Yeni güvenli bölge: İdlib
Suriye’nin kuzeyini terörden arındırmak için başlayan Fırat Kalkanı Astana’da çatışmasızlık bölgesi ilan edilen İdlib’de operasyon sürüyor. 3 milyon sivili korumak için kentteki HTŞ etkisi azaltılacak ve PYD kontrolündeki Afrin kuşatılacak.
Türkiye, bölgede oynanan oyuna karşı harekete geçti. Ülkeleri ve şehirleri yok etmeye çalışanlara, bölge halkını birbirine düşürmeye çalışanlara karşı yeniden düğmeye bastı.
Başbakan Binali Yıldırım, bugün yaptığı açıklamada, Türkiye'nin İdlib operasyonuna ilişkin, "Rusya ile birlikte çalışıyoruz. İdlib'de güvenliği sağlayacağız" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İdlib operasyonunun sinyallerini vermişti.
EN BÜYÜK ŞİDDET DALGASININ YAŞANDIĞI YER
İdlib, Suriye'nin 14 ilinden biri, Hatay'ın sınır komşusu. 14-15 Eylül 2017 Astana 6 Toplantısı ile İdlib, çatışmasızlık bölgelerine dahil edildi. Türkiye, Rusya ve İran garantör ülkeler oldu. Bu noktada İdlib'in önemi büyük; çünkü Mart 2015'te muhaliflerin kontrolüne girdi. Suriyeli muhaliflerin en önemli kalesi haline geldi. İç savaşında en büyük şiddet dalgasının yaşandığı yerlerden biri oldu. Fakat tüm bunlarla birlikte, şehirde çok sayıda silahlı rejim karşıtı grup ve muhalif var. Bunlar arasında ise HTŞ yani Heyet'ül Tahrir-i Şam örgütü öne çıkıyor.
Eski adı Nusra Cephesi olan HTŞ, El Kaide'nin Suriye kolu. 20 bin civarında silahlı militana sahip. Yakın dönemde İdlib 'deki etkinliğini artırdı. Buna neden olarak Türkiye'nin İdlib ve Afrin'e müdahalesini öngören ABD'nin çeşitli manevralarla HTŞ'nin İdlib'de hâkimiyet kazanmasını sağladığı ifade ediliyor.
Türkiye tavır olarak El Kaide'yi zaten terör örgütü kabul etti. 2013'te de Nusra'yı terör örgütü ilan etti. HTŞ ve bu örgütten doğan diğer yapıları da terör örgütü kabul ediyor.
ÇOK DENKLEMLİ VE ASİMETRİK OPERASYON: "İDLİB"
Türkiye ve Özgür Suriye Ordusu'nun uzun zamandır hazırladığı İdlib Operasyonu başladı. TSK destekli ÖSO güçleri İdlib'e girdi. Operasyon kapsamında TSK ve ÖSO güçleri İdlib'in içinde kontrol sağlayacak. Rusya ise şehrin dışında bulunacak.
Bu operasyon ile başta HTŞ olmak üzere DEAŞ PKK/PYD/YPG gibi terör örgütlerini bölgeden temizlemek. Fırat Kalkanı Harekatı ile açılan güvenli alanı İdlib'e daha ileriye taşımak.
NEDEN ÖNEMLİ?
İdlib'in rejimin kontrolünden çıkmasından ve Rusya'nın Ekim 2015'te iç savaşa dahil olmasından sonra bölgeye şiddetli hava saldırıları gerçekleşti. Halep'teki tahliyelerin ardından Suriye'nin iç bölgelerinden kaçan sivillerin de sığınmasıyla İdlib milyonlarca kişinin sıkıştığı bir alan haline geldi. Ateşkesin bozulması durumunda Suriye rejimi, İran destekli güçler ve Rusya'nın İdlib'e yönelik büyük bir operasyon başlatması bekleniyor. TSK'nın varlığı sivillerin güvenle barınmasını sağlayıp olası göç dalgasının önüne geçmiş olacak. Operasyonun ikinci aşamasında Türkiye'nin Astana anlaşması çerçevesinde İdlib içerisinde oluşturacağı askeri hat, aynı zamanda Afrin'deki terör örgütünün kurmayı planladığı koridoru da engellemiş olacak. Planın ikinci aşamasında batı ve güneyden kuşatılan Afrin'in kontrol altına alınmasıyla terör örgütü YPG'nin Türkiye sınırında oluşturacağı tehdit de bertaraf edilecek.
FIRAT KALKANI İLE İDLİB OPERASYONU FARKI
Fırat Kalkanı Harekatı klasik bir askeri hareket önemindeydi. Ana hedef DEAŞ'tı. İdlib' de ise ana hedef tüm terör örgütleri HTŞ, DEAŞ, PKK/PYD/YPG. Fırat Kalkanı Harekatı'nda bu örgütlerin toplumsal tabanı yoktu. Bu nedenle İdlib'de terör örgütlerinin halkı manipüle etme riski bulunuyor. Harekâtın istihbarat ve psikolojik dinamikleri farklı olacak. Amacın bölge halkını özgürleştirmek olduğunun herkes tarafından anlaşılması zaman alacak. Operasyonda beklenmeyen saldırı riskleri de mevcut. Terör örgütlerinin gerilla taktiği kullanma imkânı daha fazla olacak.
Türkiye sivillerin güvenliğine dair yüksek hassasiyette. Güneydoğudaki çukur eylemlerinin bertaraf edilmesinde, Fırat Kalkanı Harekatı'ndaki El Bab operasyonunda, sivillerin zarar görmemesi için azami ihtimam gösterdi. Tüm hareket planlarını sivil kayıp yaşanmaması üzerine yapıyor.
Sonraki adım Afrin operasyonu.
TÜRKİYE'DEN ÖSO'YA DESTEK İÇİN TOP ATIŞI YAPILDI
Türkiye, Irak ve Rusya'nın çatışmasızlık konusunda uzlaştığı Suriye'nin İdlib kentinde bir yandan Türkiye kentin güvenliği için operasyon hazırlığına girişmişken, diğer yandan Özgür Suriye Ordusu'nun terör örgütü Heyet'ül Tahrir-i Şam ile mücadelesi sürüyor. Operasyon hazırlıkları kapsamında Suriye'ye sıfır noktada bulunan Hatay'ın Reyhanlı ilçesindeki Oğulpınar Sınır Karakolu'na cuma akşamından bu yana çok sayıda askeri araç ve personel sevk edildi.
Bugün ise sınırın Türkiye tarafında çatışma sesleri duyuldu. Top atışı yapıldığı düşünülen karakolun yakınındaki sınırın sıfır noktasından yükselen siyah dumanlar, Türkiye tarafındaki Oğulpınar Mahallesi'nden görüldü.
ABD'DEN KRİTİK İDLİB AÇIKLAMASI
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Ortadoğu Masası Sözcüsü Eric Pahon, Türkiyenin; Rusya ve İran'la vardığı anlaşma çerçevesinde, Suriye'nin İdlib ilinde ateşkesin korunmasına yönelik hamlesi konusunda, "NATO müttefikimiz Türkiye'nin sınırlarını koruması ve terörle mücadelesi ve terör örgütlerinin güvenli bölgeler oluşturmalarını engelleme çabalarını destekliyoruz" açıklaması yaptı.
Yazılı olarak açıklama yapan Pentagon Ortadoğu masası sözcüsü Pahon, "Suriye rejimi, Suriye'nin kuzey batısını sadece Suriye halkını ve bölge güvenliğini değil aynı zamanda uluslararası terör örgütlerine de destek sağlayan El-Kaide terör örgütünün güvenli alanı haline getirmişti." ifadelerini kullandı.
Pahon, "NATO müttefikimiz Türkiye'nin sınırlarını koruması ve terörle mücadelesi ve terör örgütlerinin güvenli bölgeler oluşturmalarını engelleme çabalarını destekliyoruz." değerlendirmesini yaptı.
ABD'nin bölgedeki çabaları desteklediğini kaydeden Pahon şöyle devam etti:
"ABD'nin Cebhet-üş-Şam olarak bilinen Nusra Cephesi ile ilgili pozisyonu değişmemiştir, örgüt El Kaide'nin Suriye'deki uzantısıdır ve Yabancı Terör Örgütleri listesindedir."
Daha önce El Kaide ile bağlantısını kestiğini ilan eden Nusra Cephesi'nin halen El Kaide ile bağlantısı olduğunu öne süren Pahon örgütün Suriye halkının değil El Kaide'nin ajandasını ve amaçlarını paylaştığını dile getirdi.
Pahon ayrıca ABD'nin şu aşamada İdlib'deki operasyona katılmadığını belirtti.
Suriye'nin kuzeybatısında Türkiye sınırında yer alan İdlib ili, Türkiye, Rusya ve İran'ın Kazakistan'ın başkenti Astana'da vardığı anlaşma çerçevesinde, gerginliği azaltmak amacıyla çatışmasızlık bölgesi kapsamına alınmıştı.
Muhaliflerin garantörü Türkiye ile rejimin garantörü Rusya arasındaki yoğun görüşmelerden sonra anlaşma, uygulama aşamasına geldi.
Türkiye, Rusya ve İran arasındaki anlaşma çerçevesinde bazı Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının Suriye'nin İdlib iline intikalinde hazırlıklar tamamlamış durumda.
İdlib, rejim karşıtı askeri gruplar ile bazı muhalif grupların kontrolünde bulunuyor.