Doğa olayları hakkında bilinmesi gereken 20 kavram

Radyoaktif bir kaynaktan atmosfere dağılan ve havada uçuşabilen parçacıklar, gazlar, buharlar ve aerosollerin bütünüdür. Radyoaktif bulut (radyasyon bulutu) veya diğer bir ifadeyle nükleer serpinti, bir nükleer patlama veya yangın neticesinde atmosfere saçılan radyoaktif maddelerden oluşan gaz ve toz partiküllerinin oluşturduğu bulut kütlesine verilen addır. Yakın zamanda gerçekleşen (26.04.1986) ve ağır zararlara neden olan çernobil faciası buna örnek gösterilebilir. Çernobil felaketinin sorumlusu CIA miydi? Okumak için tıklayın. Trof, alçak basınç alanında merkezden dışarıya doğru uzanan, siklonik sirkülasyonun en az olduğu alandır. Bir trof, hava hareketlerinin bir sonucudur. Yukarı doğru hareket eden ve irtifası yükselen hava kütlesi noktalarında kütle azalır ve bu noktada basınç düşer. İşte bu noktalarda cephe ve trof oluşur. Müslüman alimlerin keşfettikleri doğa olaylarını öğrenmek için tıklayın. Yıldırım topu tanımlanmamış bir atmosferik elektrik olgusudur. Bu terim bezelye büyüklüğünden birkaç metre çapa sahip kürelere kadar çeşitli aydınlatma gücü bilgilendirmesi ile ilgilidir. Genellikle gök gürültülü fırtınalar ile ilişkilendirilmesine rağmen bölünmüş ikinci şimşek çakmasından oldukça daha uzun sürer. Stratopoz, stratosfer ve mezosfer arasındaki sınır olan atmosfer seviyesidir. Stratosferde sıcaklık, yükseklik arttıkça artarken stratopoz ise sıcaklığın azami olduğu bölgedir. Bu atmosferik özellik sadece Dünya ile ilişkili değildir, başka bir gezegende veya uyduda atmosferi olan bir ortamda da görülmektedir. Havadaki gaz taneciklerinin birbirine çarpması sonucu ile oluşur. Basınç sıcaklık ile ters orantılıdır. Sıcaklık arttığında gaz tanecikleri arasındaki mesafe artar ve birbirine çarpma ihtimali azalacağından basınç düşer ve alçak basınç oluşur. Sıcaklık azaldığında gaz tanecikleri arasındaki mesafe azalır, taneciklerin birbirine çarpma ihtimali artar ve basınç artar- yüksek basınç oluşur. Sirrostratüs, bir bulut tipi. Tabanı 20.000 ft üzerinde bulunur ve yüksek seviye bulutudur. Şeffaf, beyazımsıdır. İpliksi veya pürüzsüz yapıdadır. Gökyüzünü tamamen veya kısmen kaplar. Güneş ve ay etrafında dışı beyazımsı, içi kırmızımsı hale oluşturur. Buz kristali yapısındadır Sirrokümülüs, yüksek seviyede bulunan bir bulut tipi. Bir katman halinde yayılmış ince, beyaz parçacıklar şeklindedir. Parçacıklar genellikle buğday tanesi veya küçük dalgacıklar halinde; birbirine bağlı ya da ayrık; genellikle düzenli bir desen oluşturacak şekilde dizilirler. Bulut gözlemcileri ve fotoğrafçılar tarafından çok sevilen radiatus bulutları, birbirine paralel şekilde ilerleyen ve ufukta birleşiyor görüntüsü veren bulut topluluğudur. İsmini yayılan anlamına gelen Latince Radiatus'tan almıştır. Bu bulutlar rüzgar yönüne paralel olarak oluşur. Kümülüs radiatus, strotokümülüs radiatus, altokümülüs radiatus, altostratüs radiatus ve cirrus radiatus gibi çeşitleri vardır. Beyaz gökkuşağı sisli ortamda oluşur ve sis yayı/ sis kuşağı olarak da geçer. Sis kuşağı 0.05 milimetreden daha küçük su damlacıklarından oluşur. Küçük damlacıklar ışığı klasik gökkuşağını oluşturan büyük damlalar gibi saçamaz. Burada önemli faktör farklı renkli ışınların dalga boylarıdır. Bu nedenle sis kuşakları oldukça renksizdir. Sadece kırmızı bir dış kenar ile mavimsi iç kenarı olur. Sadece sisli havalarda değil, bulut kaynaklı olarak havada bir uçaktan da görülebilir. Elbette görebilmek için yere bakıyor olmanız gerekiyor, çünkü beyaz gökkuşağı güneşin tersi istikamette görülebilir. Huni bulut, alçak seviye kümülonimbus bulutlarının tabanında yer yüzeyine doğru uzanan, dönen bir rüzgara bağlı huni şeklindeki fırtına bulutlarıdır. İlk başta oluşumunda ana bulut tabanında sivilce veya koni şeklinde bir çıkıntıya benzer. Gelişip yere değmesi durumunda kasırga oluşur. Hem sıcak, hem de soğuk cephede ortaya çıkan oklüzyon cephe, soğuk cephenin hızlı hareket ederek sıcak cepheyle birleşmesi sonucunda yükselir ve yeryüzü ile teması kesilir. Oklüzyon cephe, sıcak ve soğuk cephelerin son döneminde oluşmaktadır. Oklüzyon cepheler, önündeki ve arkasındaki soğuk havanın sıcaklık durumlarına ve karşılıklı ilişkilerine göre üç farklı şekilde oluşabilir. Antisiklon çevresinde bulunan havaya göre, yüksek basıncı olan bölgedir, genellikle binlerce kilometrelik çapa erişebilen antisiklonlar, ayrıca yüksek veya yüksek basınç sistemi olarak da bilinirler. Antisiklonların, 1000mb ve daha yukarı basınç seviyeleri; haritalarda aynı eksenli dairesel, geniş izobar aralıkları ile gösterilir ve izobar dairelerinin merkezi kabaca yüksek basıncın merkezi olan alanı gösterir. Ahmak ıslatan yağmur terimi Türkiye'de incecik yağan çisenti için veya ince taneli olmasına karşın insanları ıslatıcı etkisi bunun aksine oldukça etkili, aşırı doygun haldeki sis bulutundan kaynaklanan yağış için kullanılır. Ahmak ıslatan yağmur, özellikle yüksek bölgelerde daha ince yağar, hatta İskoçya'nın dağlık bölgelerinde sık görüldüğünden İskoç Sisi olarak da adlandırılmıştır ve özellikle Britanya'da güneyden gelen tropikal deniz hava akımı ile birleşerek daha etkin biçimde görülür. İnsana sıkıntı veren depresif hava koşulları ve zayıf gün ışığı ahmak ıslatan yağmura eşlik edebilecek diğer olgular olabilir. Alacakaranlık ışınları bulutların arasındaki boşluklardan sızan ışınlara göre aydınlık veya karanlık olabilir. Güneşin konumuna göre yelpazelenmelerine rağmen, aslında paralel (yukarıdan ileriye doğru bakıldığında, birbirine doğru yaklaşıyormuş gibi gözüken tren rayları gibidir) olan, bu ışınlar bulut gölgelerinin atmosferin yukarılarına doğru yükselmesi ile doğru orantılı biçimde konumlanır. Eğer güneş alçakta ise ışınlar, çok uzaktaki dağlara, tepelere ulaşabilir. Güneş ışınları, atmosferdeki pusda da çok iyi belli olur. Bu ışınlar; atmosferdeki asılı toz, inorganik tuz, organik sprey partekülleri veya küçük su zerreciklerinden oluşan serpintilerin yoğunluğu fazla olduğu zaman, daha çok dikkat çekerler. Güneşin batışı sırasında, kar kaplı zirvelerden renk kesitinin görünümüdür. Alp ışıldaması, Almanca Alpenglühn kelimesinden türemiş olup, İngilizce'de de alpenglow (alp parıltısı) olarak bilinir. Esas olarak, Alp ışıltıları güneş ufukta iken başlar. Vadiler gölgede kalırken, güneş dağ tepelerini aydınlatmaya başlar. Zirveler ve bayırlar, sarıdan, turuncuya sonra pembeye, kırmızıya, kırmızımsıya ve en sonunda mora dönüştükten sonra güneş batar ve karanlık çöker. Güneşin, ufuğun altına 3-4° açı ile geçmesinin akabinde, halen mor ışıltı görülebiliyorsa, buna son parıltı (afterglow) denir. Aynı renk cümbüşü, güneşin doğuşu sırasında dağlarda, bu sefer mordan sarıya doğru gerçekleşir. Adveksiyon, yatay taşınımı veya bir noktadan diğer bir noktaya sıcak ve soğuk gibi niteliklerin yatay olarak geçişi olarak ifade edilir. Advektif geçişler, okyanuslardaki su akıntılarıyla veya atmosferdeki büyük çaplı hava hareketlerinde nemin (hava nemi) bol olduğu yerlerde oluşur. Bu iki duruma göre, temel örnek teşkil eden sonuç, ya bir bölgeye soğuk hava aktarımı ya da alçak enlemlere doğru soğuk su taşınımlarıdır. Katabatik rüzgarı Antarktika'da görülen bir rüzgar türüdür. Atmosferdeki soğuk havanın 10.000 metrelik bir dikey alçalması ile katabatik rüzgarı ortaya çıkar. Vadilerden aşağı doğru esen bu rüzgarın saatteki hızı 240 km'ye çıkabilir. Pastırma yazı, genellikle sonbahar mevsiminin sonundaki güneşli, hava sıcaklığının mevsime göre yüksek olduğu günler için kullanılan deyim. Bazı yıllar birkaç kez yaşanır, bazen de hiç görülmez. Genellikle birkaç gün ya da bir hafta kadar sürer. Çok sert yel, şimşek ve gök gürültüsü, dolu ve sağanak halinde yağmurla ortaya çıkan hava olayı. Boran olması için yerde ince tabaka halinde kar bulunması gerekiyor. İnce tabaka olan karı yerden kaldırarak görüşü imkansız kılıyor. Boran hava durumunu sıcaklık bakımından yaşanılmaz bir konuma getirmektedir. Etkili olduğu zamanlarda dondurucu soğuk fırtınalara eşlik eder. Kelime anlamı olarak belirttiğimiz gibi boran gök gürültüsü ve şimşek ile de ortaya çıktığı bilinmektedir. Bunun yanı sıra da dolu ve sağanak yağış olduğu zamanlarda da boran oluşabiliyor. Güneş'in Sevr burcunda (Boğa burcu) bulunduğu Nisan ayında fırtınaları ile meşhur olan altı gündür. Sitte-i sevr dönemi 21 Nisan ile 26 Nisan tarihleri arasını kapsamaktadır. Anadolu yaşayan çiftçiler 'Sitte sevir, her saati bir devir'ile denizciler ise 'Sitte-i sevür, kapıyı çevür' sözleriyle insanları uyarmışlardır.

Doğa olayları hakkında bilinmesi gereken 20 kavram

RADYOAKTİF BULUT NEDİR?