Osmanlı vakıf sözlüğü

◾ İnsanın içindeki en güzel duygulardan merhamet, sevgi ve hayırseverliğin vücut bulmuş hali olan vakıflar, İslam toplumlarının gelişmesinde ve toplumsal bütünlüğü sağlamasında önde gelen etkenlerden olmuştur. ◾ Tarih boyunca insanoğlunun birbirine yardım etme duygularının kurumsallaşması olarak da ifade edebileceğimiz vakıflar, büyük bir medeniyet hamlesi olarak karşılık bulmuştur. VAKIFLARIN GÖREVLERİ ◾ İslam medeniyetinin en büyük ve görkemli şubelerinden biri olan Osmanlılar vakıf müessesini önemser ve öne çıkarır. Öyle ki Osmanlılar toplumun hemen her ihtiyacını vakıflar aracılığıyla karşılamıştır. ◾ Hz.. Peygamberin (SAV) sadaka-i cariye anlayışı ile vakıf kültürüne yaklaşan Devlet-i Aliyye'de hanedan kadar yönetici sınıfı ve halk da uçsuz bucaksız toprakları vakıf eliyle kalkındırmıştır. ◾ İcâre ↪ Gelir getirecek vakıf malları olan akarların kiraya verilmesi anlamına gelir. ◾ Kayyım ↪ Mütevelli anlamını da taşıyan kayyım kavramı daha çok vakıf görevlilerini ifade eder. ◾ Vakf-ı Mazbut ↪ Devletin idare ettiği vakıflar için kullanılan tabirdir. KUDÜS'TE OSMANLI VAKIFLARI ◾ Vakf-ı sahih ↪ Her türlü maddi varlığın vakfa ait olduğu vakıflardır. Bu vakıf türünde menul ve gayri menkul vakfın malıdır. ◾ Vakf-ı gayri lâzım ↪ Feshedilmesi mümkün olan vakıfları ifade eder. ◾ Vakf-ı fuzûlî ↪ Bir kişinin sahip olmadığı bir malı vakıf haline getirmesidir. ◾ Vakf-ı ehli ↪ Çocuklar ve çocukların çocukları gibi yakın akrabadan şahıslara ait olan vakıflar için kullanılır. ◾ Cihet ↪ Osmanlı bir vakıf medeniyetiydi. Bu aynı zamanda vakıfların çok fazla eleman çalıştırması anlamına geliyordu. Vakıf çalışanları için cihet mefhumu kullanılırdı. Cihetler ilmiye ve bedeniyye olarak ikiye ayrılır. ◾ Hademe-i Vakf ↪ Vakıflarda hizmet eden, çalışan görevliler için kullanılır. ◾ Hayrat ↪ Rıza-i ilahiyi hedef alarak yapılan eserler hayrat olarak anılır. OSMANLI'DA VAKIF KÜLTÜRÜNÜN ÖNCÜSÜ OLAN 6 SULTAN ◾ Vakf-ı lâzım ↪ Vakfeden yahut bölgedeki hakim tarafından fesh edilmesi imkansız olan vakıfları ifade eder. ◾ Vakf-ı gayri sahih ↪ Arazisi devlete ait olan ama devletin müsaade ettiği vakıflardır. ◾ Vakf-ı Zürrî ↪ Vakfedenin, soyundan olanları görevlendirdiği vakıf türüdür. ◾ Vakf-ı Mukataa ↪ Arazinin vakfa yapının yönetime ait olduğu vakıflardır. ◾ Mütevelli ↪ Osmanlı'da vakıf yöneticisidir. Mütevelli vakfı devamlı kılmak, gelir ve gider takibi yapmak ve mülkleri tamir etmekle mükelleftir. ◾ Vakf-ı Mülhak ↪ Bir meclisin tayin ettiği yönetilerin yönettiği vakıflardır. OSMANLI'NIN HAYAT SUYU VAKIFLAR ◾ Habs ↪ Bir malın vakfedilmesi, hayır amaçlı Allah Teala yoluna tahsis edilmesini ifade eder. ◾ Vakfiye ↪ Vakıf olarak kullanılan bir malın hangi şartlar altında vakıf olduğunu bildiren, nasıl idare edilmesini kanıtlayan vakıf senedleri vakfiye olarak isimlendirilir. ◾ Tevliyet ↪ Vakfın mallarını idare etmektir. ◾ Sadaka-i câriye ↪ Kişi vefat etse de amel defterine işleyecek olan toplumsal fayda sağlayan okul, çeşme, cami gibi sadaka türüdür. ◾ Nakib ↪ Vakıf işlerinde yardımcı anlamına gelir. ◾ Müşrif-i Vakf ↪ Vakıf kurumundaki denetçi ve idareciler için kullanılan bir sıfattır. OSMANLI'DAKİ İLGİNÇ VAKIFLAR ◾ Akar ↪ Taşınmazlar için kullanılan akar kavramı, İslam hukukunda gayrimenkulleri ifade eder. Bu mülkler vakfın devamı için kira getiren yapılardır. ◾ Cabi ↪ Vakıfların kira gelirlerini toplayan görevlilere verilen isimdir. Cabi daha çok büyük vakıflarda önemli bir mevki olarak kabul edilir. ◾ Cibayet ↪ Vakıfların sahip olduğu mülkler ve gelirlerini toplamasıdır.

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

Osmanlı vakıf sözlüğü