İskoçya'dan Türkiye'ye uzanan Antik Dünya tünelleri
Avrupa'da geniş bir bölgeyi kapsayan 'gizemli' tüneller (Erdstall tünelleri) 12 bin yıl önce yapılmış. Üstelik bu tünellerin Türkiye'ye kadar uzandığı düşünülüyor. Alman arkeolog Dr. Heinrich Kusch, bir mağara uzmanı ve 'Antik Dünya'ya Açılan Yeraltı Kapısının Sırları' (Secrets Of The Underground Door To An Ancient World) adlı kitabında, bu tüneller hakkında geniş bilgiler sunuyor. Bugünün yer altı otoyolları olan bu tünellerin yırtıcı hayvanlardan, kötü hava şartlarından ve savaşlardan korunmak için yapıldığı görüşü yaygın. Tünellerin tamamı birbirine bağlanmıyor fakat bir bütün olarak ele alındığında son derece geniş bir yeraltı ağı olarak karşımıza çıkıyor.
ERDSTALL, ‘MADEN TÜNELİ’ DEMEK
Avrupa'da, "Erdstall" adı verilen 2.000'den fazla, insan yapımı tünel bulunuyor. Üstelik uzun yıllardır üzerlerinde yapılan çalışmalara rağmen, henüz kimler tarafından ve ne amaçla yapıldığı bilinmiyor. Terim olarak "erdstall", Almanca maden tüneli anlamına gelir. Ancak maden tüneli ismi birçok insan yapımı yer altı tüneli için kullanılmaktadır.