Kaşıkçı Elması'nın Osmanlı Hazinesine Geliş Serüveni

◼ Kaşıkçı Elması, dünyanın en büyük elmaslarından biri olarak tarihi boyunca büyük bir şöhrete mazhar olmuş, kulaktan kulağa dolaşan bir azamete kavuşmuştur. ◼ Kaşıkçı Elması'nın kökeni hakkında birden fazla bilgi olsa da genellikle üzerinde birleşilen nokta Hint Yarımadası'nda bulunduğu ve sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na getirildiği yönündedir. OSMANLI PADİŞAH TUĞRALARI ◼ Elmasın adı, Osmanlı İmparatorluğu'na nasıl geldiğini anlatan bir hikayeden gelmektedir: Rivayet o ki, Kaşıkçı Mehmet Efendi adında bir tüccar, Hindistan'dan İstanbul'a getirdiği bu muhteşem elması Sultan II. Mahmud'a sunmuştur. Sultana sunulan bu elmas, çok beğenilmiş ve padişah bu değerli elması Osmanlı Hazinesi'ne katarak hazinenin en değerli parçalarından biri haline gelmesini sağlamıştır. ◼ Kaşıkçı Elması'nın tarihsel önemi sadece büyüklüğü ve nadirattan olmasıyla sınırlı değildir. Aynı zamanda elmasın kesim ve berraklığı da dikkat çekicidir. ◼ Golconda elmasları genellikle kristal berraklığı ile ünlüdürler ve Kaşıkçı Elması da bu özelliği ile ön plana çıkmıştır. Yaklaşık olarak 86 karat ağırlığındaki bu elmas, Hindistan'dan getirilip Osmanlı sarayının mücevher koleksiyonuna katılmıştır. DENİZLERDE KUDRETLİ BİR SANCAK: OSMANLI DONANMASI ◼ Kaşıkçı Elması, 19. yüzyılda Hindistan'da bulunan Golconda madenlerinde keşfedilmiştir. Bu madenler, o dönemde dünyanın en büyük ve en kaliteli elmaslarının kaynağı olarak ün yapmıştır. ◼ Kaşıkçı Elması da bu dünyaca ünlü derin madenlerden çıkarılan nadir ve değerli bir elmas olarak dikkat çekmiş, emsallerinden ayrılmıştır. ◼ Elmas, pırlanta ustalarının emek mahsulü çalışmaları, özverili ve özenli işçilikleriyle işlenerek 86 karat ağırlığında kusursuz bir mücevhere dönüştürülür. ◼ Padişah, bu değerli taşı sarayın en özel yerinde saklar ve nadiren kıymetli misafirlerine gösterirdi. Oval şekli ve büyüklüğü nedeniyle kaşığa benzetildiği için de adının 'Kaşıkçı' olduğu da rivayetler arasındadır. İMPARATORLUK TAHTINDA ENTELEKTÜEL BİR PADİŞAH: FATİH SULTAN MEHMET Çöplükte bulundu ◼ 1669 yılında İstanbul'da, Eğrikapı civarında dolaşan yoksul bir adam, çöplükte olağanüstü bir parıltıya sahip bir taş bulur. Taşın değerini bilmeyen adam, onu üç tahta kaşık karşılığında bir kaşıkçıya satar. Kaşıkçı da taşın kıymetinden habersiz, onu on akçeye bir kuyumcuya satar. ◼ Kuyumcu, taşın sıradan olmadığını fark eder ve bir kese altın karşılığında satın alır. Kuyumcu bulduğu bu taşı başka bir kuyumcu arkadaşına gösterir ve taşın haberi çabuk yayılır. Çıkan haberler kısa sürede Kuyumcubaşına kadar ulaşır. Kuyumcubaşı bu değerli taşı bir kese altına satın alır ve Sadrazam Köprülü Fazıl Ahmed Paşa'ya sunar. Sadrazam da bu elması Sultan IV. Mehmed'e sunar. Paşa, elması hazineye katmak için satın alır. ◼ Kaşıkçı Elması'na dair bir diğer ilginç rivayet daha vardır: Napolyon'un annesinin bu elmasın eski sahibi olması gibi. Oldukça enteresan bu rivayet şöyledir: 18. yüzyılda bir Fransız subayı, Hindistan taraflarına yapılan bir seferde bu taşı oradan satın alır. ◼ Napolyon'un subayı Fransa'ya döndüğünde taşı görüp beğenen Napolyon'un annesi bu taşı satın alır. Uzunca bir süre taşın sahibi olduktan sonra bu taşı satılığa çıkartır. ADALETİN TİMSALİ: KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN ◼ Taşı Osmanlı paşalarından biri olan Tepedenli Ali Paşa beğenir ve satın alarak İstanbul'a getirir. II. Mahmud döneminde çıkan bir isyanda isyancılarla birlikte devlete karşı ayaklandığı belirtilen paşa öldürülür. ◼ Tepedenli Ali Paşa'nın öldürülmesiyle mallarına da el konulur. Böylece Kaşıkçı Elması olarak bilinen bu değerli taş Osmanlı hazinesine girmiş olur. ◼ Kaşıkçı Elması'nın Osmanlı İmparatorluğu'nda hükümdarlar arasında nasıl bir yer edindiği konusu da önemli ve gizemli bir mesele olmuştur. ◼ Sultan II. Mahmud döneminde, bu muazzam elmas sarayın en gözde mücevherlerinden biri olarak kabul görmüş ve zamanla Osmanlı tahtının simgelerinden biri haline gelmiştir. ◼ Bugün Kaşıkçı Elması, İstanbul'da bulunan ve asırlarca Osmanlı Devleti'nin kalbi olarak nitelenen Topkapı Sarayı Müzesi'nde sergilenmektedir. ◼ Bu muhteşem elmas, Osmanlı İmparatorluğu'nun zengin kültürel mirasının bir parçası olarak günümüze ulaşmış ve dünya tarihindeki mücevheratın en önemli örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir.