İstanbul’un fethi Osmanlı’nın gelişmesini nasıl etkiledi?

İstanbul'un fethi, 21 yaşındaki Fatih Sultan Mehmet'e sonsuz bir kudret ve otorite sağlamıştı. Fetih öncesi büyük kargaşalıklar içerisinde çalkalanan Osmanlı İmparatorluğu bu fethin getirdiği büyük prestijle hem İslam dünyasının en parlak devleti haline geldi hem de düşmanları üzerinde psikolojik yılgınlık oluşturdu. Fatih fetihten hemen sonra iktidarını sınırlayan Çandarlı'yı görevden aldı ve bir müddet sonra öldürttü. Aynı şekilde hükümdarlığı üzerinde bir tehdit olarak gördüğü Orhan Çelebi de fetih sırasında ortadan kalkmıştı. Fatih'in veziriazamlarının sonuncusu hariç hepsi kapıkulu kökenliydi. Bu durum hükümdara aristokrat Türk ailelerinin nüfuzundan kurtulması imkânını vermiştir. Ancak her şey devşirmelere bırakılmamış, dini, idari ve mali bürokrasi Türk kökenlilerden teşkil edilmiştir. İstanbul'un fethi hakkında 12 bilgi Böylece kapıkulları ile Türkler arasında bir denge kurularak devlet yönetiminde tek söz sahibinin padişah olması sağlanmıştır. Halil İnalcık, Fetret Devri'nin gerçek bitişinin İstanbul'un fethi ile olduğunu söyler. İstanbul'un fethi öncesinde sallanan imparatorluk, fetihle kazandığı büyük itibar sayesinde dünya siyasetine yön verecek bir imparatorluk olma yoluna girdi. Halil İnalcık, fetih sayesinde II. Mehmet'in kendisini cihanşümul bir imparatorluğun temsilcisi olarak gördüğünü, mutlak ve hudutsuz bir iktidar kazandığını belirtir. Bu durum merkeziyetçi devletin kurulabilmesini ve devamlı fütuhat faaliyetlerinde bulunulabilmesini sağladı. İstanbul'un fethinde zafer kazandıran Şahi Topunun sırrı Fatih'in cihanşümul hâkimiyet fikrinin temelleri geniş bir yelpazeden oluşuyordu: Türk-Moğol hükümdarlık geleneği, İslami hilafet telakkisi ve Roma imparatorluk fikri. Fatih, fetihten sonra kendisini Roma İmparatorluğu'nun yegâne varisi sayarak, Bizans İmparatorları ile akraba bütün sülaleleri (Trabzon Rum İmparatorluğu, Mora Despotları vs.) ortadan kaldırmak için faaliyete geçmişti. Timur'dan sonra canlanan eski Türk gelenekleri bu devirde daha da ön plana çıkarılmıştı. Fatih'in bir torununa Oğuz Han, diğerine ise Korkut ismi verilmesi bu anlayışın ne kadar ön plana çıktığını gösterir. Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşundaki en önemli vasıta olan ve 'Fetret Devri' yüzünden bir müddettir aksayan gaza siyaseti de tekrar canlandı. Fatih kendisini İslam âleminde gazanın en büyük temsilcisi ve İslam dünyasının koruyucusu olarak görüyordu. Büyük oğluna Osmanlı İmparatorluğu'nda gazanın ve fütuhatın en önemli temsilcilerinden Yıldırım Bayezid'in adının verilmesi manalıdır. İstanbul'un fethi Hristiyan dünyasında nasıl karşılandı? En küçük oğluna ise İran'ın en ünlü hükümdarlarından Cem'in adının verilmesi onun hükümdarlık anlayışının sınırlarının ne kadar geniş olduğunu gösterir. Halil İnalcık, Fatih'in şahsında Türk-İran-İslam ve Roma hükümdarlık geleneklerini birleştiren Osmanlı padişahı tipinin doğduğunu belirtir. İstanbul'un fethinin, Batı Hristiyanlık dünyasında büyük bir şok yaratması ve fethin akabinde Avrupa'ya giden Bizanslı bilim adamlarının Rönesans'ı başlatmaları yüzünden Yeni Çağ'ın başlangıcı olarak kabul edildiği söylenir. İstanbul'un fethi gerek Hristiyan dünyası gerekse İslam dünyası açısından önemlidir. Fakat Rönesans'ın başlaması ile Bizanslı bilim adamlarının bir ilgisi yoktur. İstanbul'un fethinin üç manevi kahramanı 19'uncu yüzyılda ve 20'nci yüzyılın başlarında yazılan tarih kitaplarında Rönesans'ı İstanbul'un fethinden dolayı kaçan Bizanslıların hazırlamış oldukları yazılmıştı. Ancak daha sonraki yıllarda yapılan araştırmalarda bunun böyle olmadığı anlaşılmıştır. Ortaçağ'ın bitip Yeni Çağ'ın başladığı tarih konusunda bir mutabakat yoktur. Genel olarak Yeniçağ, Amerika'nın keşif tarihi olan 1492 yılı ile başlatılmaktadır. Matbaanın 1440'daki icadını da yeni bir çağın başlangıcı olarak kabul edenler vardır. Fakat bütün bu tarihler Avrupa milletlerinin Yeni Çağı'nın başlangıcını gösterir. İstanbul'un fethi, Türkler'in daha önceki tarihlerinde eşine rastlanılmayan, dünya siyasetine yön veren bir imparatorluğun kuruluşuna vesile olduğu için Türk tarihinin Yeni Çağı'nın başlangıcıdır. İstanbul'un fethinde yenilgiyi anlatan Venedikli seyyah

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

İstanbul’un fethi Osmanlı’nın gelişmesini nasıl etkiledi?

İSTANBUL’UN FETHİ BÜYÜK BİR PRESTİJ SAĞLADI