Darülfünun'dan üniversiteye geçiş süreci
Darülfünun'dan üniversiteye geçiş süreci, yeni kurulan üniversitenin nasıl kurgulanacağına dair önemli bir dönüşümün hazırlıklarını ifade eder. Bu anlamda Darülfünun kurma düşüncesi ve ilerleyen şartlar içerisinde İstanbul Üniversitesi'ne dönüşme hikâyesi, Türkiye'de ilk kez, ulus devlet üniversitesinin hayata geçirildiği anlamını taşımaktadır. İşte milli seciyenin, geçmişten geleceğe uzanan ve başarıya ulaşan hikâyesi…
"Fatih Sultan Mehmed medreselerine müsbet ilimleri
sokmakla büyük bir hamlenin başlangıcını yapmıştır."
Süheyl Ünver
1863'de açılan ilk Darülfünun halka açık genel kültür konferansları vermekten öteye gidemedi ve 1865'de sona erdi. 1869'da çıkartılan Maarif-i Umûmiye Nizamnâmesi'nde ilk kez Darülfünun konusunda düzenlemeler getirildi, fakat bundan sonraki iki girişimde de bu düzenlemeler göz önüne alınmadı. İkinci kez 1869'da açılan Darülfünun'un belirli bir ders programı olmakla birlikte bu program da halka açık genel kültür derslerini kapsıyordu ve bu Darülfünun da 1871'de kapatıldı. 1874'deki üçüncü girişim olarak Mekteb-i Sultanî içinde Darülfünun-ı Sultanî açıldı. Şubeleri ile belirli bir ders programı olan ve hukuk ile mühendislik alanlarında diploma veren bu Darülfünun da 1882'de kapandı.