80 yıldır dinmeyen acı: Ahıska Sürgünü

◼ Geçmişten günümüze Türkler farklı coğrafyalara yayılmış ve belli isimlerle yerleşim kurmuşlardır. Bu coğrafyalardan biri de Ahıska Türklerinin yaşadığı Ahıska bölgesidir. Ahıska; Gürcistan'ın güneyinde, ülkemizin de kuzeydoğusunda yer alır. ◼ Ahıska bölgesi zamanında, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı olan Çıldır Eyaleti'nin merkeziydi. Günümüzde Posof Çayı'nın iki tarafında yer alan ve Türkiye sınırına 15 km uzaklıkta olan Ahıska, kara yoluyla Tiflis, Batum ve Türkiye'ye bağlanır. TATAR TÜRKLERİNİN SÜRGÜN HİKAYESİ: KORKUNÇ YILLAR ◼ Mesketya olarak bilinen Ahıskave çevresinde, MÖ 4. yüzyılda Bun-Türklerin yaşadığını, daha sonra bu bölgeye Hunların, Hazarların ve Kıpçakların geldiği bilinir. ◼ Kafkasya'nın kilit noktası sayılan Ahıska, 2700 yıllık kadim bir Türk yurdudur. Ahıska; Oğuz Türkçesinde 'ak kale' manasına gelirken Dede Korkut Hikayelerinde 'Ak-sıka' anlamıyla karşımıza çıkar. ◼ Tam 250 yıl Osmanlı yönetiminde bulunan Ahıska bölgesi, 1828 yılında Çarlık Rusya tarafından işgal edilmiştir. 1917 yılında Çarlık rejiminin yıkılmasıyla Ahıska toprakları nefes alsa da 1921'de Sovyet Rusya ve Osmanlı arasında imzalanan Moskova Antlaşması sonucu tekrar Rusya'ya bırakılmıştır. ◼ Yaşanan bu gelişmeler hiçbir zaman Anadolu'daki Türkler ile Ahıska Türklerinin arasını açamamış, aksine birbirlerine daha da kenetlenmelerini sağlamıştır. ◼ Almanya'da iktidarın başına gelen Naziler, Rus yönetiminin sonunu getireceğini söyleyince Rus yönetimi, işgal ettiği topraklarda yaşayan etnik halka baskı uygulamaya başlamıştır. ◼ 1918 ve 1921 yılları arasında Sovyetlerin baskıları üst seviyeye ulaşmış, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı da sona ermiştir. Bu baskılara dayanamayan Ahıska Türklerinin büyük bir kısmı Türkiye'ye sığınmıştır. ◼ Sene 1944 olmuş ve Stalin gittikçe zalimleşmiştir, Almanlarla iş birliği yaptıkları gerekçesiyle önce Kırım Tatar Türklerini ardından da 14 Kasım'da Ahıska Türklerini vatanlarından etmiştir. ◼ İkinci Dünya Savaşı'ndan bir sene önce, Stalin'in emriyle Ahıska Türkleri, zorla kendi evlerinden çıkarılmış ve Orta Asya'ya sürgün edilmişlerdir. RUSLAR TÜRK DÜNYASINI NASIL AYRIŞTIRDI? ◼ Adıgön, Ahıska, Aspinza, Ahılkelek ve Bagdonovka ilçelerin yer aldığı tam 220 askeri birlik tarafından kuşatılır. Moskova yönetimi, Sovyetler Birliği ile Türkiye Cumhuriyeti sınırında yer alan Ahıska'daki Müslümanları yerinden etmek için 6 bin asker görevlendirmiştir. ◼ Kırım Sürgünü'nde olduğu Ahıska'daki erkekler de askere alınmış ve II.Dünya Savaşı'nda cephede savaştırılmış. Geride kalan kadınlar ve yaşlılar da Ahıska-Borjomi demir yolu yapımında işçi olarak kullanılmıştır. ◼ 14 Kasım'da Ahıska bölgesinde yaşayan Türklerin kapısına askerler dayanmış, çocuk ve yaşlı ayrımı yapmaksızın bölge sakinlerinden iki saat içerisinde hazırlanmalarını istemişlerdir. ◼ On binlerce Ahıskalı, tren vagonlarının bekletildiği noktalara askeri kamyonlarla taşınmış ve üç gün istasyonlarda bekletilmelerinin ardından vagonlara bindirilmişlerdir. ORTA ASYA DEĞİL TÜRKİSTAN ◼ Hayvan ve yük vagonlarına zorla bindirilen binlerce aile, yanlarına hiçbir şey alamadan bir bilinmezliğe doğru yurtlarından edilmişler işte, bu zorunlu göç tam 30 gün sürmüştür. ◼ Geride bacası tüten evler, ocaklar, kıymetli eşyalar, yiyecekler, hayvanlar ve çerçevelerdeki mutlu aile fotoğrafları kalmış. İnsanlığa sığmayan bu vagonlara, eli kanlı Sovyet askerleri binlerce masum insanı sığdırmıştır... ◼ Resmi olmayan kayıtlara göre sürgünde; açlık, soğuk ve zorlu koşullardan ortaya çıkan hastalıklardan ötürü 17 bin Ahıskalı hayatını kaybetmiştir. Bir şekilde hayatta kalmayı başaranların ise 40 bini Kazakistan'a, 16 bini Kırgızistan'a ve 30 bini de Özbekistan'a sürgüne gönderilir. ◼ Ama yaşadıkları ıstıraplar bunlarla da sınırlı kalmaz, sürgün edildikleri bölgelerde 12 sene boyunca sıkı yönetime tâbi tutulurlar. Yaşadıkları yerden bir adım dışarı adım atmalarına asla izin verilmez. DOĞU TÜRKİSTAN'DA NELER OLUYOR? ◼ Sovyet yönetimi, Ahıska Türklerini sürgün edildikleri bölgelerde en ağır işlerde çalıştırmıştır. 5 Mart 1953'te Stalin'in ölümünün ardından Ahıska Türkleri için sıkı yönetim kaldırılıp Gürcistan haricindeki yerlere gitmelerine izin verilmemiştir. ◼ Yaşadıkları trajedi bitmeyecekti, çünkü vatanlarında yarım kalan hikayeleri hiçbir zaman tamamlayamadılar. Rus yönetimi her defasında onlara baskı uygulamaya ve acımasız yüzünü göstermeye devam etti. ◼ Türkiye yönetimi, Ahıska Türklerinin her daim yanında olmuş ve TİKA aracılığıyla kendi vatanlarını ziyaret etme imkanı tanımıştır. Vatanlarından zorla koparılan Ahıska Türkleri başta Türkiye ve Türkistan olmak üzere dünyanın birçok yerinde kendi gelenek- görenek ve dillerini yaşatmaya devam ediyor.