Osmanlı'nın nefes aldıran mesire alanları

Osmanlı'nın kuruluş devirlerinden itibaren insanlar, yaptıkları her eserin yanında bağ ve bahçe yapmayı, mesire yerleri tanzim etmeyi ihmal etmemişti. İstanbul'un ve diğer büyük şehirlerin kenarlarında yeşil ve özellikle de güzel manzaralı alanlar, halk arasında oldukça sevilirdi. Buralar, bahar ve yaz aylarında yoğun bir şekilde ziyaret edilirdi. Gündelik hayatının beğenilen ve kolay gerçekleşebilen bu gezileri, hem sıradan halk, hem padişah ve çevresi tarafından sevilirdi. Hemen hemen her padişahın Çamlıca, Kağıthane, Fenerbahçe, Kavacık ve Beykoz gibi sevdiği mesire yerleri vardı. Bu tercihler, mesire yerlerine popülerlik kazandırır, oradaki doluluk oranını belirlerdi. Osmanlı döneminde mesire halkın nefes aldığı alanlardan biriydi. Sadâbâd gibi mesire alanları zaman zaman moda olmuştu. Bir diğer önemli mesire alanı ise Boğaziçi'ydi. Eğer Ramazan ayı yaz mevsimine denk gelmişse ailece mesire alanlarına gidilirdi. İstanbul mesirelerinin hepsinin kendine has özellikleri vardı. Kimisinin suyu, kimisinin manzarası, kimisinin de esintisi meşhurdu. İstanbullular sabah başladıkları gezintilerini gün içinde en az üç mesire yerini dolaşarak tamamlar, gece geç vakitlerde evlerine dönerdi. Bazı mesire yerlerinin yürüyemeyecek kadar uzakta olması, bir ulaşım aracının kullanılmasını gerektirirdi. Mesire yerlerinin uzaklığı ve ulaşılabilirliği, ziyaretçilerin sosyal sınıflarını büyük ölçüde etkilerdi. Sevilen ulaşım araçlarından biri kayıktı. Kayıkta oturan insanlar sohbet ederek mesire yerlerinin yakınlarından geçip gezerlerdi. Fiyatlar kayığın büyüklüğüne küreklerin sayısına ve gidilecek mekânın uzaklığına göre hesaplanırdı. Mesire yerlerinde insanlar dinlenip eğlenirlerdi, çeşitli etkinliklere dâhil olurlardı. Bu etkinlikler insanların ayırabildikleri zamana ve malî duruma göre çeşitlenirdi. Osmanlı'nın önemli mesire alanlarından biri olan Sadabad'dı. Dönemin yazılı tasvirlerinde olduğu gibi ipek astarlı ağır kumaşlarla örtülü kafesli arabalar, özenle giyinmiş birçok kişiyi Sadabad'a taşırdı. Devletin önde gelenleri de yerli ve yabancı misafirlerini buradaki kasırda ağırlar, türlü eğlenceler düzenlerdi. Bu alanda nişancılık eğitimleri de yapılır, atışta isabet ve başarı gösterenler padişah tarafından armağan edilen elmaslı hançerler, samur kürkler ve altınlarla ödüllendirilirdi. İstanbul'a gelen İngiliz kadın şair ve gezgin Julia Pardoe İstanbul'daki mesire alanlarını şöyle anlatmıştı: 'Uzun ve güneşli bir yaz gününün Kağıthane'den başka dünyanın hiçbir yerinde daha güzel geçebileceğini sanmıyorum. Tabiatla baş başa olmak kadar hiçbir şey Türklerin benliğini ortaya koyamazdı.' Kağıthane'deki mesire alanı Geçmiş dönemlerde de insanlar, sürekli olarak yapmakta oldukları işlerin veya günlük hayatın çeşitli yorgunluklarının kurtulmak için yollar aramışlardır. Osmanlı toplumunda da bu ihtiyaç mesire alanlarıyla giderilmişti. Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Kağıthane'deki mesire alanı Mesire alanında kadınlar dinlenirken Sadabad'daki mesire alanı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad mesire alanındaki Sadabad Camii Sadabad mesire alanındaki Sadabad Köprüsü Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı Sadabad'daki mesire alanı ve Sadabad Sarayı