Osmanlı'nın sırrı

◼ Dünya tarihindeki en temiz sayfalardan birisine sahip olan Osmanlılar, kurdukları idare ile altı asrı geçkin bir süre var oldular. Bu durum tesadüf değil, belli başlı esaslara dayanmıştı. ◼ Osmanlı'nın asırlar boyunca ayakta kalmasının sırrı; Eğitim sistemi ve yetişmiş devlet adamlarına sahip olmaları, İslam uğruna olan gayretleri, halka davranışları gibi temel esaslardı. KUTSAL TOPRAKLARI YEŞERTEN DEVLET: OSMANLI ◼ Osmanlıların ilk dönemden itibaren oturan iyi bir eğitim sistemleri vardı. Medreselerde yetişen öğrenciler, halk içinde pratik eğitimlerini tamamlayarak eğitimin pratiğe bakan yönünü görürlerdi. ◼ Böylece iyi yetişmiş, anlayış kapasitesi yüksek kuşaklar ortaya çıkardı. Osmanlıların yıkılma sürecinde en çok ihtiyacını çektiği şey, yetişmiş insandı. Bu durum kaht-ı rical olarak adlandırılmıştı. Kaht-ı Rical nedir? Adam yokluğu anlamına gelen tabir yetişmiş insan eksikliğini ifade eder. ◼ Osmanlı idaresi altında Müslüman ve gayrimüslimler gayet rahat bir şekilde yaşadı. Kanunlar çerçevesinde Müslüman Osmanlı halkı, dört mezhep etrafında toplanmıştı. ◼ Irkların üstünlüğünün olmadığı bu sistemde Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli mezhepleri, halkın teveccüh gösterdiği mezhepler oldu. Genel idare, İslam ahkamı üzereydi. BİLİM VE TEKNOLOJİDE ÇIĞIR AÇAN OSMANLI ÂLİMLERİ ◼ Osmanlı devlet aklı reayayı her zaman emanet olarak gördü. Onların malı, canı ve izzeti önemsenirdi. Öyle ki Avrupa'da can güvenliği yok iken Osmanlı vatandaşı olmak büyük bir ayrıcalıktı. Reaya nedir? Osmanlı'da halka reaya denirdi. ◼ Cihan hakimiyetinin önemli noktalarından birisi de devlet yönetiminin Osmanlı Hanedanı'na has olmasıdır. Başka aileler Osmanlı'ya tabiidir. ◼ Bu da Avrupa'da olanın aksi bir durum oluşturdu. Soylu sınıfı Osmanlı içinde var olmadı ve devlet hane isyanları ile uğraşmadı. Nihayetinde bu uygulama, merkezi otoriteyi kuvvetli tuttu. CİHAN DEVLETİ OSMANLI'NIN KALBİ TOPKAPI SARAYI ◼ Bu husus devletin parçalanmasının, merkezi kuvvetlerin erimesinin ve güç kaybetmesinin önüne geçti. Derebeyliğin ve soylu sınıfların olmaması merkezi otoritesi yüksek ve uzun yıllar var olan bir devletin en önemli sıfatlarından birisi oldu. ◼ Osmanlılar, sömürgeci bir devlet olmadılar. Bunun yerine inşa ettiler. İslam ahlakı ölçüsünde fethettikleri topraklarda barışı, huzuru tesis ettiler ve insanların gönlüne girdiler. ◼ Fethettikleri topraklardaki zenginliklerini kendilerine mal etmeyen Osmanlılar, buralardaki kıymetli nesneleri yerinde bırakarak her toprak parçasını önemsediler. TOPKAPI SARAYI'NIN BÖLÜMLERİ ◼ Osmanlı'nın asırlarca yönetim merkezi olan Topkapı Sarayı'nın en yüksek yapısı ,Adalet Kulesi idi. Bu alelade bir seçim değil aksine içerisinde pek çok mana barındıran bir tercihti. ◼ Osmanlılar, bu kule ile tüm dünyaya devletin adalet vasfının öne çıktığını duyurmuş olmuşlardı. Osmanlıların yönetimde temel prensipleri, adaletti. ◼ Adalet o denli önemsenmişti ki Fatih Sultan Mehmed Han dahi bir mimarın kendisine açtığı bir davaya katılmıştı. Hukuk, padişah iradesinin bile üzerindeydi. ◼ Hakk'a dair tüm kapılar açık tutulmuştu ve Osmanlı tebaası, sıkıntılarını devletin iki numarası olan Sadrazamlara açık şekilde ifade edebiliyordu. Avrupa'da yıllar süren davalar, Osmanlı'da en fazla üç celsede nihayete kavuşuyordu. OSMANLI PADİŞAH TUĞRALARI ◼ Tek karınca incitmeden ordular yürüten, gönül almayı kale almanın önünde tutan bir zihniyet tahayyülüne sahip Osmanlılar, altı yüzyıldan uzun bir süre bu esaslar üzerinde hareket etti. ◼ Bunun sonucundaysa Osmanlılar, hitamının ardından uzun yıllar geçmesine rağmen her meselede güzel, iyi hatırlanan bir maziyi arkasında bıraktılar.