' olduğu, devrinin iyi bir hekimi sıfatıyla da şöhret kazandığı ve tıbba dair eserleri bulunduğu belirtilen Akşemseddin, tıp tarihinde ilk defa mikrop meselesini ortaya attı. Hastalıkların mikrop yoluyla bulaştığı fikrini öne süren âlim, bu alanda kesin bilgiler veren Fracastor adlı İtalyan hekimden en az 100 yıl önce bu konuya ilk temas eden tabip olduğu kabul edilir. MÜSLÜMAN BİLİM ADAMLARI VE BULUŞLARI 📌 Göynük'te yaşadığı dönemde Fatih Sultan Mehmet'in fetih hazırlıkları yaptığı haberi üzerine Edirne'ye giden Akşemseddin, İstanbul'un fethine birçok mürşitle beraber katılarak padişahın yanında bulundu. 📌 İstanbul'un fethinde II. Mehmet'in yanında olan Akşemseddin, Fatih üzerinde en etkili insanlardan biriydi. İSTANBUL'UN FETHİ TARİHİ HAKKINDA 12 BİLGİ 📌 20 Nisan 1453'te dört büyük yardım gemisi, Osmanlı donanmasının çabasına rağmen İstanbul'a girdi. Bu durum Bizanslılar arasında büyük bir sevince, Osmanlı ordusunda ise büyük bir hüsrana yol açtı. Muhalifler seslerini yükselterek kuşatmanın hemen kaldırılması gerektiğini söylediler. Orduda büyük bir moral bozukluğu hâkim oldu. 📌 Ordunun durumunu vaktinde teşhis eden Akşemseddin, padişaha sert ifadelerle dolu bir mektup yazdı. Fetih taraftarlarının muzaffer olacağını müjdeleyen Akşemseddin, padişahtan sert tedbirler almaktan kaçınmamasını da istedi. TARİHTE İZ BIRAKAN 20 MEKTUP 📌 Akşemseddin'in yazdığı bu mektup Fatih'in moralini yükseltip, kuşatmaya devam kararını vermesine ve fetih gerçekleşene kadar hedefinden vazgeçmemesinde önemli bir rol oynadı. İstanbul kuşatmasının dönüm noktası olan mektupta Akşemseddin şunları yazmıştı: 'Bu hadise gemi ehlinden oldu. Kalbime büyük kırıklık ve üzüntü getirdi. Bir fırsat görünüyordu. Fakat bu hadise o fırsatı ortadan kaldırdı. Yeni gelişmeler oldu. Birincisi, kâfirler rahatladı, sevince boğuldu, moral buldu. İkincisi, sizin görüşünüzün eksik, hükmünüzün ve kararlarınızın isabetsiz, sözünüzün tesirsiz olduğu görüşü kuvvet kazandı. Üçüncüsü, dualarımızın kabul olmadığı, müjdemizin geçersiz olduğu ifade edilir oldu. Bu bakımdan bu hadise, bunun gibi pek çok mahzurlar doğurdu. Şimdi yumuşaklık ve merhamet gerekmez. Bu hususta kusuru görülenler, fethe muhalif olanlar tespit edilip, bunlar görevden azil dâhil gereken en şiddetli ceza ile cezalandırılmalıdır. Eğer bunlar yapılmazsa kaleye yeni bir hücuma kalkışıldığında, hendeklerin doldurulmasına karar verildiğinde gevşeklik gösterilecektir. Bilirsiniz, bunlar yasaktan (zordan) anlayan Müslümandır. Allah için canını, başını ortaya koyan azdır. Meğer bir ganimet göreler, canlarını dünya için ateşe atarlar. FATİH SULTAN MEHMET'İN 20 UNUTULMAZ SÖZÜ Şimdi sizin yapmanız gereken bütün gücünüzle, fiilen, emirle, hükümlerinizle, sözünüzle işe sarılmanız, gayret göstermenizdir. Bu tür görevler, gerektiğinde merhameti ve yumuşaklığı az, şiddet kullanabilecek, zora başvurabilecek kimselere verilmelidir. Bu, hem geçmişteki uygulamalara, hem de dine uygundur. Allah şöyle buyuruyor: 'Ey şanlı Peygamber! Kâfirlerle, münafıklarla sonuna kadar savaş ve onlara karşı sert ol, yumuşak davranma. Onların varacakları yer cehennemdir ki, orası varılacak ne kötü yerdir.' Bir acayip hal oldu. Üzgün bir halde otururken, Sâdâtın büyüğü, Câfer-i Sâdık'ın işareti üzerine Kur'an'ı Kerim üzerinde mütalaada bulunurken şu âyete rastladım: 'Allah münafıklara ve kâfirlere ebedi olarak cehennem ateşini vaat etti. O, onlara yeter. Allah onları rahmetinin sahasından uzaklaştırdı. Onlar için devamlı azap vardır'. Bu âyete göre, bu işte gayret sarf etmeyenler de, senin emrine uymayanlar da Müslüman değildir. Bunlar münafık hükmünde olup, kâfirlerle cehennemde beraber olacaklardır. İşlerini daha sıkı tutmandan ve sert davranmandan başka çare olmadığı anlaşıldı. Sonuçta, Allah'ın yardımıyla biz buradan utanan ve gücenen değil, ferahlayan, mansur (yardım edilen) ve muzaffer olarak dönen oluruz. İmdi, 'kul tedbiri alır, takdiri Allah'a bırakır' hükmü her zaman geçerlidir. Neticede başarı Allah'tandır. Ama elden gelen bütün gayret sarf edilmelidir. Allah Resülü ve ashabının sünneti de budur. Hüzünlü bir halde iken biraz Kur'an okuyup yattığımda, bir takım lütuflara, müjdelere mazhar oldum ve teselli buldum. Bu söylediklerim sana boş söz gibi gelmesin. Gereğini yapasın. Söylediklerim tamamen sizi sevdiğimizdendir.' FATİH SULTAN MEHMET NASIL ÖLDÜ? 📌 İstanbul'un fethini takip eden süreçte son hücum öncesinde II. Mehmet bir harp meclisi topladı. Burada Venedik donanmasının Ege Denizi'ne varmış olması ve Macar kralının ordusuyla birlikte Tuna nehrini aşmak üzere olduğu haberleri karşısında ne yapılması gerektiği konusu tartışıldı. İSTANBUL'UN FETHİNİN ÜÇ MANEVİ KAHRAMANI 📌 Çandarlı Halil Paşa, Balkanlardan gelen büyük bir Haçlı ordusu tehlikesi karşısında kuşatmanın derhal kaldırılması gerektiğini savunuyordu. Fakat Akşemseddin ve Zağanos son bir hücumla düşman gelene kadar şehri fethedileceğini söyledi. Nitekim Akşemseddin'in bu savunması hücum kararı alınmasında etkili oldu. 📌 Fatih Sultan Mehmet'in; 'O benim hocamdır. Şehrin manevi fatihidir.' dediği Akşemseddin, fetihten sonra Ayasofya'da kılınan cuma namazında ilk hutbeyi okudu. 📌 Fatih Sultan Mehmet'in kiliseden çevrildikten sonra Fatih medreseleri yapılıncaya kadar önce medrese olarak kullanılan Zeyrek Cami'de ders verdi. 📌 Rivayete göre, Sultan II. Mehmet İstanbul kuşatması sırasında Akşemseddin'den Ebu Eyyüb Ensâri'nin kabrinin yerini bulunmasını istedi. Akşemseddin 'Sultanım, ben her gece şu semte bir nur indiğini görmekteyim.' diyerek kabrinin yerini gösterdi ve baş ve ayakuçlarına birer çınar ağacı dikerek kabrin yerini işaretledi. 📌 Fatih Sultan Mehmet, Akşemseddin'i sınamak için dikilen bu iki çınar ağacını yerlerinden çıkartarak, bugün iç avluda bulunan setli yere diktirdi ve parmağındaki yüzüğü de çıkartıp mezarın bulunduğu yere gömdürdü. Ertesi gün, Akşemseddin geldiğinde çınar ağaçlarının bulunduğu yere uğramadan kabrin olduğu yere gelip asasını mezarın ortasına dikti. 📌 Bir rivayete göre iç avludaki iki çınarın bulunduğu yüksek yer, Ebu Eyyüb'un gasledildiği yerdir. Ayak altında kalmaması için etrafı çevrilmiş ve yükseltildi. 📌 Fatih Sultan Mehmet'in, İstanbul'un fethinden sonra taç ve tahtını terk edip derviş olup ondan tarikat ahkâmını öğrenmek istemesi üzerine Akşemseddin dirayet göstererek buna engel oldu. 📌 Padişahın tüm ısrarlarına rağmen Göynük'e dönen alim, Fatih'in bu şehre yaptırmak istediği cami ve tekkeyi de kabul etmeyerek sadece bir çeşme yapılmasına razı oldu. 1459'da burada vefat etti. 📌 Fetih sürecinde ordunun sıkıntılı dönemlerinde hem Fatih'in hem de ordunun kuvve-i maneviyesini destekleyici söylemleriyle, dualarıyla, tavırlarıyla, davranışlarıyla hep göz doldurdu. 📌 Akşemseddin'in yedi oğlu oldu. Bunlar sırasıyla Sâdullah, Fazlullah, Nûrullah, Emrullah, Nasrullah, Nûrülhüdâ ve Hamdullah Hamdi adlarını taşırdı. Bunlardan küçük oğlu Hamdullah Hamdi, hey'et, nücûm ve mûsikide iyi derecede bilgi sahibi olup aynı zamanda devrinin önde gelen şairleri arasında da yer aldı. 📌 Akşemseddin'in Risalet-ün Nuriyye, Risale-i Zikrullah, Risale-i Şerh-i Ahval-i Hacı Bayram-ı Veli, Def'ü Metain, Makamat-ı Evliya (Velilerin Makamları), Maddetü'l Hayat (Hayat Maddesi), Nasihatname- i Akşemseddin (Akşemseddin Nasihatnamesi), Kitabu't-Tıp (Tıp Kitabı) ve Hall-i Müşkilat (Güçlüklerin Halli) isimli eserleri bulunuyor.

12 maddede İstanbul'un manevi fatihi&nbsp;Akşemseddin

AKŞEMSEDDİN KİMDİR?

12 maddede İstanbul'un manevi fatihi Akşemseddin