Osmanlı'nın okyanusa uzanan eli

◾ Mısır'ın fethinin ardından Hicaz bölgesine inen Osmanlılar, buradan Hint Okyanusu'na doğru genişleyerek bölgede bulunan Müslümanlarla temas kurmuştu. ◾ Bu temaslardan en uzağı ise Endonezya'nın Sumatra adasındaki Açe ile olandı. Bugün dahi uzak bir coğrafya olan Açe, Osmanlıları göğsüne basmıştı. Dünyanın merkezi: Hicaz ◾ 1496 - 1903 yılları arasında varlığını sürdüren Açe Sultanlığı, zamanla hakimiyet alanını genişleterek Kızıldeniz'e hem ticaret hem de Hac vesilesiyle gelmeye başlamıştı. ◾ Lakin bu süreç Portekizlilerin takımadalara saldırması ise ciddi şekilde baltalandı. 1511'de Açe'ye de saldıran Portekizliler okyanustaki ticareti ele geçirmişlerdi. ◾ Portekizlilerin zulmünden kurtulmak için Açeliler Osmanlı Sultanı'na başvurdular. Bu talebin akabinde Osmanlılar bölgeye askeri yardımda bulundu. ◾ 16. yüzyılın ikinci yarısında bölgeye Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle başlarında Lütfi Bey olan birtakım asker sevkiyatı gerçekleşti. Osmanlı'dan Asya'ya uzanan bir gelenek: Songkok ◾ Açe meselesine Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlu Sultan II. Selim de büyük ehemmiyet gösterdi. Öyle ki döneminde başında Kurdoğlu Hızır Reis'in olduğu yirmiye yakın gemiye sahip bir donanma takımadalara yollanacaktı. ◾ Bu donanma sadece askerlerden müteşekkil değildi: Dülgerler, kürekçiler, nakkaşlar, varak ustaları, gemi ustaları da mevcuttu. Bu, bölgedeki savaşın toptan çözümüne yönelik bir hareketti. ◾ Lakin o sırada Yemen'de patlak veren bir isyan üzerine hazırlanan bu ekip bölgeye değil isyan alanına sevk edilmek zorunda kaldı. Osmanlılar Açe'ye iki gemi destek gönderilebildi. ◾ Açe'ye ulaşan Osmanlılar şehrin Bitay mahallesine yerleşerek Açelileri düşmanlarına karşı eğitmişlerdi. Hatta burada o devirden kalma bir Osmanlı mezarlığı da mevcut. Tarihin soluk aldığı Osmanlı eserleri ◾ Osmanlı'nın yardımı vesilesiyle Açe Sultanlığı iki koca yüzyıl boyunca Portekizlilere karşı takımadalardaki en önemli toplara, ateş gücüne sahip olmuştu. ◾ Bu sayede Açe bölgesel bir siyasi güç haline geldi. Osmanlı'nın bölgedeki müttefiki olan Açe, asırlar boyunca Portekizlilerin bölgedeki zalim saldırılarına direndi. ◾ 1612'de bölgenin büyük şehirlerinden Deli'yi fetheden Açelilerin savaş taktikleri, kendilerine yardıma gelen Osmanlılardan öğrendikleriydi. ◾ Benzerlik askeri alana yoğunlaşsa da sadece bu sahada sınırlı değildi. Açe'nin saray gelenekleri ve muhafız birlikleri de Osmanlı usulüne göre düzenleniyordu. Osmanlı'nın kıtalar aşan merhameti ◾ Açe şehrinin kalesinin ve sarayının inşasında da Osmanlıların tesiri vardı. Lakin Açe'de en öne çıkan Osmanlı tesirindeki simge bayraktır. ◾ Açe bayrağı tıpkı Osmanlı bayrağı gibi kırmızı bir zemin üzerine yapılmış. Bu zeminin üzerinde beyaz ay ve yıldız, bunların altında da beyaz bir kılıç var. ◾ Açeliler, en zor zamandalarında yanlarında olan Osmanlıları hiçbir zaman unutmadılar. Öyle ki Açelilerin destanı olan 'Hikayat Aceh' de dahi bu olaya yer verildi. ◾ Günümüzde de Açelilerin ekseriyeti bu destanlaşan yardımın öneminin farkında. Osmanlı mezarlığı Açeliler tarafından sıklıkla ziyaret edilen bir mekan. ◾ Kırım Harbi'nde Osmanlı'ya maddi yardım gönderen Açeliler, 19. yüzyılın sonlarında Hollandalılara karşı Osmanlılardan yardım istediler. Sultan II. Abdülhamid alenen bu teklifi kabul edemese de el altından bölgeye destekte bulunmuştu.