Yaşamda dengeli olmanın önemi

🔹 Hayatta her şey belli bir denge içinde ilerler. Denge kendisiyle birlikte uyumu da getirir. 🔹 Dengesizliğin olduğu yerde sağlıklı bir uyumdan söz edilemez. Dengesizliğe yalnızca ayak uyduranlar vardır. Bu insanlar, kendilerinden ödün vererek yanlış bir durumu farkında olmadan destekleyen kişilerdir. GÜNÜMÜZDE RUHUN HASTALIKLARI 🔹 Dengeli ve sağlıklı ilişkiler kuran kişiler neşeli ve huzurlu bir hayat yaşarlar. Dengeli bir psikolojiye sahip olmak için birkaç psikolojik faktör gereklidir. 🔹 Bunlardan biri sosyal becerilerdir. Aile, arkadaş ilişkileri ve romantik ilişkiler insana empati ve şefkati öğretir. Bu tür ilişkilerde öncelik olarak samimiyet, duygusal esneklik ve hoşgörü şiar edinildiğinde denge de sağlanmış olur. 🔹 Bir toplumun mutlu olabilmesi ölçülü ve dengeli olması ile mümkündür. Ölçülü ve dengeli olmak Kur'an-ı Kerim'de birçok şekilde ele alınmıştır. Allah (CC), Kur'an-ı Kerim'de insanlar arasında oluşan sorunların ve düzensizliklerin nedeninin ölçüde ve dengede meydana gelen sapmalardan kaynaklandığını bildirir. 🔹 Kur'an-ı Kerim'de Lokman Suresi'nin 16 ile 19. ayetlerinde ölçülü ve dengeli olmak insanlara şu şekilde tavsiye edilmiştir: 'Lokmân, 'Sevgili oğlum' (dedi), 'Yaptığın iş bir hardal tanesi ağırlığında bile olsa, bir kayanın içinde saklansa veya göklerde yahut yerin dibinde bulunsa yine de Allah onu açığa çıkarır. Kuşkusuz Allah her şeyi bütün gizlilikleriyle bilir, O her şeyden haberdardır.'16 'Yavrucuğum, namazını özenle kıl, iyi olanı emret, kötü olana karşı koy, başına gelene sabret. İşte bunlar, kararlılık gerektiren işlerdendir.'17 'Gurura kapılarak insanlara burun kıvırma, ortalıkta çalım satarak yürüme; unutma ki Allah gurura kapılıp kendini beğenen hiç kimseyi sevmez.'18 'Yürüyüşünde ölçülü ol, sesini yükseltme; çünkü seslerin en çirkini eşeğin anırmasıdır.' Lokman Suresi'nin tesfirini okumak için tıklayınız. ALLAH'A (CC) KULLUĞUN NİŞANESİ: CÖMERTLİK 🔹 Dengeli toplum inancında, ibadetinde, bütün tutum ve davranışlarında dürüst ve adil kalmayı amaçlayan; sağduyulu, ölçülü, merhametli ve uyumlu kişilerden meydana gelir. 🔹 Yüce Allah (CC) Rahmân suresi, 8-9. ayetlerde şöyle buyurur: '... O, dengeyi koydu, sakın dengeyi bozmayın. Adaletle hareket edin ve ölçüyü bozmayın.' Rahmân suresi, 8-9. ayetlerin tefsiri: İnsanın evrendeki dengeyi koruma sorumluluğunda temel ilke adalet olmakla beraber, bu soyut kavramın somut hayat olaylarına yansıtılması da sözü edilen dengenin korunmasında bir dikkat ve özeni gerektirir. Beşerî ilişkiler bakımından bunun adı 'hakkaniyet'tir. Tesfirin devamı için tıklayınız. 🔹 Ölçülü olmanın en güzel örneğini bizlere peygamberler göstermiş; çevrelerine ölçülü olmayı tavsiye etmişlerdir. 🔹 Kur'an ahlakıyla ahlaklanan Peygamber Efendimiz (SAV) dünya ve ahiret dengesini gözettiği bir yaşam anlayışı benimsemiştir. Abdullah İbni Mesûd'dan (RA) rivayet edildiğine göre, Peygamberimiz (SAV) şu sözü üç kez tekrarlamıştır: 'Söz ve davranışlarında ileri gidip haddi aşanlar helâk oldular.' (Müslim, İlim 7) BİR İNSANLIK HÂLİ: TEVAZU 🔹 Kendi içinde denge sahibi olan bir insan çevresine karşı da faydalı olur. Çocuklar, dengeli ve ölçülü ilişkiler kurmayı ailede öğrenir. Ancak anne ve babanın üzerinde barındırdığı değerler çocuğa tesir eder. Anne ve baba adilse çocuk da adil olacaktır. Bundan dolayı yaşamın her alanında olduğu gibi dengeli ilişkiler kurması için de aile çocuğa rol model olmalıdır. 🔹 Peki ailede denge nasıl inşa edilir? Anne, baba ve çocuklar ailede sorumluluklarının farkında olup üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiğinde ailede denge sağlanır. Her ailede iş bölümü farklı şekilde gerçekleşir. Burada önemli olan nokta eşlerin ve çocukların aldıkları sorumluluklar konusunda uzlaşmış olmalarıdır. 🔹 Aşırılıklardan sakınma, dengeli davranışın en önemli adımlarındandır. Yaşamın hiçbir aşamasında aşırılığa yer verilmemelidir. 🔹 Akıllı insan ağızından ne çıktığını düşünerek konuşan insandır. Aklından her geçeni söyleyen, boş konuşan ve sınırlarını bilmeyen insanların dengeli ilişkiler kurması mümkün değildir. 🔹 Aşırılıkların bulunduğu yerde, problemlerin de olması tabiidir. Din, hem psikolojik hem de davranışsal boyutta kendi içinde tutarlı ve dengeli, bir kişiliğin inşa edilmesinde büyük etkiye sahiptir. SAĞLIKLI TOPLUMUN TEMELİ: ÇOCUK PSİKOLOJİSİ 🔹 Takva sahibi müminlerin her şeyi dengeli olduğu gibi harcamaları da dengelidir. Yüce Allah (CC) Furkan Suresi 67. ayette onlar hakkında şöyle buyurur: 'Ve harcadıkları zaman, ne israf ederler ne de cimrilik ederler; harcamaları, bu ikisinin arasında dengeli olur.' Furkan Suresi 67. ayet tefsiri: Tefsirlerde çoğunlukla israf, nicelikteki aşırılıktan ziyade nitelikteki aşırılık, yani 'Allah'ın rızâsına uygun olmayan, O'na isyan sayılan yollara, sağduyunun ve kamu vicdanının uygun bulmadığı şekillerde harcamada bulunmak'; cimrilik ise 'imkânları elverdiği halde Allah rızâsına uygun olan yerlere harcama yapmaktan kaçınmak' şeklinde açıklanmıştır. Tesfirin devamı için tıklayınız. 🔹 İnsanlar hayatında evlilik, çocuk ve iş değiştirmek gibi dengelerin değiştiği birçok durumla karşılaşır. Kendini tanıyan bir insan, karşılaştığı yeni durumlar karşısında çok hızlı uyum geliştirerek yaşam dengesini sağlar. 🔹 Başımıza gelenleri nasıl karşıladığımız da hayatımızda dengeyi sağlamamızı olumlu ya da olumsuz anlamda etkiler. Duygu ve davranışlarımızda orta yolu bulmaya çabalamak her zaman bizlere olumlu katkı sağlar. 🔹 Sadece insan ilişki ve davranışlarında değil; mimari ve sanat dallarında da ölçü ve denge oldukça önemlidir. Renklerin, malzemenin belirli bir ölçü ve ahenk içinde düzenlendiği eserler, her daim göze daha estetik görünür. MODERN ÇAĞIN HASTALIĞI: BENCİLLİK 🔹 Müslüman bütün hal ve davranışlarıyla dengeli olmalıdır. Bu denge yalnızca eylemlerde aranmaz. 🔹 Dengenin duygu ve düşünce noktasında da korunması lazımdır. Çünkü insanın duygu ve düşünceleri davranışlarına yansır. 🔹 Duygu ve düşüncede ölçüsüzlük, ahlaki değer ve faziletlere zarar verir. Peygamber Efendimiz (SAV) insani ilişkilerin temellerinden sevgi ve nefretteki dengenin nasıl olması gerektiğini şöyle açıklamıştır: 'Sevdiğin kimseye karşı duyduğun sevgide aşırılığa kaçma, belki bir gün o kimse düşmanın olur. Düşman olduğun kimseye gösterdiğin düşmanlıkta da aşırı gitme, belki bir gün o kimse dostun oluverir.' (Tirmizi, Kitabu'l-Birr ve's- Sıla, 1997.)