Madagaskar Müslümanları ve Anadolu halkına yaptıkları yardımlar

Madagaskar topraklarında insan yaşamının izleri ile ilgili veriler, gerek Afrika kıtası gerek dünyanın diğer bölgelerine kıyasla, buradaki yerleşimin oldukça yeni sayılabileceğini gösterir. Adaya ilk ayak basanların M.Ö. 4. yüzyılda Doğu Afrika ve Güney Asya yerlileri olduğu tahmin edilir. İlerleyen yüzyıllarda nüfusun artması ile birlikte adada Sakalavalar, Merinalar ve Betsileolar tarafından yerel krallıklar kurulmuştur. Dünyanın dördüncü en büyük adası, Asya ile Afrika'yı buluşturan Madagaskar, doğal güzellikler ve farklı toplum yapısıyla yeryüzünün saklı cenneti olarak bilinir. Hint okyanusunda yer alan ve nüfusunun yüzde 15'i Müslüman olan Madagaskar, iklimi ve doğal güzellikleriyle dikkat çeker. Büyük bir ova üzerindeki tepede yer alan başkent Antananarivo'da çeltik tarlaları bulunur. Afrika'dan Mozambik Boğazı ile ayrılan Madagaskar'ın geçim kaynağı tarım olsa da modern usuller uygulanmadığı için verim düşüktür. Nüfusunun yüzde 60'ı 25 yaşın altında olan ülkede, çocuk işçilere de sık sık rastlamak mümkündür. Sömürge yönetimi, adadaki siyasi, idari ve dini yapıyı yüksek düzeyde etkiledi. Ekonomi Fransa'nın ihtiyaçlarına göre belirlendi ve halk Hristiyanlığı kabul etmeye zorlandı. 1957'de özerklik verilen Madagaskar, 26 Haziran 1960 tarihinde bağımsızlığını kazandı. 31 Aralık 1975'te Madagaskar Demokratik Cumhuriyeti kuruldu. Hint Okyanusu ile Mozambik kanalı arasında kalan Madagaskar'ın kara sınırı bulunmazken komşuları arasında Komor, Mauritius ve Reunion Adaları yer alır. Başkent Antananarivo'da yaklaşık 1,5 milyon kişi yaşarken ülke nüfusunun 25 milyon civarında olduğu tahmin edilir. Madagaskar ya da halk arasında bilinen ismiyle 'Mada', ilk bakışta diğer ada ülkelerine benzetilse de bitki örtüsü ve barındırdığı hayvan çeşitliliği açısından diğerlerinden ayrışır. Geniş canlı çeşitliliğinin olduğu ülkede biyolojik çeşitliliğin yüzde 80'inin endemik olduğu bilinir. Madagaskar'a İslam I. (VII.) yüzyılda geldi. Arapça kaynaklarda, Arap tarihçi El Mesudi'nin, adayı 10. yüzyılda ziyaret ettiği ve 12. yüzyıl itibarıyla da adada, Arap ve Endonezyalıların gelmesiyle İslamiyet'in yayıldığı rivayet edilir. İslam'ı ilk önce kabul eden yerliler adanın güneydoğusunda yaşayan Antemorona kabilesi mensuplarıdır. Daha sonraki asırlarda Doğu Afrika'dan ve Komor adalarından gelen Müslümanlar da batı ve kuzey bölgelerine yerleştiler. Bugün ada nüfusunun yaklaşık onda birini teşkil eden Müslümanlar genellikle sahillerde ve sahile yakın kesimlerde toplanmışlardır. Resmi rakamlara göre, ülkede 2010'da nüfusun yalnızca yüzde 1'inin Müslüman olduğu açıklanmıştı. Ancak son yıllarda ülkede sayısı artan Müslüman dernekler sayesinde bu oranın yükseldiği belirtiliyor. Asya ile Afrika'yı buluşturan Madagaskar, doğal güzellikler, endemik biyo-çeşitliliği ve farklı toplum yapısıyla 'yeryüzünün saklı cenneti' olarak biliniyor. Yüz ölçümü açısından dünyanın en büyük dördüncü adası olan Madagaskar, Hint Okyanusu'nun batı kısmında bulunuyor. Mozambik Kanalı ile Afrika kıtasından ayrılan Madagaskar, yaklaşık 592 bin kilometrekare ile Türkiye'ye göre daha küçük bir yüzölçümüne sahip. Başkenti Antananarivo olan Madagaskar'ın nüfusu 24 milyon civarında. Hint Okyanusu ile Mozambik kanalı arasında kalan Madagaskar'ın kara sınırı bulunmazken komşuları arasında Komor, Mauritius ve Reunion Adaları yer alıyor. Başkent Antananarivo'da yaklaşık 1,5 milyon kişi yaşarken ülke nüfusunun 25 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Madagaskar ya da halk arasında bilinen ismiyle 'Mada', ilk bakışta diğer ada ülkelerine benzetilse de bitki örtüsü ve barındırdığı hayvan çeşitliliği açısından diğerlerinden ayrışıyor. Sürüngenlerden, sivrisineklere, kurbağalardan kelebeklere geniş canlı çeşitliliğinin olduğu ülkede biyolojik çeşitliliğin yüzde 80'inin endemik olduğu biliniyor. Yaklaşık 18 etnik kökenli grubun birlikte yaşadığı ülkede nüfusun büyük bölümü Merinalardan oluşuyor. Merinaların yanı sıra Bertsileolar, Sakalavalar ile Endonezyalılar, Fransızlar ve Hintler de ülkedeki diğer etnik kesimler arasında bulunuyor. Fransızcanın resmi dil olduğu Madagaskar'da halkın önemli bölümü diğer resmi dil Malgaşça adı verilen ülkeye özgü yerel dili günlük hayatta sıkça kullanıyor. Ülkede Hristiyanların yanı sıra Müslümanlar da bulunuyor. Çok partili bir siyasi sistemin bulunduğu Madagaskar, yarı başkanlık sistemiyle yönetiliyor. Madagaskar'da, cumhurbaşkanının kapsamlı yetkilere sahip olduğu bir yönetim şekli mevcut. 'Faritra' adı verilen 22 bölgeye ayrılmış ülkede, devlet başkanı seçimi beş yılda bir yapılıyor. Türkiye 2010 yılında Antananarivo Büyükelçiliği'ni hizmete açtı, benzer şekilde Madagaskar yetkilileri de Türkiye'de bir büyükelçilik açma isteklerini resmi olarak dile getirdiler. 2017 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan kalabalık bir bakan heyeti ile Madagaskar'a ziyaret gerçekleştirdi, ziyarette iki ülke arasında diplomasi, ekonomi ve insani yardım alanlarında dört ayrı antlaşma imzalandı. Ayrıca çeşitli kamu kuruluşları ve bağımsız sivil toplum kuruluşları aracılığıyla yürütülen kalkınma projeleri ve insani yardım faaliyetleri de iki ülke ilişkilerinin güçlenmesi noktasında önemli katkılar sağlamaktadır. 2000'li yılların başlarında yıllık 3 milyon doları bulmayan ticaret hacmi, 2006 yılında 10, 2010 yılında 28 milyon dolara yükseldi, son olarak 2017 yılında da 64 milyon dolar olarak gerçekleşti. Türkiye'den Madagaskar'a ihraç edilen başlıca ürünler; hububat, demir-çelik, elektronik cihazlar, motorlu taşıtlar; başlıca ithal ürünler ise sebze, deri, baharat ve minerallerdir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya Savaşı sonunda mağlup olması dünyanın değişik yerlerinde yaşayan Müslümanlarda büyük bir üzüntüye yol açtı. Ancak Anadolu'da Milli Mücadele'nin başlaması sömürge olarak yaşayan Müslümanları büyük bir sevince boğdu. Kendi ülkelerinde sömürge olarak yaşayan Müslümanlar bir taraftan Milli Mücadele için dua ederken bir taraftan da ellerinden gelen yardımı yapmaya başladılar. Madagaskar Müslümanları da, Anadolu halkının verdiği bu mücadeleye kayıtsız kalmamış, yardım toplayıp göndermişlerdi. Konuyla ilgili köşesinde bir yazı kaleme alan Erhan Afyoncu, bu yardımlara ilişkin şöyle der: 'Fransa'da yaşayan İbrahim Mansur isimli Madagaskarlı bir Müslüman, savaş sırasında Türkiye'ye yardım etmek için koşturup, durmuş, Anadolu Müslümanlarına yardım toplamıştı. Milli Mücadele'nin başarıya ulaşıp, 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması'nın imzalanması, İbrahim Mansur'u büyük bir sevince boğdu. İbrahim Mansur, Lozan haberini alır almaz, Madagaskar'a bir telgraf çekerek bu mutlu haberin her yere duyurulmasını ve bu önemli hadiseyi iş yerlerini kapatarak bayram gibi kutlamalarını istedi.' Madagaskarlı Müslümanlar, bunun üzerine ertesi gün iş yerlerini kapatıp, bütün camilerde Türkiye'nin bağımsızlığı için şehit düşenlere dualar ederler. Adanın her tarafına Türk bayrakları asılır. Akşam olduğunda ise yine bütün camilerde mevlitler okunur. Türkiye için yardım kampanyası düzenlerler. Libya'yı Osmanlı birleştirmişti

Madagaskar Müslümanları ve Anadolu halkına yaptıkları yardımlar

Madagaskar tarihi