Maddelerle tarihteki evlilik gelenekleri

Düğünlerin olmazsa olmazı sağdıçların, tarihte de oldukça önemli bir yeri vardır. Kuzey Avrupa toplumlarından günümüze ulaşan sağdıçların ilginç öyküsüne göre Kuzey Avrupa Germen kökenli Got kavimlerinde erkekler kendi topluluğundan biri ile evlenir, eğer kendi topluluklarında evlenecekleri biri yoksa komşu köylerden kız kaçırırlardı. Kız kaçırma eylemine, erkeğin silahlanmış en yakın arkadaşlarından biri eşlik ederdi. Evinden çıkan genç kız, evleneceği erkeğin yakın arkadaşı tarafından kaçılırdı. Bu gelenek daha sonra sembolik hale gelen gelini eşikten taşıyarak geçirme adeti olarak yaygınlamıştı. John Covel'ın kaleminden Osmanlı'da düğün şenlikleri Sağdıçlara düğün süresince büyük görevler düşerdi. Nitekim kaçırılan kızların her an ailesi tarafından geri götürülme tehlikesi mevcut olduğundan sağdıç, damadın yanında silahlı bir şekilde dururdu. Ayrıca yeni evli çiftlerin evlerinin önünde bir süre beklemek de görev tanımlamalarının arasındaydı. İslam'da evliliğin önemi nedir? İslam'a göre evlilik nasıl olmalı? Evlilik hakkında ayetler nelerdir? Alyansın kökeni ve taşıdığı anlama dair çokça tartışmalar mevcuttur. Yüzük ilk olarak M.Ö 2800 civarında Eski Mısır krallığının üçüncü hanedanlığında kullanıldı. 21. yüzyılın sınav mekânı: Aile Mısırlılar için başı sonu olmayan bir çember, sonsuzluğu sembolize ettiğinden dolayı yüzüğün evliliği de sonsuz kılmakta olduğuna inanıldı. Özellikle altın yüzüklere varlıklı Mısırlılarca ve sonradan da Romalılarca çok değer veriliyordu. Pompei'deki kazılarda ortaya çıkan iki bin yıllık yüzüklerden birinin eşsiz bir tasarımı vardı, altın alyansın üzerine el sıkışan iki el işlenmişti. Charles Panati Sıradan Şeylerin Kökeni isimli kitabında 1503 tarihli bir Venedik evlilik belgesinin elmas bir evlilik yüzüğü hakkında bilgiler içermesinden bahseder. Modinalı Mary adındaki bir kadının elmas taşlı alyansı, en eski nişan yüzükleri arasındadır. Söz konusu yüzük muhtemelen sonsuza kadar sürecek olan bir geleneği de başlatmış olur. Alyansın hangi parmağa takıldığı ise tarih boyunca toplumdan topluma değişiklik göstermişti. İbraniler alyansı işaret parmağına takardı, Hindistan'da ise evlilik yüzükleri başparmağa takılırdı. Batılılar ise alyansı dördüncü parmağa takardı. Bu adetin yaygınlaşmasının ise ilginç bir öyküsü var. M.Ö 3. yüzyılda Yunanlı doktorlar dördüncü parmaktan aşk damarı denilen bir damarın doğrudan kalbe gittiğine inanmaktaydı. Böylelikle bu parmak, bir kalp meselesini simgeleyen yüzüğü taşımak için uygun bir parmak haline geldi. Romalılar, Yunanlılardan kopya ederek yüzük adetini benimsemiş oldu. Bu, aynı zamanda Romalı doktorların ilaçları karıştırmaya yarayan iyileştirici parmağıydı. Avrupa'da, derebeylik dönemi boyunca ölüm, vergi ve doğum ile alakalı tüm duyurulara (ilanlara) banns denirdi. Evlilik ilanı kavramı ise, M.S 800'de Noel'de Romalıların imparatoru olarak taçlandırılan Frankların kralı Şarlman'ın emriyle ortaya çıkmıştır. Şarlman, birleşik krallığının bir ucundan diğerine bir bildiri yayınladı. Buna göre bütün evlilikler en az yedi gün önceden halka duyurulacaktı. Müstakbel gelinle damat arasında herhangi bir kan bağı varsa önlemek için de haberdar olanların ortaya çıkması emredilmişti. Buğdayın bereket sembolü olduğu düşüncesiyle uzun yıllar boyunca düğünlerde bereketli bir evlilik için gelinlerin başlarından serpilirdi. Günümüzde evlenmemiş kızların gelin buketini kapma yarışmasına girdiği gibi o yıllarda da kızlar bu tahılları kapma yarışına girerdi. Fakat gün oldu artık bu gelenek değişmeye başladı. M.Ö 100 dolaylarında insanlar artık düğün buğdayını atmak için değil, yenmek üzere küçük, tatlı pastalar şeklinde pişirdiler. Düğündeki konuklar ise geline buğday atma eğlencesini terk edemediklerinden olsa gerek geline buğday yerine bu pastalardan atmaya başladı. Bu alışkanlık beraberinde ilginç bir adeti de doğurmuştu. Romalı şair ve filozof, Şeylerin Doğası Üzerine yazarı Lucretius pastaların gelinin başında ufalandığı bir tür törenden söz eder. Ve yine bir bereket sembolü olarak çiftten, pastanın kırıntılarını yemeleri istenirdi, buna da beraber yeme anlamına gelen confarreatio adeti denirdi. Pastalar bitince bu sefer konuklara avuç dolusu, yemişlerden, kurutulmuş meyvelerden ve ballı bademlerden oluşan şekerlemelerden ikram edilirdi. Küçük düğün pastalarının kırıntılarından yeme adeti Batı Avrupa boyunca yayıldı. Fırlatılan yiyeceğin, çoluk çocuk açısından bolluk ve bereketi sembolize ettiği düğün pastası töreni, Ortaçağ başlarındaki yokluk zamanlarında şekil değiştirdi. Gelin yeniden çiğ buğday veya pirinç yağmuruna tutulmaya başlandı. Bir zamanların süsleme amaçlı yapılan pastaları, yenilecek basit bisküviler, çörekler halini aldı. Ayrıca konuklar merasime kendi pişirdikleri pastaları getirme yönünde teşvik ediliyordu. Kalanlar ise fakirlere dağıtılıyordu. Bisküvi ve çörek dağıtma gibi sade bir gelenek Fransız bir şefle birlikte değişime uğradı. Efsaneye göre, İngiliz düğün törenlerinde çörekler, bisküviler ve pişirilmiş diğer şeyler kocaman bir dağ oluşturacak şekilde bir yere yığmak gelenek haline gelmişti. Bu yığınak, ne kadar yüksek olursa o kadar iyiydi. Zira yükseklik, çift için refaha işaretti. 1660'larda Kral II. Şarl döneminde bir Fransız şef Londra'yı ziyaret etti ve orada bu pasta yığma merasimine şahit oldu. Rastgele üst üste yığılan ve sonrasında yıkılan pastaların görüntüsünden şefin aklına, bu yumuşak bisküvi dağını kremalı, çok katlı pastaya dönüştürme fikir geldi. Günümüzde 'gelinlik' olarak adlandırdığımız düğün elbiseleri de geçmişte evliliğe adımın önemli parçalarından biriydi. Eski Roma'da gelinin düğün elbisesi için sarı renk tercih edilir ve gelinin yüzünü alev sarısı bir tül kapatırdı. Kullanılan bu örtü veya tüller kimi zaman zarafetin ve entrikanın, alçakgönüllülüğün ve yas tutmanın sembolü olmuştur. Kuzey Avrupa ülkelerinde sadece kaçırılan gelinler örtü takardı. Renginin bir önemi yoktu, önemli olan onun aracılığıyla gizlenmekti. M.Ö 4. yüzyıla kadar Yunanlıların ve Romalıların düğünlerinde ince, transparan duvaklar revaçtaydı. Bunlar saça iliştiriliyor ya da kurdelelerle tutturuluyordu. Ayrıca duvak ve gelinlik için sarı renk tercih ediliyordu. Ortaçağ'da renk temel sorun olmaktan çıktı. Kumaşın zenginliği ve süsleme aksesuarları önem kazandı. İngiltere ve Fransa'da yazarlar düğünlerde beyaz giyme adetine dair ilk olarak 16. yüzyılda yorumda bulunmuşlar. Beyaz saf ve temizliği simgelediği için gelinlikte bu renk tercih edilmişti. Fakat bu durum birtakım tartışmalara yol açtı. 18. yüzyılın sonuna doğru beyaz, çoktan standart gelinlik rengi haline gelmişti. Moda tarihçileri bunu, o dönem elbiselerin çoğunun beyaz olmasına ve beyazın resmi giyimin rengi haline gelmesine bağlıyorlar. 1813'te ilk beyaz gelinlik ve duvak modelleri Fransız gazetesi Journal de Dames'te çıktı. Bu noktadan itibaren de beyaz iyice yaygınlaşmaya başladı.

Maddelerle tarihteki evlilik gelenekleri

Sağdıç kavramı nereden gelir?