Özel öğrenme güçlüğü: Disleksi

DİSLEKSİ NEDİR? ◾ Toplumda öğrenme güçlüğü olarak bilinen disleksi, normal zeka düzeyine sahip bir kişinin dil, okuma ve yazma işlevlerinde problemler yaşamasına sebep olan bir öğrenme bozukluğudur. ◾ Disleksi olan bir birey konuşma seslerini tanıdığı halde, bunların harfler veya kelimeler ile olan bağlantılarını öğrenmede zorlanır. Genellikle okuma bozukluğu biçiminde gözlemlenir. Çocuğun Motivasyonunda ve Hedef Belirlemesinde Ailenin Rolü ◾ Disleksi, beynin dili işleyen alanlarını, dikkat ve hafızayı da etkileyebilir. Disleksinin boyutu kişiden kişiye değişiklik gösterir; öğrenme güçlüğünün gerçek seviyesi çocuğun okumayı öğrenmeye başladığı dönemde netleşir. ◾ Disleksinin belirli bir tedavi yöntemi yoktur ve erken teşhis önemlidir. Bu öğrenme bozukluğu bazen teşhis edilemeyerek erişkinliğe kadar tanımlanamaz. DİSLEKSİ KAÇ ÇEŞİTTİR? ◾ Disleksi, 6 farklı şekilde gözlemlenebilir. ▪ Fonolojik disleksi: Bu disleksi çeşidinde kişiler, sözcükleri seslendirmede zorluk yaşayabilir, işitsel sorundan daha çok görsel işleme sorunu ön plandadır. Özellikle tek tek sesleri tanıma okusunda sorun yaşarlar. Bu durum çocukların okumayı öğrenirken zorlanmalarına neden olur. ▪ Yüzeysel disleksi: Kelimelerin tanınmasında ve yazıya dökülmesinde yaşanılan zorluktur. ▪ Görsel disleksi: Görsel problemlerden ya da nörolojik nedenlerden kaynaklı okumada yaşanılan güçlüktür. Psikolojide Bağlanma Stilleri ▪ Birincil disleksi: Beynin serebral korteks alanında gerçekleşen bir sorundur. Yaşla birlikte değişim göstermez ve disleksinin en sık görülen türüdür. ▪ İkincil (gelişime bağlı) disleksi: Anne karnındaki bebeğin beyin gelişiminin erken dönemlerinde başlar. Disleksinin bu türü çocuğun büyüme sürecinde azalabilir. Erkeklerde, kadınlara oranla daha fazla görülür. ▪ Travmaya bağlı disleksi: Erişkin ve çocuklarda, travma veya hastalık sebebiyle beynin zarar görmesiyle oluşan öğrenme güçlüğüdür. Disleksi olan çocuğun özellikleri nelerdir? ◾ Disleksiye sahip çocuklar, genel olarak yaşıtlarına göre daha meraklıdırlar ve görsel zekaları yüksektir. Sözcükler yerine görsel olarak düşünürler. ◾ Bir metni hızlı okuyamaz, sözcükleri hatırlayamaz, ezber yapmakta zorlanırlar. Okuma hususunda diğer çocuklara nazaran düşük öz güvenli ve isteksiz olurlar. Yaşamda Dengeli Olmanın Önemi Disleksiye sahip olan çocukların aileleri neler yapmalı? ◾ Disleksi hakkında araştırmalar ve okumalar yaparak bu öğrenme bozukluğuna dair bilgilenebilirsiniz. ◾ Aileler, disleksiye sahip olmayan çocukların kolayca kavradığı konuları çocuklarının da aynı şekilde öğrenmeyeceğinin farkında olmalı. Bu süreçte çocuklarına sevgi ve sabırla yaklaşarak onları desteklemeliler. ◾ İmkan dahilinde çocuğunuzu disleksi öğrencileri için tasarlanmış okullara göndererek iyi bir eğitim almasını sağlayabilirsiniz. Disleksi ne zaman ortaya çıkar? ◾ Disleksinin belirtileri, özellikle çocukların sesleri taklit etmeye çalıştıkları 1-2 yaşlarında görülmeye başlar. Disleksinin kaynağı beyindeki farklılıklara dayansa da laboratuvar araştırmaları ve kan testleri tarafından saptanamaz. Disleksi Belirtileri Nelerdir? ◾ Okul öncesi çocuklarda disleksinin fark edilmesi zordur. Fakat bu öğrenme zorluğunu düşündüren bazı belirtiler önceden fark edilebilir. Bununla birlikte çocuklar, okula başladıklarında problemi ilk fark eden kişi genellikle öğretmeni olacaktır. Kişisel Gelişim Canavarı ◾ Çocuğunuzda şu işaretler varsa disleksi riski altında olabilir: ▪ Olması gereken dönemden daha geç konuşma. Disleksi Tedavisi Nasıl Yapılır? ◾ Disleksi tedavisinde çeşitli teknikler uygulanır. Bunlar arasında kaydedilen dersi tekrarlayarak dinlemek, yazıları okumak yerine dinlemek, dil bilgisi ve yazım yanlışlarının kontrolü için bu amaçla geliştirilmiş bilgisayar yazılımlarını kullanmak sayılabilir. ◾ Disleksi tedavisi, konuşma ve dil terapistleri, özel eğitim öğretmenleriyle temas kurmayı da kapsar. Çocukların çoğu öğrenme güçlüklerine uyum sağlara normal bir sınıfta eğitim almaya devam edebilirken bazı dileksi çocuklar için özel eğitim gerekebilir. Başarılarını Sahiplenemeyenlerin Sendromu ◾ Disleksiye son verecek bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Disleksili bireylerin akademik başarısı, disleksinin şiddetine, ne kadar erken teşhis edildiğine ve uygulanan tedavi yöntemlerinin niteliğine göre değişir. ◾ Disleksi tedavisinde dikkat edilecek noktalar şunlardır: ▪ Çocuğunuzun zihninizin daha kolay tanımlayacağı yazı tiplerini kullanmak.