Osmanlı'nın ilk uçağı ✈

Dünyada ilk motorlu uçuş Orville Wright tarafından 1903 yılının sonlarında gerçekleşti. 12 saniyelik bu uçuştan sonra Avrupa genelinde uçağın savaş alanında kullanımı ile ilgili bir yarışa girildi. Osmanlı'da ise ilk uçak İstanbul semalarında 2 Aralık 1909 tarihinde Fransız pilot Baron de Catters tarafından uçuruldu. Osmanlı, dünya havacılık tarihi için erken olarak adlandırılabilecek bir dönemde, havacılığın önemini fark etti. Genelkurmay Başkanı Mahmut Şevket Paşa, büyük ilgi gören bu uçuşun ardından 1911 yılında Kıtaat-ı Fenniye ve Mevki-i Müstahkem Müfettişliği'nde bir havacılık komisyonu oluşturdu. Ardından aynı yıl Osmanlı subayları Fesa ile Yusuf Kenan Beyler, askeri incelemelerde bulunması için Almanya ve Fransa'ya gönderildi. Böylece Fesa ile Yusuf Kenan Beyler Osmanlı'nın ilk askeri pilotları oldu. Osmanlı havacılık tarihinin ilk şehitleri Bu tarihten sonra Osmanlı'da pilot yetiştirme ve hava kuvvetlerini oluşturma çalışmaları başlatıldı. Çalışmalar neticesinde hava gücü oluşturmak için uçak edinilmeye başlandı. 1912 yılında İstanbul'da Yeşilköy ile Sefaköy arasında kalan bölgeye ilk havaalanı yapıldı. İki hangarı bulunan havaalanına bir Fransız firmasından iki uçak satın alındı. Hava kuvvetlerinin ilk savaş uçakları biri tek diğeri ise iki kişilikti. Havacılık tarihimize dair 20 ilginç bilgi Uçak satın alınırken Mahmut Şevket Paşa, ödenek için Muavenet-i Milliye Cemiyeti'ne konuyu götürdü. Cemiyetten tahsis edilen paraya Mahmut Şevket Paşa 30 altın ekledi. Daha sonra Prens Celaleddin ve Sultan Reşad'da maddi yardımda bulundu. Fransa'dan getirilen üç uçaktan birine 'Osmanlı' diğerine 'Prens Celalettin' ismi verildi. Eğitim amaçlı kullanılan uçaklardan ikisi tek kişilik, biri de iki kişilikti. Tüm engellemelere rağmen istikbalini göklerde arayan adam Osmanlı, çok erken tarihlerde havacılığın önemini kavrayıp uçakları ordusuna dâhil etmek için tedbir aldı. Bu amaçla oluşturduğu Yeşilköy Hava Mektebi'nde yılda 15-20 pilot yetiştirilmesi hedefleniyordu. Yeşilköy Hava Mektebi'nde yetişen havacılarımız Balkan Harbi ve Çanakkale müdafaasında vazife aldı. Balkan Savaşları çıktığı zaman, Osmanlı ordu envanterinde eğitim uçakları dâhil 17 uçak bulunuyordu. 9 savaş ve 4 eğitim uçağıyla girdiği savaşta istenilen başarı elde edilememiş bundan dolayı da 4 uçak kaybedildi. I. Dünya Savaşı sırasında 20'den fazla uçağı olan Osmanlı, bunları savaş sırasında aktif olarak kullandı. Havacılık tarihinin gizemi çözülemeyen 3 olayı Tarih 26 Nisan 1912 gösterdiğinde ilk defa, bir Osmanlı pilotu olan Fesa Bey Türk toprakları üzerinde uçtu. Bugünkü Atatürk Havalimanı'nda askeri apronda yer alan düzlükten havalanarak uçuşunu gerçekleştirdi. Yüzbaşı Mehmet Fesa Bey'in bu uçuşu günümüzde 'Pilotlar Günü' olarak kutlanıyor. 29 Eylül 1913 tarihinde sona eren Balkan Savaşlarından sonra Teğmen Nuri Bey, rasıt olarak Edirne Telgraf Müfrezesinden Hami Bey'i de alarak 24 Ekim 1913 tarihinde Prens Celaleddin isimli uçakla Edirne- İstanbul uçuşunu gerçekleştirdi. Edirne-Babaeski-Çorlu-Çatalca rotasını takip eden uçak 3 saatlik bir yolculuktan sonra Yeşilköy'e indi. İlk uzun mesafeli uçuş nedeniyle 10 altınla mükâfatlandırıldılar. Harbiye Nazırı Enver Paşa tarafından iki tayyarelik bir filonun Kahire'ye gitmesi kararlaştırıldı. Bu yolculuğa Bleriot marka 'Muavenet-i Milliye' uçağıyla, Duperdussin marka 'Prens Celaleddin' uçağı katıldı. Bleriot marka uçağı ile Pilot Yüzbaşı Fethi Bey ve yardımcısı Rasıt Üsteğmen Sadık Bey; Prens Celaleddin uçağını ise Pilot Teğmen Nuri Bey ve Rasıt Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey uçacaktı. *Bleriot marka uçak Fransız Louis Bleriot tarafından yapılan ve 25 Temmuz 1909 yılında havalanan uçaktı. Karadan makinistler tarafından takip edilen uçuş için belirlenen merkezlere benzin ve yedek parça gönderildi. Uçuş, İstanbul'dan hareketle Eskişehir, Afyon, Konya, Ulukışla, Adana, Halep, Humus, Beyrut, Şam, Kudüs, El-Ariş, Port-Said, Kahire ve İskenderiye'den oluşan toplam 25 saat ve 2515 kilometrelik bir güzergâh üzerinden yürütülecekti. Şam'a ulaşan Bleriot marka uçağın pilotları Fethi Bey ve Rasıt Sadık Bey, Kudüs'e gitmek için 27 Şubat'ta Şam'dan havalandı. Fakat Taberiye Gölü yakınlarında uçakları 212 metre alçakta bulunan kayalık bir yerde düştü ve her iki pilotumuz da şehit oldu. Teknik bir arıza veya kötü hava şartları üzerinde durulsa da kazanın nasıl meydana geldiği kesin olarak anlaşılmadı. İkinci ekip olan Prens Celaleddin uçağı Yafa'ya ulaştı. 11 Mart'ta uçak Yafa'dan hareket etmek için irtifa alırken hız kaybederek denize düştü. Yardım gelinceye kadar Nuri Bey şehit oldu, İsmail Hakkı Bey ise kurtarıldı. Türk havacılarının ilk hava posta hizmeti merhum Nuri Bey tarafından bu sefer sırasında verilmişti. Nuri Bey'in cenazesi Şam'a gönderilerek Fethi Bey ile aynı yere Selahattin Eyyubi Türbesine defnedildi. Yarım kalan seferin tamamlanması için Pilot Yüzbaşı Salim Bey ve Rasıt Yüzbaşı Kemal Bey görevlendirildi. Yapılan yardımlardan dolayı 'Edremit' ismi verilen, yeni satın alınan 'Bleriot' uçağı önce bir gemi ile Beyrut'a gönderildi. 1 Mayıs'ta Beyrut'tan hareket eden uçak 15 Mayıs'ta İskenderiye'ye ulaştı. Mısır'da törenle karşılanan pilotların bu seferi anısına kartpostal bastırıldı.

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

Osmanlı'nın ilk uçağı ✈

OSMANLI’DA HAYRANLIK UYANDIRAN İLK UÇUŞ