Uyku apnesi ve tedavi yöntemleri

◽ Uyku, insanın yaşam döngüsü içerisinde hayati önem taşıyan bir ihtiyaçtır. Uyku, gündüz aktif olabilmek, gündüz faaliyetlerimizi yürütebilmek için kişinin olmazsa olmazıdır. ◽ Uykunun içinde; insanı günlük hayata hazırlayacak hücre yenilenmeleri, bağışık sistemlerinin organizasyonu, vücudun toksinlerden arınması, hormonel yapıların düzenlenmesi, hafızanın organize edilmesi gibi önemli faaliyetler gerçekleşmektedir. ◽ İnsanoğlu, günlük hayata hazır olabilmek için uyur. Düzgün ve kaliteli bir uyku ile uyunup uyanıldığında ise günün kalan saatlerini idame ettirecek bir enerji depolanır. ◽ Kişiden kişiye uyku tiplemesi uyku süresi de değişmektedir. Hatta uyku doyumu, insana genetik olarak miras bırakılmış bir şeydir. Dolayısıyla kaç saat uyuduğunuz, ne zaman uyuduğunuz tamamen sizin bireysel özelliklerinizden yansır. ◽ Peki dinlenilmiş, uyku yoksunluğunun olmadığı bir uykuyu nasıl anlayabiliriz? ↪ Kişinin sabah alarmsız kendiliğinizden ve dinlenmiş olarak uyandığı zaman dilimi, gerçek uyku süresidir. UYKU APNESİ NEDİR? ◽ Uyku apnesi, uyku sırasında solunum yollarındaki kasların gevşemesi ve akciğerlere hava akışının engellenmesi sonucu gerçekleşir. Bunun sonucunda solunumun sık sık durup bir uyku bozukluğuna sebep olması uyku apnesine yol açar. ◽ Uyku apnesi, sadece horlama olarak görülen beraberinde yorgun uyanma, kalp, böbrek, beyin, damarlar, bütün organ sistemlerini etkileyebilecek bir hastalık sendromudur. ◽ Üst solunum yolunun açık kalmasını sağlayan kaslarda yaşanan gevşeme ile dil kökü ya da yumuşak damağın ya da oldukça büyümüş bademciklerin hava yolunu tıkamasıyla en az 10 saniye nefes alamamak, uyku apnesi olarak isimlendirilir. ◽ Uyku apnesinde yaşanan tıkanıklık, birkaç saniyeden dakikalara kadar sürebilmektedir. Bu durum 1 saat içerisinde 30 hatta daha fazla kez de gerçekleşebilir. Solunumu durana kadar horlayan biri, gürültülü bir homurdanma ile yeniden nefes almaya ve horlamaya devam eder. ◽ Uyku Apnesi, horlama ile birlikte gece uykuda nefes durması ya da solunumun azalması, bununla beraber oksijenin düşmesi ve sık uyanıklarla gelen bir hastalık grubudur. ◽ Uyku apnesine sahip kişilerde, gece uyku çok sık bölündüğünden sabahleyin aşırı yorgun uyanma hali olur. Gece de kaliteli bir uyku söz konusu olmadığından gün içerisinde sürekli bir uyku ihtiyacı hasıl olur. Bu durum Narkoleptiklerdeki uyku atakları gibi değildir. ◽ Uyku apnelilerde daha çok sakin ortamlarda, yemek sonrasında, televizyon seyrederken ya da araç kullanırken ortaya çıkan bir uyku hali ortaya çıkar. Aktif koşullarda uyku apneli olan bu kişiler uykuya dalmazlar. Fakat sakin kaldıkları her koşulda uykuya dalabilirler. ◽ Uyku apneli hastalarda; gece sık tuvalete gitme, gece terleme, sabah ağız kuruluğu, sabah baş ağrısı olabilmektedir. Gece sürekli uyanmalara bağlı yüksek tansiyon sık görülebilir. Kilo artışı da bu hastalarda sıklıkla görülebilmektedir. ◽ Uyku apnesinin en belirgin özelliği kesinlikle uykuda solunumun durmasıdır. Uyku apnesinin belirtileri şunlardır: Yüksek sesle horlama Uyku sırasında nefes nefese kalma ile ani uyanışlar Ağız kuruluğu ile uyanmak Sabahları uyanıldığında baş ağrısı Ağız kuruluğu Gündüzleri uyku hali Uyku sırasında nefes almanın durması Sinirlilik hali Konsantre olma zorluğu Geceleri huzursuz hissetme UYKU APNESİ KİMLERDE GÖRÜLÜR? ◽ Uyku apnesi genel olarak anatomik olarak üst soluk yolu dar olan bireylerde nefesin durması ya da azalması daha belirgin olur. Çene yapısı daha geride ve küçük olan insanlarda üst soluk yolu daha dardır. ◽ Bu hastalık türü her yaşta görülebilmektedir. Özellikle 40-70 yaş aralığındaki bireylerde daha fazla uyku apnesine rastlanır. Erkekler, kadınlara oranla daha fazla uyku apnesi olur. Kadınlarda menopoz sonrası dönemde uyku apnesi görülme sıklığı da artabilmektedir. ◽ Uyku apnesinden önce obezite tedavisi yapılmalı, üst solunum yolunda önemli anatomik darlıklar varsa, kulak burun boğaz uzmanı hastayı ameliyata uygunluğu olup olamamsı açısından incelemeye almalıdır. ◽ Şiddetli uyku apnesi pozitif hava basıncı tedavisi ile iyileştirilebilmektedir. Tedavinin etkisine ve hastanın tercihlerine göre hasta otomatik regülasyonla ya da sabit bir basınç cihazında kontrol edilerek tedavi edilebilir. UYKUSUZLUK (İNSOMNİA) NEDİR? ◽ Uykusuzluk (insomnia), yaygın bir uyku bozukluğudur. İnsomnia, uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaştıran ya da çok erken uyanmaya ve yeniden uykuya dönememeye neden olan bir uyku bozukluğu hastalık türüdür. ◽ Geceleri sık idrara çıkma, gece aşırı terleme, sabah yorgun ve uykulu uyanma, gündüz isteksizlik insomnianın belirtileri arasındadır.