Bir insanlık dramı: Holokost

🔸 'Holokost' terimi, İbranice 'olah' teriminin Yunanca çevirisidir. 'Olah,' Yahudilikte tamamen yakılan bir tür adak anlamına gelir. Yunanca: holókauston, 'holos' ( komple) ve 'kaustos' (yakılmış) kelimelerinin birleşiminden oluşur ve tamamen yanıp kül olmuş manasına gelir. 🔸 Holokost terimi, Kitab-ı Mukaddes'te de geçen 'Shoah' terimi ile aynı anlama gelir ve 'felaket' anlamında kullanılır. Avrupa'da 1940'lardan itibaren Holokost anlamında kullanılmaya başlanmıştır. SAVAŞA SİNEMADAN BAKMAK: II. DÜNYA SAVAŞI'NI EN İYİ ANLATAN 10 FİLM 🔸 Holokost, Nazi Almanyası rejimi ile onun müttefikleri ve işbirlikçileri tarafından, Avrupa genelinde 1933-1945 yılları arasında devlet destekli olarak gerçekleştirilen sistematik zulüm ve Yahudi soykırımını ifade eder. 🔸 Bu acımasızlık, Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Partisi'nin 1933'te iktidara gelmesiyle başlamış ve II. Dünya Savaşı sırasında Müttefik kuvvetlerin Nazi Almanyası'nı 1945 yılında mağlup etmesiyle sona ermiştir. 🔸 Nazi Almanyası'nın himayesinde, Heinrich Himmler tarafından yönetilen SS güçleri, işgal edilen bölgelerde yaklaşık olarak altı milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldüğü bu soykırımın korkunç yüzünü oluşturur. 🔸 Holokost, insanlık tarihindeki en dehşet verici ve toplu katliamlardan biridir. Sistematik bir şekilde soykırımın planlanması, çocuk, kadın, yaşlı farkı gözetilmeksizin toplu katliamların yapılması, toplama kamplarına götürülen insanların yakılarak öldürülmesi Holokost'u, dünya savaş tarihinin en acımasız olaylarından biri olarak hafızalara kazır. HİTLER'İN SÖMÜRGE MİMARİSİ: PRORA OTELİ 🔸 Holokost süreci, şiddet ve soykırımın aşama aşama gerçekleştiği bir tarihsel trajediyi yansıtır. Bu süreçte, Yahudi sivil hakları ellerinden alınarak, 1935'teki Nürnberg Yasaları gibi öne çıkan yasaların da içinde bulunduğu bir dizi ayrımcı yasa Avrupa genelinde II. Dünya Savaşı öncesinde yürürlüğe girdi. 🔸 Bu yasalar neticesinde yapılan ilk icraatlerden biri olan Toplama kampları, mahkûmları bitkinlik veya hastalık nedeniyle ölünceye kadar köle gibi çalıştırmak amacıyla kuruldu. 🔸 Almanya'nın işgal ettiği her yerde paramiliter gruplar, Yahudileri ve politik muhalifleri toplu infazlarla öldürdü. İşgalciler, Yahudileri ve Romanları gettolarda tutup nakliye trenleriyle ölüm kamplarına göndermeden önce bir arada tuttular. 🔸 Yolculuk boyunca hayatta kalanlar ya çalıştırıldı, tıbbi deneyler için kullanıldı veya sistemli bir şekilde gaz odalarında öldürüldü. RENKLENDİRİLMİŞ FOTOĞRAFLARLA II. DÜNYA SAVAŞI YOLCULUĞU 🔸 Nazi zulmü, 1933-1945 yılları arasında giderek radikalleşti ve sonunda 'Yahudi Sorununa Nihaî Çözüm' adını verdikleri bir planla doruğa ulaştı. Bu plan, Avrupa'daki Yahudilerin örgütlü ve sistemli bir şekilde toplu olarak imha edilmesini içeriyordu ve Nazi Almanyası rejimi bu soykırımı 1941-1945 yılları arasında uyguladı. 🔸 Bu propagandanın arkasındaki en önemli figürlerden biri kuşkusuz Joseph Goebbels'tir. Nazi Almanyası'nın propaganda bakanı olarak görev yapan Goebbels, çeşitli kitle iletişim araçlarıyla bu planın uygulanmasında çalışmalar yaptı. 🔸 Joseph Goebbels, Adolf Hitler'in yönetiminde Nazi Almanyası'nın önemli bir figürüydü ve 1933'ten ölümüne kadar Propaganda Bakanı olarak görev yaptı. Goebbels, gazeteler, radyo, filmler ve mitingler gibi çeşitli medya araçlarını kullanarak Nazi propagandasını şekillendirme ve yayma konusunda kritik bir rol oynadı. Ayrıca yetenekli bir hatip ve propagandacı olarak bilinirken, Hitler ve Nazi rejimine bağlılıkta fanatik bir destekçiydi. 🔸 Savaşın son günlerinde, Berlin'in Müttefiklerin eline geçmesinden kısa bir süre önce, 1 Mayıs 1945'te Hitler'in yer altı sığınağında eşi Magda ve altı çocuğuyla birlikte intihar etti. Goebbels'in savaş sırasındaki eylemleri ve Nazi propagandasının yayılmasındaki rolü, onu tarihin en kötü şöhretli isimlerinden biri haline getirdi. İNSANLIK TARİHİNE ÇALINAN KARA BİR LEKE: SREBRENİTSA KATLİAMI VE MAVİ KELEBEKLER 🔸 Adolf Hitler, Avrupa'daki Yahudilere yönelik soykırım fikrini başlatan, onaylayan ve destekleyen bir liderdi. Ancak, bu korkunç planı yalnızca kendi başına uygulamamıştır. Hitler, 'Nihaî Çözüm' adı verilen bu soykırımın kesin bir planını oluşturmamıştır. Toplu katliamların doğrudan koordinasyonunu, planlamasını ve uygulanmasını gerçekleştiren kişiler arasında ise diğer Nazi liderleri bulunmaktadır. Bu liderler arasında Hermann Göring, Heinrich Himmler, Reinhard Heydrich ve Adolf Eichmann öne çıkmaktadır. 🔸 Alman bürokrasisinin her kolunun soykırımın lojistiğine yardım ettiği ve bir Soykırım Devleti'ne dönüşmüş olduğu gerçeği açıkça ortadaydı. 🔸 Naziler, iktidara geldiklerinde hemen toplu katliamlara başlamadılar, ancak Yahudilere yönelik hedeflemeye ve Alman toplumundan soyutlamaya başladılar. Bu süreçte Nazi Almanyası rejimi tarafından yürürlüğe konan ayrımcı yasalar ve şiddet olayları da yaşandı. 🔸 Auschwitz-Birkenau, Polonya'nın Oświęcim kasabasında bulunan ve II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından kurulan bir toplama ve imha kampıdır. Auschwitz-Birkenau, Nazi rejimi tarafından milyonlarca insanın soykırımının gerçekleştirildiği bir yer olarak tarihe geçmiştir. 🔸 Auschwitz toplama kampı, 1940 yılında inşa edildi. Auschwitz-Birkenau kampı, 1941'den itibaren Yahudi soykırımının merkezi haline geldi. Auschwitz dışında, Majdanek, Bełżec, Chelmno, Sobibór, Jasenovac ve Treblinka gibi yerlerde de gaz odaları kullanılmıştır. DÜNYA TARİHİNİN EN İLGİNÇ SAVAŞI 🔸 Holokost'un öne çıkan özelliklerinden biri, gaz odalarının kullanıldığı ve insanların sistematik olarak öldürüldüğü kampların varlığıdır. Bu tür kamplar tarihte eşi benzeri görülmemiş bir dehşeti temsil eder. Daha önce böylesi kitlesel öldürmeler için tasarlanmış yerler bulunmamıştır. 🔸 Binlerce insanın açlık, işkence, tıbbi deneyler ve insanlık dışı muamelelere tabi tutuldu. Ancak bu kampın en korkunç özelliği, milyonlarca insanın burada gaz odalarında öldürülmesiydi. Bu, Nazi Almanyası'nın 'Nihai Çözüm' adını verdiği planın vahşi bir parçasıydı ve bu plan çerçevesinde Avrupa'daki Yahudi nüfusunun büyük bir kısmı bu kamp sistemleri aracılığıyla öldürüldü. 🔸 Auschwitz Kampı, II. Dünya Savaşı'nın sonunda müttefik kuvvetler tarafından kurtarıldı, ancak geride bıraktığı dehşeti ve soykırımın korkunç boyutlarını ortaya çıkardı. Bugün, Auschwitz-Birkenau, Nazi soykırımının anısını yaşatmak ve insanlığa bu karanlık tarihi hatırlatmak amacıyla bir müze olarak kullanılmaktadır. 🔸 Bu kampta toplam 1,3 milyon insanın yerleştirildiği tahmin edilmektedir. Bunların yaklaşık 1,1 milyonu Yahudi olup, bu insanlar ya doğrudan gaz odalarına gönderilerek öldürülmüştür. Kalan 200,000 kişi, hastalık, kötü muamele ve insanlık dışı tıbbi deneyler nedeniyle hayatlarını kaybetmiştir. Ayrıca, gaz odalarına gitmeden önce saç kesme, ceset toplama ve yakma gibi dehşet verici görevleri kendilerine yaptırılmıştır. 🔸 Naziler, Almanya'daki toplumsal, ekonomik, siyasi ve kültürel sorunların sebebi olarak Yahudileri görmüşlerdir. Özellikle, Almanya'nın I. Dünya Savaşı'nda (1914-1918) yenilgisini Yahudilere bağlama eğilimindeydiler. Bu iddiaları bazı Almanlar tarafından kabul görmüştür. 🔸 I. Dünya Savaşı'nın kaybedilmesi sonucunda artan öfke ve ardışık ekonomik ve siyasi krizler, Alman toplumunda Yahudi karşıtlığının daha da artmasına yol açmıştır. Weimar Cumhuriyeti (1918-1933) dönemindeki istikrarsızlık, komünizm korkusu ve Büyük Buhran'ın neden olduğu ekonomik krizler, Almanların Nazilerin Yahudi karşıtlığı gibi fikirlerine daha fazla eğilim göstermelerine neden olmuştur. 🔸 Avrupa'nın ortasında, tüm dünyanın gözü önünde yaklaşık 6 milyon Yahudi gaz odalarında, fırınlarda ve kurşunlanarak öldürülmüştür. 🔸 Dünya tarihinde daha önce hiç görülmemiş olan 'toplama kampları' kavramı ortaya çıkmış ve soykırımla özdeşlemiştir. 🔸 II. Dünya Savaşı sona erdiğinde Nazilerin birçoğu, başta Hitler olmak üzere intihar etmişlerdir. Nazi liderlerinden biri olan ve Holokost'un uygulanmasında askeri kanatta önemli bir rol alan Adolf Eichmann savaştan sonra yakalanmış ve yargılanmıştır. Adolf Eichmann, Nazilerin yargılanan ve ölüme mahkum edilen tek Nazi lideri olmuştur. 🔸 II. Dünya Savaşı ve Holokost, birçok sanat alanını doğrudan etkileyen, insanlık tarihinin önemli olaylarından biridir. Avrupa'nın ortasında yaşanan bu insanlık dramını konu alan bazı önemli filmler şunlardır: Schindler's List (1993 )

Bir insanlık dramı: Holokost

Etimolojik anlamda Holokost ne demektir?