Osmanlı Tarihinde Efsaneler ve Gerçekler'den alıntılar

'Benim maksadım, İslâm geleneğini (gazâyı) yerine getirmektir. Eğer fetih mukadder ise surlar demirden olsa bile bizi alıkoyamaz. Bir kul içten bir niyyet ile sevap kazanmak için hareket ediyorsa, Allah onu mahrûm etmez.' Osmanlı tarihçiliği hakkında bilinmesi gereken 22 detay 'Tarihte büyük Haçlı Seferleri'nin başlaması Süleyman Şah, Çaka gibi önderler kumandasında Türkmenlerin genel saldırısıyla doğrudan ilişkilidir. Haçlılar Selçukluları İznik'ten çıkarıp İmparator Alexios'a teslim ettiler. Çaka'nın Batı Anadolu'yu alarak Bizans'ın geçim ambarını ele geçirmesini ve Konstantinopolis tehdidini tarihçiler Bizans için ciddi bir tehlike sayar. Tanınmış bizanstinist F.İ Uspenski, şu satırlarla bunu belirtir: 'İmparator Alexios Komnenos'un durumu Bizans İmparatorluğu'nun son yıllarındaki durumu ile şehrin Osmanlı Türkleri tarafından kuşatılması durumu ile kıyaslanabilir.' Çaka Bey kimdir? Tarihteki önemi nedir? 'Fatih, Venedik'le savaş başlayınca İstanbul'u güvence altına almak için 1463'te Ege'den gelecek donanmalara karşı Çanakkale Boğazı'nda karşılıklı iki kale yaptı: Birisi bugün Çanakkale dediğimiz kale, o zaman Fatih'in verdiği adla Kale-i Sultaniyye ( kale, çanağa benzediği için zamanla halk arasında Çanakkale adı yerleşti); karşı taraftaki ise Kilid'ül Bahr adıyla bir başka yapıydı. Fatih'in verdiği isimle 'deniz kilidi', bugün Eceabat ilçesinin 2 km güneyinde, aynı adla anılan Kilitbahir köyündedir.' Çanakkale Zaferi'nin bilinmeyen 60 fotoğrafı Osmanlı tarihinin kaynaklarında birçok abartılmış olay ve efsanevi şahsiyet olması nedeniyle, okurların aklında, 'Kaynakları bile böyleyse, biz kendi tarihimizi nasıl öğreneceğiz?' sorusu muhtemel olarak yer alacaktır. İşte bu soruya cevap verebilmek adına Halil İnalcık, özel bir dosya hazırladı. 'Osmanlı Tarihinde Efsaneler ve Gerçekler' Osmanlı tarihçiliği konusunda tüm dünyada tanınan Halil İnalcık'ın, özel olarak araştırdığı 18 konudan oluşuyor. İnalcık, Ertuğrul Gazi'den başlayarak 17'nci yüzyılın ortalarına kadar Osmanlı tarihinde yer edinmiş yanlışları ve efsanevi olayları konu alıyor. Araştırmalar, toponimi ve topoğrafi metotlarına uyarak yapılmış incelemeler… Kitabı incelemek ve satın almak için tıklayın. 'Osmanlı İmparatorluğu'nun her bakımdan gerçek kurucusu İstanbul Fâtihi Sultan Mehmed'dir.' Fatih Sultan Mehmed portresinde neden gül kokladı? 'Sultan Abdülhamid 1886'da Söğüt ve Domaniç bölgelerine bir heyet gönderir. Amaç Ertuğrul'un annesinin mezarını bulmaktır... Bölgede yaşayan bir ihtiyarın getirdiği belge üzerine mezarın bulunduğu rivayet edilir. Domaniç'te Çamlıca köyünde Ömer Ağa adında bir ihtiyar, heyete der üzerine yapılmış yazılmış bir belge getirir. Belgede, Hayme Ana'nın mezarının Çarşamba köyünde olduğu yazıldır. Mezar kazıldığında bir sanduka bulunur. Hayme Ana'nın kemikleri ile gümüş muhafaza içinde hiç bozulmamış atlas bir yazma çıkar. Abdülhamid burada bir türbe yapılmasını emreder. Ertesi bahar türbenin inşasına başlanır. 1892'de türbe törenle açılır. Bugün Domaniç'te Hayme Ana Anıtı bulunmaktadır.' Osmanlı dirilişinin kalbi Söğüt'ün tarihi mekanları 'Ertuğrul'un Batı Anadolu'ya yönelişinde ilk yerleşim bölgesi olarak Neşri'de 'Ankara civarında Karaca-Dağ'ı göstermesi dikkat çeker. Kulu İlçesi'nde Ankara yolu üzerinde Karaca-Dağ silsilesi haritalarda gösterilir. Kaynağımızda zikredilen Karaca-Dağ'ın böylece gerçek bir coğrafyada tespiti önemlidir. (...) Tevarih'de yüzyıllar önce Ertuğrul'un aşiretinin ilk yerleşim bölgesi olarak gösterilen Karaca-Dağ bugün bu durumda, eskiden beri göçerlerin yerleşim bölgesi olan bu bozkırda Yaraşlu Türkmen Köyü ve civarı Ertuğrul'un yerleşim bölgesi olabilir.' Osmanlı'nın soyu nereye kadar uzanıyor? Ertuğrul Gazi kimdir? 'Kuşatmada 20-22 Nisan'daki deniz savaşı ve Haliç'e Osmanlı donanmasının karadan indirilmesi fetihte sona götüren kesin bir aşamadır. Şimdiye kadar yazılıp çizilenlerde Osmanlı karargâhındaki bu iktidar mücadelesinin sonuç üzerindeki kesin etkisi gereğince tartışılmamıştır.' Fatih'in tarih yazdığı destan İstanbul'un Fethi ile ilgili 5 şiir 'Anadolu ve Rumeli arasında bölünmüş Osmanlı ülkesi ancak İstanbul fethedilince birleşik sağlam bir imparatorluk olacaktı.' 'Dokuzuncu asırda Ertuğrul Gazi'nin ataları, yaklaşık 50 bin veya 70 bin hane olmak üzere diğer Oğuz boyları ile beraber Moğol istilasının da etkisiyle Buhara ve Semerkant (Özbekistan) üzerinden Ceyhun nehrini (Amuderya'yı) geçerek Horasan (Türkmenistan) bölgesinin Merv/Mohan şehrine yerleştiler.' Buhara'nın Yedi Piri ile görkemli eserleri... 'Yer adlarının değiştirilmesi tarihe ihanettir.' 'Bir rivayete göre; Kayıhanlıların reisi Gündüz alp (Süleymanşah), Halep'te Caber Kalesi'nin kuzey batısında Fırat nehrini geçerken boğularak vefat etti.' 'Ertuğrul Gazi, yöneticiliği döneminde aşiretinin nüfusunun az olmasından dolayı barış merkezli, tedbirli ve ihtiyatlı bir siyaset izledi. Çevresinde bulunan Türkmen beylikleri ve Bizans (İnegöl-Karacahisar-Bilecik) tekfurlarıyla daima iyi geçinip onların durumlarını ve siyasi şartları gayet iyi değerlendirerek başında bulunduğu aşiretini ve idaresi altında yaşayanları sulh ve sükûn içinde yaşattı. Ertuğrul Gazi, emri altındaki topraklarda yaşayan halk tarafından çok sevilen ve sayılan bir kişiydi. Söğüt'teki Hıristiyan tebaası da Ertuğrul Gazi'yi yürekten seviyor ve sayıyordu. Yurt tuttuğu bölgede huzur ve güveni sağladı. Ertuğrul Gazi, 1281 senesinde 93 yaşlarında iken Söğüt'te vefat etti. Türbesi Söğüt'tedir.' 'Boğazların Türkiye, Avrupa ve Ortadoğu için stratejik önemi açıktır. Buraları tutan devlet, büyük devlet olmak zorundadır... Boğazlar ve İstanbul, Doğu Roma İmparatorluğu'nun bin yıllık can damarı, Konstantinopolis de 330 tarihinden itibaren bu imparatorluğun merkezi olmuştur. İstanbul'u korumak için Doğu Roma Balkanlar'dan gelecek istilalara karşı Trakya'da denizden ve denize büyük bir sur yaptı, o dönemde Anadolu, Ege Denizi ve Karadeniz'deki Kırım'ın güney sahilleri bu imparatorluğun egemenliği altındaydı.' 'Haremde kafeste saklanan Şehzade Murad, veziriazamın ulema ile anlaşması sonucu tahttan indirilen I. Mustafa'nın ardından tahta getirilmiştir. Murad, o zamanlar 12 yaşında olduğundan, annesi Kösem lakabıyla bilinen Mahpeyker Valide Sultan, sarayda ve devlet işlerinde doğrudan doğruya söz sahibi olmuştur. Kösem Sultan bir çeşit saltanat 'Naibi' gibi devleti idare etmiştir.' 'Osmanlı devleti, dünyanın en ileri bürokratik vasıtalarına, zengin arşivlere sahipti. Mesela Kıbrıs fethedildi; ertesi sene oraya bir tahrir komisyonu gönderildi. Toprak, halk, vergi sistemi, Mufassal deftere kaydedildi; defter Kıbrıs'ın merkezden idaresi için güvenli bir başvuru aracı oldu. Macaristan'ın bir köyünün ne kadar buğday yetiştirdiğini geliri kimlerin paylaştığını bu defterlerden tespit edebilirsiniz. İkinci bir defter, İcmal defteri ile gelirler, askeri sınıf arasında timar olarak taksim edildi.' Osmanlı'da devlet çarklarının nasıl işlediğini anlatan defterler: Mufassal ve icmal 'Osmanlı devletinde kanunlar hâkimdir. Defter ve örfi kanunlar olmasaydı bu imparatorluk 600 yıl devam edemezdi. İmparatorluğu yürüten etkin bürokrasidir. O zaman Avrupa'da böyle bir defter sisteminin örneği yoktu. Osmanlı İmparatorluğu'nu 600 yıl boyunca bu kadar geniş bir alanda, çeşitli kavimler üzerinde idareci durumuna getiren bu bürokratik sistemdir. Böylece 70 yılımı bu arşivlerde çalışmaya verdim. Bugün dünyada artık Türk tarihçilerin görüşleri izleniyor.' ''Almanya'da 'Türk korkusu' (Türkenfurcht) bir gerçekti; bir Osmanlı istilası, yakın bir tehlike olarak hissediliyordu. Öyle ki, tehlikeye karşı Türk Çanı (Türkenglocken) ve Türk Vergisi ihdas olundu. İlk gazete de (Newe Zeitung) 1502'de Türklere ait haberler için çıktı.'' Prof. Dr. Halil İnalcık'ın Batı ile ilgili uyarıları 'Osmanlı tarihi Avrupa'da, Batıda, çok iyi bildiğiniz gibi çarpıtılmış bir tarihtir. Osmanlı rejimi kılıç kuvvetine dayanan zorba, tahripkâr bir devlet sistemi olarak tasvir edilir. Bunun doğru olmadığı duygusuyla, hazırlığımı yeni bir tarih görüşüyle yapmam gereğini anladım. Gereken siyasi tarih değil, devlet tarihi değil; medeniyet, kültür, ekonomi ve toplum tarihi olmalıydı.' 'İlk tarım ve ona dayanan medeniyet, Orta Asya'da gerçekleşmiştir. Orta Asya'da o zaman bir iç deniz vardı, etrafında tarım toprakları ortaya çıktı; Türkler orada, ilk yerleşik medeniyetin temellerini attılar. Sonra bu iç deniz kurudu ve Türkler dünyanın her tarafına yayılarak medeniyet temellerini oralara götürdüler.'