Balkan Harbi zamanında Kurban Bayramı

💠 Osmanlı döneminde Kurban Bayramı sevinci, Arife günü atılan top atışlarıyla başlar, son günün ikindi vaktinde atılan top atışlarıyla da biterdi. 💠 Bayram namazının yaklaşmasıyla birlikte ev halkının erkekleri bayramlıklarını giyerek en yakındaki camiye giderlerdi. Bayramları mutlaka ailecek komşu ve kabristan ziyaretleri yapılırdı. Osmanlı'da Kurban Bayramı nasıl idrak edilirdi? 💠 Osmanlı'da devletin ileri gelenlerinin (ekâbir) konaklarında Kurban Bayramı merasimleri kapsamında Zilhicce ayı (kurbanın kesildiği ay) yaklaşınca, hane sahibinin kendisine olduğu kadar eşi, çocukları, vefat etmiş anne ve babası için güçlü ve büyük birer koyun alırdı. 💠 Osmanlı'nın son yıllarına kadar gerek halk gerekse devlet ricali tarafından Kurban Bayramları coşkulu bir şekilde kutlanırdı. Kurban Bayramının önemi nedir? 💠 Fakat Osmanlı halkı için çok önemli bir ibadet olan kurban kesimi, İmparatorluğun son yıllarında yaşanan savaşlar ve onun getirdiği olumsuzluklar sebebiyle birtakım tartışmalara yol açtı. 💠 Özellikle Balkan Harbi'nin yaşandığı dönemde (1910-1912) toplumda kurban kesmenin mi yoksa kurban bedelinin orduya bağışlanmasının mı daha doğru olacağına dair tartışmalar çıktı. 💠 Ordu uzun süren savaşlardan dolayı zor durumdaydı, bu vesile ile orduya bağışlanan her bir yardım ülkenin selameti adına yapılıyordu. 10 soruda kurban hakkında bilinmesi gerekenler 💠 Bu ve benzer sebeplerle toplumda ikileme yol açan bu konuda ağırlık kazanan görüş, kurban için ayrılan paraların orduya sadaka ve yardım olarak verilmesi hususunda oldu. 💠 Çünkü Osmanlı toplumunun ekseriyetinin düşüncesine göre dinimizde cihad etmek farzdı. Farzın vacib karşısındaki önceliği hesaba katılarak bu karar alınmış oldu. Zira kurban kesmek vaciptir. Hz. İbrahim ve Hz. İsmail'in büyük imtihanı; Hz. İsmail kurban ediliş hikayesi 💠 Aynı şekilde bu dönemde kurban derileri de cephede yaralanan askerlerin tedavisinde ve göçmenlerin ihtiyaçlarının giderilmesinde kullanılmak üzere devlet tarafından toplandı. Kurban ile ilgili ayet ve hadisler 💠 Bulgarların Edirne'yi işgal edip Çatalca önlerine kadar geldiğinde ve bütün kaynakların orduya seferber edildiği dönemde kamuoyunda bu tartışmalar dönüyordu. 💠 Kıbrıslı Kamil Paşa'nın sadrazamlığı ve Cemaleddin Efendi'nin şeyhülislamlığı döneminde bu tartışmalara son vermek amacıyla birtakım kararlar alındı. 💠 Hükümet tarafından alınan karara göre; halk tarafından bağışlanan kurban etlerinin nasıl toplanıp orduya dağıtılacağı, bütün bu faaliyetlerin nasıl gerçekleştirileceği açık bir şekilde detaylıca anlatılmıştı. 💠 Fakat bu kararda kurbanların orduya bağışlanmasının ibadet yerine geçip geçmeyeceği hususuna hiçbir şekilde temas edilmemiştir. 💠 Bayramdan iki gün evvel gazetelerde yayımlanan bir konu ise bu duruma bir açıklık kazandırır. İslam'a göre kurban ibadetinin yerine gelmesi için kan akıtılması gerekir. 💠 Orduya kurban bedeli bağışlandığında kan akıtılmadığı için kurban ibadeti yerine getirilmiş olmuyordu. Bununla beraber verilen bedel sadaka yerine de geçiyordu. Bu durum dinen caizdi. 💠 Hükümet bu açıklamayı yaptıktan sonra halk tarafından bağışlanan kurban deri ve etlerinin nasıl toplanacağı konusuna açıklık getirdi. 💠 Açıklamaya göre kurban derileri İstanbul Şehremini tarafından toplandı ve karşılığında elde edilen gelir Balkan Savaşları sırasında İstanbul'a gelen göçmenlerin, savaşta yaralanan askerlerin tedavisinde kullanıldı. 💠 Osmanlı halkının ince düşüncesini gösteren bir diğer husus da halk tarafından toplanan etlerdi. Kurban etleri yardım komisyonları tarafından 'çiğ' olarak toplandı. 💠 Bu erzağın İstanbul'un muhtelif imarethanelerinde pişirilip kavurma haline getirildikten sonra cephedeki askerlere erzak olarak gönderilmesine karar verildi. 💠 Balkan Savaşları sırasında hükümetin yaptığı bu yardım çağrısına büyük destek veren halk, kestiği kurbanların etlerini, derilerini ve gerekse kurban bedellerini sadaka olarak bağışladı. 💠 Osmanlı halkı Balkan Savaşları'nın getirdiği zor günlerde Allah'a yakınlık sağlamak amacıyla yapılan kurban ibadetini böylece iki yönlü düşünerek idrak etmişti... Kaynak: Ali Şükrü Çoruk- İstanbul Yazıları (Derlenmiştir)

Balkan Harbi zamanında Kurban Bayramı

OSMANLI'DA KURBAN BAYRAMI COŞKUSU