Nafile namaz nedir, nasıl kılınır? Nafile namaz için nasıl niyet edilir? Nafile namaz türleri nelerdir?
Namaz, kulun Allah’a yönelişinin bir ifadesidir. İslam’ın beş temel esasından biri olan namaz, manevi terbiye metodudur. Namazın Arapçası salat olup, çoğulu salavattır. Farzlara ek olarak bağışlanma maksadıyla yapılan ibadetlere ise nafile namaz denir. Peki, nafile namaz nedir? Nafile namaz ne demek? Nafile namaz nasıl kılınır? Nafile namaz örnekleri... Nafile namaz cemaatle kılınabilir mi? Nafile namaz oturarak kılınır mı? Nafile namazda hangi dualar okunur? Nafile namaz vakitleri nelerdir? Akşam namazından sonra kılınan nafile namaz… Diyanet'in İlmihal-1 kitabından hareketle, nafile namaz hakkındaki bilgileri derledik.
◾ NAFİLE NAMAZ NEDİR?
İbadet insanın ruhi dünyasını güzelleştiren bir manevi terbiye metodudur. Fazladan yapılan bağışlanma maksatlı ibadetlere nafile ibadet denir. "Nefl" kökünden türeyen nâfile kelimesi sözlükte "hak edilen miktara veya paya eklenen, ziyade, ilâve, fazlalık" gibi anlamlara gelir. Nafile ibadetler farz, vacip ve sünnet olan ibadet çeşitlerinin dışında kulun Allah (CC) ile arasında manevi bir bağ kurmak ve kendisi için rahmet vesilesi olması duasıyla gerçekleştirdiği ibadetlerdir.
◾ NAFİLE NAMAZLAR NELERDİR?
🔴 Revatib Sünnetler
➡Vakit namazıyla birlikte düzenli olarak kılınan sünnetler:
↪Müekked sünnetler,
↪Gayr-i müekked.
➡Teravih namazı.
🔴 Diğer nafile namazlar
➡ Teheccüd namazı
➡ Kuşluk namazı
➡ Evvâbîn namazı
➡ Tahiyyetü'l-mescid namazı
➡ Abdest ve gusülden alındıktan sonra kılınan namaz
➡Yolculuğa çıkış ve yolculuktan dönüş namazı
➡Hâcet namazı
➡ İstihâre namazı
➡Tövbe namazı
➡Tesbih namazı
➡ Yağmur duası ve namazı
➡Küsûf ve Hüsûf namazları (güneş ve ay tutulması esnasında namaz)
➡ Mübarek gecelerde kılınan namazlar
◾ NAFİLE NAMAZ NASIL KILINIR?
Nafile namaza başlarken birçok ibadette olduğu gibi en önemli husus niyettir, hangi namaz kılınacaksa ona göre niyet edilmelidir.
1. rekâtda, "Allahu Ekber" diyip İftitah Tekbiri alınır ve namaza başlanır. Subhaneke okunur ve Euzü-besmele çekilir. Fatiha okunur, Kur'an'dan en az üç ayet kısa olacak şekilde ya da üç ayet miktarı kadar uzun bir ayet okunur ve rükûya gidilir, secdeye gidilir. Doğrulup, tekrar secde'ye gidilir.
2. rekâtda, ayağa kalkarak kıyama durulur, besmele çekilir ve Fatiha okunur. Kur'an'dan en az üç ayet kısa olacak şekilde ve ya üç ayet miktarının uzunluğunda bir ayet okunur ve rükuya gidilir. Ardından secdeye gidilir, doğrulur, tekrar secdeye gidilir. Oturarak Ettahiyyatu, Allahumme Salli, Allahumme Barik ve de Rabbena duaları okunur.
Nafile namazlar genellikle 2 rekât şeklinde kılınmaktadır. Nafile namazları sadece belli bir aya, güne ya da geceye ait ise o zaman sadece bu dönemde kılınması gerekir, örneğin teravih namazı Ramazan ayında kılınmaktadır. Nafile namazları sünnet ve hadiste belirtilmediyse en çok 12 rekât olarak kılınabilmektedir. Farklı nafile namazlarının rekâtlarında da değişiklik olabilmektedir.
NAFİLE NAMAZ KAÇ REKAT?
➡Nafile namazları en çok 12 rekat olarak kılınabilmektedir.
➡En az ise 2 rekatlık nafile namazı kılınabilir.
NAFİLE NAMAZLAR NELERDİR?
➡TERAVİH NAMAZI NEDİR?
Teravih kelime anlamı olarak; Arapça "tervîha" kelimesinin çoğulu olup "rahatlatmak, dinlendirmek" gibi anlamlara gelir. Ramazan ayına mahsus olmak üzere yatsı namazından sonra kılınan sünnet namazın her dört rekâtının sonundaki oturuş, tervîha olarak adlandırılmış, sonradan bu kelimenin çoğulu olan terâvih kelimesi ramazan gecelerinde kılınan nâfile namazın adı olmuştur.
"Kim ramazan namazını (teravih) inanarak ve sevabını Allah'tan (CC) bekleyerek kılarsa onun geçmiş günahları bağışlanır" diyerek bu namaza teşvik etmiştir.
(Buhârî, "Salâtü't-terâvîh", 1; Müslim, "Salâtü'l-müsâfirîn", 174).
Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
TERAVİH NAMAZI KAÇ REKAT?
➡ Hz. Peygamberin (s.a.s.) kıldığı teravih namazlarının kaç rekât olduğu konusunda, üzerinde ittifak edilen bir rivayet bulunmamaktadır. Her ne kadar onun vitir dâhil yirmi üç rekât teravih kıldığı yönünde bazı rivayetler varsa da (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, III, 395; Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ, II, 698) bunlar fukaha tarafından farklı değerlendirilmiştir. Dolayısıyla bu konuda Hz. Âişe'nin, Hz. Peygamberin (s.a.s.) Ramazan ayındaki gece namazlarıyla ilgili hadisinden ve Hz. Ömer'in teravihin cemaatle kılınmasını başlatmasıyla ilgili haberlerden hareketle bir sonuca ulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu konudaki haberler şöyle değerlendirilebilir:
➡ Resûlullah'ın (s.a.s.) Ramazan'daki gece namazları sorulduğunda, Hz. Âişe, "Resûlullah, Ramazan ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir rekâttan fazla (nafile namaz) kılmamıştır." (Buhârî, Teheccüd, 16) karşılığını vermiştir.
➡ Başka bir rivayette bu sayı on üç olarak zikredilmektedir (Müslim, Salâtü'l-Müsâfirîn, 123-124). Öncelikle bu hadisin teravih namazı hakkında olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır. Diğer taraftan Hz. Âişe'nin, Allah'ın elçisinin Ramazan ayında ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir veya on üç rekât namaz kıldığını belirtmesi, onun teravih dışında devamlı olarak kıldığı bir gece namazının bulunduğunu göstermektedir. Zaten Kur'an-ı Kerim'de de, "Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile olmak üzere namaz kıl. Umulur ki Rabbin, seni övgüye değer bir makama gönderir." (İsrâ, 17/79) buyurulmaktadır.
➡ Yukarıda zikredilenlerden, söz konusu sorunun, Ramazan ayında Hz. Peygamberin (s.a.s.) diğer ibadetlerinde olduğu gibi, gece namazlarında da bir artış olup olmadığını öğrenmek amacıyla sorulduğu ve teravih namazıyla bir ilişkisinin olmadığı anlaşılmaktadır.
➡Hz. Âişe'den rivayet edilen, "Resûlullah (s.a.s.) Ramazan ayında, diğer aylarda görülmeyen bir gayrete girerdi. Ramazan'ın son on gününde ise çok daha fazla bir gayret gösterirdi. Son on günde, geceyi ihya eder, ailesini de uyandırırdı." (Buhârî, Fazlu Leyleti'l-Kadr, 5; Müslim, İtikâf, 7, 8) hadisi bu görüşü desteklemektedir. Diğer yandan, bu hadisin teravihin meşru kılınmasından önce mi, yoksa sonra mı olduğu da belli değildir.
➡Öte yandan Hz. Ömer zamanındaki cemaatle kılınan teravih namazlarının rekâtları konusunda yirmi ve on bir rekât şeklinde iki rivayet vardır (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, III, 392, 394). Kaynaklarımızda Hz. Ömer'in dönemiyle ilgili farklı rivayetler olmakla birlikte daha sonra teravihin yirmi rekât olarak yerleştiği ve günümüze kadar da cemaatle kılınarak böyle devam ettiği ifade edilmiştir (Bkz. İbnü'l-Hümâm, Feth, I, 485; Aynî, Umde, XI, 126-127; Mâverdî, el-Hâvî, II, 291; Şevkânî, Neylü'l-evtâr, III, 516, 521).
➡Teravih namazı, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinden başlayarak günümüze kadar cemaatle yirmi rekât olarak kılınmıştır. Sahabeden kimse buna itiraz etmemiş ve âlimler tarafından da bu şekilde kabul edilmiştir. Günümüzde de, başta ülkemiz olmak üzere pek çok İslam ülkesinde teravih namazı cemaatle 20 rekât olarak kılınmaktadır.
➡Bununla birlikte şunu da ifade etmek gerekir ki, teravih namazı nafile bir ibadet olduğundan, farz gibi telakki edilmesi de doğru değildir. Bu nedenle, yorgunluk, meşguliyet ve benzeri sebeplerle, teravih namazının evde 8, 10, 12, 14, 16 veya 18 rekât kılınması hâlinde de sünnet yerine getirilmiş olur. Ancak cemaate iştirak etmeye çalışmak daha iyidir.
TERAVİH NAMAZI NASIL KILINIR?
İlk önce yatsı namazının sünneti kılınır ardından yatsı namazının farzı kılınır. Farzın ardından yatsı namazının son 2 rekât sünneti kılınır.
Euzü Besmele çekilerek teravih namazına niyet edilir. "Niyet ettim Allah'ım (CC) senin rızan için teravih namazını kılmaya." Sonra tekbir alınır ve eller bağlanır.
1.Rekâtında , "Sübhaneke duası" okunur, "Euzü besmele" çekilerek "Fatiha suresi" ile birlikte "Zammı sure veya zammı sure yerine geçecek miktarda Kur'an-ı Kerim" okunur. Rükû ve secde yapılır.
2. Rekâtında, "Besmele, Fatiha ve zammı sure" okunur rükû ve secde yapılır ardından tahiyyata oturulur. İki rekât şeklinde kılınacaksa "Tahiyyat duası, Salli-Barik dualarıyla Rabbena duaları" okunur ve selam verilir. Eğer 4'er rekât olarak kılınacaksa ilk tahiyyata oturulduğunda "Tahiyyat duası ve Salli, Barik duaları" okunur sonra üçüncü rekâta kalkılır.
3. Rekâtında, "Sübhaneke", "Euzü besmele, Fatiha ve zammı sure" okunur, rükû ve secdenin ardından dördüncü rekâta kalkılır.
4. Rekâtında, "Besmele, Fatiha ve zammı sure" okunur, rükû secde yapılırak oturulur. Bu oturuşta Tahiyyat duası, Salli-Barik ve Rabbena duaları okunduktan sonra sağ ve sol tarafa selam verilir.
Yatsı namazının kalan vitir vacibi ise en son kılınır.
🔴 Diğer Nafile Namazlar
Revâtib Sünnetler dışındaki nâfile namazlar ise "Sünen-i Regaip" adını alır. Bunlar gönüllü olarak kendiliğinden kılındığı için "gönüllü (tatavvu) namazlar veya arzuya bağlı namazlar" olarak da isimlendirilir. Sünen-i Regaip, Hz. Peygamber'in (SAV) uygulamalarına dayanılarak belirli zamanlarda veya bazı vesilelerle ya da kişinin kendi isteğiyle herhangi bir zamanda Allah'a (CC)yakınlaşmak ve sevap kazanmak amacıyla kıldığı namazlardır.
➡TEHECCÜT NAMAZI KAÇ REKAT?
Teheccüd namazının iki-sekiz rekât arasında çiftli sayılarda kılınması tavsiye edilmiştir. Bununla birlikte, dileyen kimse daha fazla da kılabilir. Bu durumda iki rekâtta bir selam vermek daha faziletli olmakla birlikte, dört rekâtta da selam verilebilir
➡TEHECCÜT NAMAZI NEDİR?
Dilimizde "Teheccüd" kelimesi, farz ve vacip namazlarla teravihin dışında, geceyi ihya için kılınan namazların tümünü ifade etmektedir Teheccüd kelimesi "Hem uyumak hem uyanmak" anlamına gelir, terim olarak "geceleyin uyanıp namaz kılmak ve gece namazı" anlamındadır.
Rivayet edildiğine göre Peygamberimiz (SAV) yatsıyı kıldıktan sonra ve vitiri kılmadan uyur, gecenin ortalarından sonra uyanıp bir müddet namaz kıldıktan sonra vitir namazını ve daha sonra sabah namazının sünnetini kılardı.
(Müslim, "Salâtü'l-müsâfirîn", 26)
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
TEHECCÜD NAMAZI NASIL KILINIR?
1. rekâtda, "Niyet ettim niyet eyledim Allah (CC) rızası adına Teheccüd namazı kılmaya" şeklinde niyet edilir. "Allahu Ekber" diyip İftitah tekbiri alır ve de namaza başlanır. Subhaneke okunur ve Euzü-besmele çekilir. Fatiha okunur, Kur'an'dan en az üç ayet kısa olacak şekilde ya da üç ayet miktarı kadar uzun bir ayet okunur ve rükûya gidilir, secdeye gidilir. Doğrulup, tekrar secde'ye gidilir.
2. rekâtda, ayağa kalkarak kıyama durulur, besmele çekilir ve Fatiha okunur. Kur'an'dan en az üç ayet kısa olacak şekilde ve ya üç ayet miktarının uzunluğunda bir ayet okunur ve rükuya gidilir. Ardından secdeye gidilir, doğrulur, tekrar secdeye gidilir. Oturarak Ettahiyyatu, Allahumme Salli, Allahumme Barik ve de Rabbena duaları okunur.
➡KUŞLUK NAMAZI NEDİR?
Peygamberimiz'in (SAV) kuşluk vaktinde nâfile namaz kıldığına ve arkadaşlarına bu vakitte namaz kılmayı tavsiye ettiğine dair çok sayıda rivayetin bulunduğu bu namazın diğer adı, Duhâ namazıdır.
Peygamberimiz'n (SAV) kuşluk vaktinde 12 rek'at namaz kılan kişi için Allah'ın (CC) cennette bir köşk bina edeceğini söylediği nakledilmektedir.
(Tirmizî, "Vitr", 15).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
➡KUŞLUK NAMAZI KAÇ REKAT?
İşrak veya duhâ namazı; güneşin doğup ufukta beş derece (bir mızrak boyu) yükselmesi ile kerâhet vakti çıktıktan sonra yani güneşin doğuşundan yaklaşık 40-50 dakika sonra ilk kuşluk vaktinde kılınır. Bir hadis-i kutsîde bu namazın faziletine işaretle şöyle buyurulur: "Ey Âdemoğlu, gününün ilk vakitlerinde benim için dört rekât nafile kılmaktan acizlik gösterme ki, günün sonunda seni korumayı tekeffül edeyim." (Ebû Dâvûd, Tatavvu', 12)
Hadis kaynaklarında çokça teşvik edilen duhâ (kuşluk) namazı; dört, sekiz ve on iki rekât olarak kılınabilir (Müslim, Salâtü'l-müsâfirîn, 78-83). En az iki rekât olarak kılınabileceği de söylenmiştir. Bu namazda iki rekâtta bir selam vermek daha sevaptır. Ancak dört rekâtta bir de selam verilebilir (Tahtâvî, Hâşiye, s. 395).
KUŞLUK NAMAZI NASIL KILINIR?
1. Rekâtda, "Niyet ettim Allah rızası için Kuşluk (Duhâ) Namazı kılmaya" diye niyet edilir. "Allahu Ekber" diyerek İftitah Tekbiri alınır ve namaza başlanır. Subhaneke okunur, Euzü-besmele çekilir ardından fatiha ve Kur'an'dan en az kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okunur, Rüku'ya gidilir ardından da Secde'ye ve Doğrulup, tekrar Secde'ye gidilir.
2. Rekâtda, Ayağa kalkarak kıyama durulur, Besmele çekilir ve Fatiha okunur. Kur'an'dan en az kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okunur ve Rüku'ya gidilir. Secde'ye gidilir. Doğrulunur ve ardından tekrar Secde'ye gidilir. Oturarak Ettahiyyatu ve Allâhumme salli, Allâhumme Bârik ve Rabbenâ dualarını okunur. "Es selâmu aleyküm ve rahmet'ullah" diye sağa ve sola selam vererek namaz tamamlanır.
↪EVVABİN NAMAZI NEDİR?
Evvâb kelimesinin anlamı "tövbe eden, sığınan" demektir. Evvâbîn namazı, tövbe eden ve Allah'a (CC) sığınanların namazı demektir.
Peygamberimiz (SAV) "Kim akşam namazından sonra kötü bir şey konuşmaksızın altı rekât namaz kılarsa, bu kendisi için on senelik ibadete denk kılınır" demiştir.
(Tirmizî, "Salât", 202).
Ayrıca kendisinin de akşam namazından sonra altı rekât namaz kıldığı rivayet edilmektedir.
(Şevkânî, Neylü'l-evtâr, III, 64).
Bununla birlikte Peygamberimiz'in (SAV) evvâbîn namazının kuşluk vakti kılınacağını ifade ettiği de hadis kitaplarında yer almaktadır.
(Müslim, "Salâtü'l-müsâfirîn", 19).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
EVVABİN NAMAZI KAÇ REKAT?
'Evvâbîn', tövbe edip Allah'a sığınanlar ve ona yönelenler anlamına gelir. Hz. Peygamber (s.a.s.), evvâbîn namazının vaktinin kuşluk vakti olduğunu bildirmiştir. (Müslim, Salâtü'l-müsâfirîn, 143, 144; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, IV, 366, 367, 372; Dârimî, Salât, 153). Bunun yanı sıra akşam namazından sonra kılınan nafile namaz (Taberânî, el-Mu'cemü'l-evsat, I, 250; VII, 191) için de, "Evvâbîn namazı" tabiri kullanılmıştır. Hatta fıkıh geleneğinde ve halk arasında bu kullanım daha yaygındır.
Senetleri bakımından zayıf olmakla birlikte Resûl-i Ekrem'den (s.a.s.) nakledilen "Kim akşam namazından sonra kötü söz söylemeksizin altı rekât namaz kılarsa, bu kendisi için on iki senelik ibadete denk tutulur" (Tirmizî, Salât, 209; İbn Mâce, İkāme, 185) rivayeti de bazı âlimlerce evvâbîn namazı ile irtibatlandırılmıştır. Ayrıca Hz. Peygamberin kendisinin de akşam namazından sonra altı rekât namaz kıldığı rivayet edilmiştir (Bkz. Şevkânî, Neylü'l-evtâr, III, 525).
Altı rekâtlık bir namaz olan evvâbîn namazı, tek selamla kılınabileceği gibi ikişer rekat halinde üç selamla da kılınabilir (Şürünbülâlî, Merâkı'l-felâh, I, 148).
EVVABİN NAMAZI NASIL KILINIR?
1.Rekâtda, Fatiha, zammı sure okunmaktadır. Rükû ve secde yapılır.
2.Rekâtda, rekâtta ise yine Fatiha ve zammı sure okunur. Rükû ve secde yapılır. Oturulur ve Ettehiyyatü okunur. Eğer ikişer rekâttan kılınacaksa Salli, Barik ve Rabbena duaları okunmalıdır. Sonrasında ise önce sağa olmak koşuluyla selam verilir 6 rekâta tamamlanır.
Tek selamda 6 rekât kılınacaksa ilk iki rekât Ettehiyyatü bölümünden sonra birinci rekâta dönerek 6. rekâta kadar gelinir. Altıncı rekât sonrasında Ettehiyyatü peşinden Salli, Barik ve Rabbena duaları okunarak selam verilir.
➡TAHİYYETÜ'L-MESCİD NEDİR?
Tahiyyetü'l-Mescid, mescidin selâmlanması ve saygı gösterilmesinin ötesinde mescitlerin sahibi olan Allah'a (CC) saygı ve tazim anlamını içermektedir. Mescit ve camilere girdiğimizde mekânın saygınlığına ve yaratıcısına kılınan namazdır.
Bu bakımdan Peygamberimiz (SAV) "Biriniz mescide girdiğinde, oturmadan önce iki rekât namaz kılsın" buyurmuştur.
(Müslim, "Salâtü'lmüsâfirîn", 11).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
➡ ABDEST VE GUSÜLDEN SONRA KILINAN NAMAZ
Dinimizce, abdest alındıktan sonra veya gusül yapıldıktan sonra iki rekât namaz kılmak güzel karşılanmıştır. Bu namaz, Hanefîler'e göre mendup (müstehap) sünnettir. Bununla birlikte abdest aldıktan hemen sonra başka bir sünnet veya farz namaz kılınacaksa, kılınan namaz aynı zamanda abdest namazı yerine de geçer. İhrama girmek için iki rekât namaz kılmak da müstehap görülmüştür.
Peygamberimiz(SAV) "Her kim şu benim aldığım gibi abdest alır ve aklından bir şey geçirmeyerek iki rekât namaz kılarsa geçmiş günahları affolunur" buyurmuştur.
(Buhârî, "Vudû", 14; Müslim, "Tahâret", 5, 6, 17).
➡ YOLCULUĞA ÇIKARKEN KILINAN NAFİLE NAMAZ
Bu namaz, yolculuğa çıkarken işlerin kolaylaştırılması ve sağ salim yuvaya kavuşmak için Rab Teâlâ'ya(CC) yakarmaktır. Faziletli olan, yolculuğa çıkarken evde, yolculuktan döndükten sonra mescitte kılmaktır. Yolculuktan döndükten sonra da yuvaya, eşe, dosta kavuşturduğu için Allah'a (CC) teşekkür etmek için kılınır ve menduptur.
Peygamberimiz'in (SAV) yolculuğa çıkarken ve yolculuktan döndükten sonra iki rekât namaz kıldığı rivayet edilmektedir
(bk. Müslim, "Müsâkat", 21).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
➡ HACET NAMAZI NEDİR?
İnsanlar hayatları boyunca birçok şeye ihtiyaç duyar, birçok şeye kavuşmayı arzu ederler. Bu doğal bir durumdur. Ayrıca Yüce Allah'a (CC) ibadet etmek için bazı meseleler bir vesile olur. İnsanın bir ihtiyacının giderilmesi niyetiyle kılınan namaza hacet namazı denir. Hacet namazı Kur'an-ı Kerim'de üç yerde geçerken birçok hadis-i şerifte Efendimiz (SAV) tarafından zikredilir.
Resûl-i Ekrem (SAV), yanına gelerek kör olan gözlerinin açılması için dua etmesini isteyen birine usulüne uygun abdest almasını ve iki rekât namaz kılıp şöyle dua etmesini söylemiştir: "Allahım! (CC) Rahmet peygamberi Muhammed(SAV) vasıtasıyla senden diliyor ve sana yöneliyorum. Yâ Muhammed(SAV)! Bu ihtiyacımın giderilmesi için seninle rabbime yöneldim. Allahım (CC), onun hakkımdaki şefaatini kabul et!"
(İbn Mâce, "İḳāme", 189; Tirmizî, "Daʿavât", 118; Hâkim, I, 313).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
↪ HACET NAMAZI KAÇ REKAT?
Hâcet namazı dört veya iki rekât olarak kılınabilir. On iki rekât kılınabileceği şeklinde de rivayet vardır. Bu namazı dört rekât kılacak olan kişi, birinci rekâtında Fâtiha sûresinden sonra üç defa Ayetü'l-kürsî, diğer üç rekâtında da birer Fâtiha ile birer İhlas, Felak ve Nâs sûrelerini okur. Sonra da yukarıdaki duayı yapar (İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, II, 472-473).
↪ HACET NAMAZI NASIL KILINIR?
Resûlullah (SAV) şöyle buyurmuştur: "Kişi, ihtiyacı olan bir şeyi Allah'tan veya bir insandan isteyeceği zaman önce güzelce abdest alsın, sonra iki rekât namaz kılsın. Sonra Allah'ı (CC) anıp Resûlullah'a salavat getirsin ve şöyle desin;
"Hilim ve kerem sahibi Allah'tan(CC) başka ilah yoktur. Ulu arşın Rabbi Allah'ı(CC) noksan sıfatlardan tenzih ederim. Her türlü övgü âlemlerin Rabbi Allah'a(CC) mahsustur. Ey merhametlilerin en merhametlisi olan Allahım!(CC) Rahmetine vesile olacak amelleri, mağfiretini kazandıracak sebepleri, her çeşit iyiliği elde etmeyi ve her türlü günahtan kurtulmayı senden niyaz ediyorum. Affetmediğin hiçbir günahımı, kaldırmadığın hiçbir sıkıntımı bırakma! Rızana uygun olan her türlü dileğimi kabul buyur!"
(Tirmizî, Salât, 236; İbn Mâce, İkâmet'u-Salat, 189)
➡ İSTİHARE NAMAZI NEDİR?
İstihâre "hayırlı olanı istemek" anlamına gelir. İnsanlar, kendileri için önemli olan bir karar verecekleri veya bir seçim yapacakları zaman, bazen kul olarak yetersizlikleri sebebiyle veya çeşitli nedenlerle dünya ve ahiret bakımından kendileri için hangi seçimin hayırlı olacağını kestiremezler ve bunu bilmek için çeşitli çarelere başvururlar. Dileklerinin haklarında hayır mı şer mi olduğunu öğrenmek için namaz sonrası ise İstihare'ye yatarlar. Meselâ, Peygamberimiz'in (SAV) nübüvvetle görevlendirildiği sıralarda Araplardan bir kimse yolculuğa çıkmak istediğinde, bu yolculuğun kendisi için hayırlı olup olmadığını anlamak için fal oklarına başvururdu.
"Biriniz bir iş yapmaya niyetlenince farzın dışında iki rek'at namaz kılsın ve şöyle desin: Ey Allahım (CC), ilmine güvenerek senden hakkımda hayırlısını istiyorum, gücüme güç katmanı istiyorum. Sınırsız lutfundan bana ihsan etmeni istiyorum. Ben bilmiyorum, ama sen biliyorsun, ben güç yetiremem ama sen güç yetirirsin. Ey Allahım (CC)! Yapmayı düşündüğüm bu iş, benim dinim, dünyam ve geleceğim açısından hayırlı olacaksa, bu işi benim hakkımda takdir buyur, onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle. Yok, eğer benim dinim, dünyam ve geleceğim için kötü ise, onu benden, beni ondan uzaklaştır. Ve hayırlı olan her ne ise sen onu takdir et ve beni hoşnut ve mutlu eyle!"
(Buhârî, "Teheccüd", 25; Tirmizî, "Vitr", 15).
↪İSTİHARE NAMAZI NASIL KILINIR
1.Rekâtında, Fâtiha'dan sonra Kâfirûn sûresi;
2.Rekâtında, Fâtiha'dan sonra İhlas sûresi okunur. Namazdan sonra istihâre duası yapılır. Hz. Peygamber (SAV), istihârede şöyle dua edilmesini tavsiye etmiştir:
(Allah'ım(CC)! Senden, ilminle hakkımda hayırlı olanı bana bildirmeni, kudretinle bana güç vermeni istiyorum. Senin büyük fazlı kereminden ihsan etmeni istiyorum. Senin her şeye gücün yeter, ben ise acizim; Sen her şeyi bilensin, ben ise bilmem; çünkü Sen bütün gizli şeyleri en iyi bilensin. Allah'ım(CC)! Yapmayı düşündüğüm bu iş, benim dinim, hayatım, dünyam ve ahiretim bakımından hakkımda hayırlı olacaksa, bunu bana takdir eyle, onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle! Eğer bu iş, benim dinim, yaşayışım, dünyam ve ahiretim bakımından kötü ise, onu benden, beni ondan uzaklaştır. Hayır, nerede ise, onu bana takdir et ve onunla beni hoşnut eyle!)
(Buhârî, Teheccüd, 25; Da'avât: 48; Tirmizî, Salât, 237)
➡TÖVBE NAMAZI NEDİR?
Allah'ın(CC) yasakladığı günah ve çirkin sayılan işler yapmaktan kaçınılmalıdır. Bununla birlikte insanlar suç ve günah işlemiş olabilirler. Kur'ân-ı Kerîm ve hadîs-i şeriflerde bir günah işlenmesi durumunda, kişinin günahta ısrar etmeyerek hemen tövbe etmesi gerektiği ve Allah'ın (CC) içten yapılan tövbeleri kabul edeceği belirtilmiştir. Tövbenin en güzel halleridir dua ile namaz.
"Bir kul günah işler de sonra kalkıp güzelce abdest alıp temizlenir ve iki rekât namaz kılarak Allah'tan (CC) bağışlanma dilerse Allah (CC) onu mutlaka affeder" buyrulmuş ve arkasından şu ayeti okunmuştur: "Onlar çirkin bir iş yaptıklarında ya da kendilerine zulüm ve haksızlık ettiklerinde hemen Allah'ı (CC) hatırlayıp, günahlarının affedilmesini isterler.
(Âl-i İmrân 3/135).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
↪TÖVBE NAMAZI KAÇ REKAT?
Tövbe namazı 2 rekat bir namazdır. Nafile bir namaz olduğu için 2 şer rekat kılarak istenildiği kadar kılınabilmektedir.
↪TÖVBE NAMAZI NASIL KILINIR?
Niyet ettim Allah rızası için tövbe namazı kılmaya denilerek namaza niyet edilir. Allahu Ekber denilerek namaza başlanır.
1. rekâtında, "Niyet ettim niyet eyledim Allah (CC) rızası adına Tevbe Namazı kılmaya" şeklinde niyet edilir. "Allahu Ekber" diyip İftitah Tekbiri alır ve de namaza başlanır. Subhaneke okunur ve Euzü-besmele çekilir. Fatiha okunur, Kur'an'dan en az üç ayet kısa olacak şekilde ya da üç ayet miktarı kadar uzun bir ayet okunur ve rükûya gidilir, secdeye gidilir. Doğrulup, tekrar secde'ye gidilir. 2. rekâtında, ayağa kalkarak kıyama durulur, besmele çekilir ve Fatiha okunur. Kur'an'dan en az üç ayet kısa olacak şekilde ve ya üç ayet miktarının uzunluğunda bir ayet okunur ve rükuya gidilir. Ardından secdeye gidilir, doğrulur, tekrar secdeye gidilir. Oturarak Ettahiyyatu, Allahumme salli, Allahumme Barik ve de Rabbena duaları okunur.
➡TESBİH NAMAZI NEDİR?
Tesbih namazı, ömürde bir kez olsun kılınması tavsiye edilen mendup bir namazdır.
Peygamberimiz(SAV) amcası Abbas'a "Bak amca sana on faydası olan bir şey öğreteyim; bunu yaparsan günahlarının ilki, sonu, eskisi, yenisi, bilmeyerek işlediğin, bilerek işlediğin, küçüğü, büyüğü ve gizli yaptığın, açıktan yaptığın on türlü günahını Allah (CC) bağışlar" diyerek bu namazı tavsiye etmiş ve öğretmiş. Abbas bunu her gün yapamayız deyince Peygamberimiz (SAV), bu namazın haftada bir, ayda bir, yılda bir veya ömürde bir defa kılınmasının yeterli olacağını belirtmiştir.
(Ebû Dâvûd, "Tatavvu'", 14, "Salât", 303; Tirmizî, "Salât", 350, "Vitr", 19).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
↪TESBİH NAMAZI KAÇ REKAT?
Tesbih namazı dört rekât olup şöyle kılınır: "Allah rızası için tesbih namazı kılmaya" diye niyet edilerek namaza başlanır.
Sübhâneke'den sonra 15 kere "Sübhânellâhi ve'l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber" denir. Sonra eûzü besmele çekilir, Fâtiha ve sûre okunduktan sonra 10 kere daha "Sübhânellâhi ve'l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber" denilir. Bu tesbih, rükûya varınca 10 kere, rükûdan doğrulunca 10 kere, birinci secdede 10 kere, secdeden kalkınca 10 kere, ikinci secdede 10 kere söylenir. Böylece her rekâtta 75 tesbih yapılmış olur. İkinci rekâta kalkılınca yine önce 15 kere tesbih okunur, ardından besmele çekilip Fâtiha ve sûre okunup 10 kere tesbih getirilir. Kalan rekatlar aynı şekilde tekrarlanır ve böylece 4 rekât tamamlanmış ve toplam üç yüz tesbih edilmiş olur.
Tesbih namazı kerâhet vakitlerinde kılınmaz (İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, II, 30-31). Tesbih namazında sehiv secdesini gerektiren bir şey olursa, sehiv secdesi normal olarak yapılır, o secdelerde tesbih namazına özgü tesbihat yapılmaz (Tahtâvî, Hâşiye, s. 361).
↪TESBİH NAMAZI NASIL KILINIR?
"Allah rızası için Tesbih namazı kılmaya" diye niyet edilerek namaza başlanır. Sübhâneke'den sonra 15 kere "Sübhânellâhi ve'l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber" denir. Sonra eûzü besmele çekilir, Fâtiha ve sûre okunduktan sonra 10 kere daha "Sübhânellâhi ve'l-hamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallahü ekber" denilir. Bu Tesbih, rükûya varınca 10 kere, rükûdan doğrulunca 10 kere, birinci secdede 10 kere, secdeden kalkınca 10 kere, ikinci secdede 10 kere söylenir. Böylece her rekâtta 75 Tesbih yapılmış olur. İkinci rekâta kalkılınca yine önce 15 kere Tesbih okunur, ardından besmele çekilip Fâtiha ve sûre okunup 10 kere Tesbih getirilir. Kalan rekâtlar aynı şekilde tekrarlanır ve böylece 4 rekât tamamlanmış ve toplam üç yüz Tesbih edilmiş olur.
➡YAĞMUR DUASI VE NAMAZI NEDİR?
Bir bölgede kuraklık olması durumunda o bölge sakinlerinin mümkünse topluca bölge dışına, açık bir alana çıkıp tövbe istiğfardan sonra Cenâb-ı Allah'tan (CC) bolluk ve berekete vesile olacak yağmur göndermesini istemeleri, bunun için dua etmeleri, yalvarıp yakarmaları sünnettir. Bu duaya "istiska duası" denir ki, su isteme, yağmur isteme anlamına gelir. Yağmur duasına çıkıldığında duadan önce iki rekât namaz kılınabilir.
Allahümme havâleynâ velâ aleynâ. Allâhümme! ale'l-âkâm ve'd-dırâb ve butîni'l-evdiye ve menâbiti'ş-şecer (Allah'ım! (CC) Üzerimize değil, çevremize; Allah'ım (CC), dağlara, tepelere, vadilerin içlerine ve ağaç biten yerlere) diye dua etti ve yağmur hemen kesildi.
(Buhârî, "İstiska", 6; Müslim, "İstiska", 2, 8).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
➡ KÜSUF VE HÜSUF NAMAZLARI (GÜNEŞ VE AY TUTULMASI ESNASINDA NAMAZ)
Güneş tutulmasına küsûf, ay tutulmasına hüsûf denir. Peygamberimiz (SAV) oğlu İbrâhim'in öldüğü gün güneş tutulması üzerine şöyle demiştir:
"Ay ve güneş Allah'ın (CC) varlığını ve kudretini gösteren alâmetlerdir. Bunlar hiç kimsenin ölümünden veya yaşamasından/doğmasından dolayı tutulmazlar. Ay veya güneş tutulmasını gördüğünüz zaman, açılıncaya kadar namaz kılın, dua edin."
(Buhârî, "Küsûf", 1, 15).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
↪ KÜSUF VE HÜSUF NAMAZLARI NASIL KILINIR?
1. Rekatında,"Niyet ettim Allah rızası için iki rekât Küsûf veya Husuf Namazı kılmaya" diye niyet edilir. "Allahu Ekber" diyerek İftitah Tekbiri alır ve namaza başlanır ardından Sübhaneke okunur, Euzü-besmele çekerek Fatiha Suresini okunur ve Kur'an'dan bir sure, Rükû ardından da Secde'ye. Doğrulunur, tekrar Secde'ye gidilir.
2. Rekâtında, Ayağa kalkarak kıyama durulur, besmele çekilir ardından fatiha ve sure okunur. Rüku'ya gidilip ardından secde 'ye gidilir. Doğruluruz, tekrar secde 'ye gideriz Oturarak Ettahiyyatu ve Allâhumme salli, Allâhumme Bârik ve Rabbenâ dualarını okunur ardından da "Es selâmu aleyküm ve rahmet'ullah" diye sağa ve sola selam vererek namazı tamamlanır.
➡ MÜBAREK GECELERDE NAMAZ KILMAK
Müslümanlar için çeşitli sebeplerle mübarek sayılan birçok gece mevcuttur. Üç ayların birincisi olan recep ayının ilk cuma gecesi Regaip gecesi ve 27. gecesi de Miraç gecesidir. Üç ayların ikincisi olan Şaban ayının 15. gecesi Berat gecesidir. Üç ayların üçüncüsü olan ramazan ayının 27. gecesi ise Kadir gecesidir. Bu geceleri namazla ihya etmek gerekir.
Allahümme, inneke afüvvün tühibbü'l-afve fa'fü annî
(Ey Allah'ım! (CC) Sen şüphesiz çok affedicisin, affetmeyi seversin, beni affet)
(Tirmizî, "Da'avât", 84).
(x) Efendimiz'in (SAV) hadis-i şeriflerini Riyazü-s Salihin'den okumak için tıklayın
⬛ Nafile Namazlar Hakkında Hadis-i Şerifler
🔹 "Farz namazlar dışında, kişinin kıldığı en faziletli namaz evinde kıldığı namazdır."
(Buhârî, "Salâtü't-terâvîh", 2; Müslim, "Salâtü'l-müsâfirîn", 178).
🔹 "Hz. Peygamber (SAV) ramazan geceleri de dâhil hiçbir gece on bir rekâttan fazla nâfile namaz kılmamıştır. Öyle bir dört rekât namaz kılardı ki, o dört rekâtın ne kadar uzun ve ne denli güzel olduğunu hiç sorma! Ardından aynı şekilde bir dört rekât daha kılardı. Daha sonra üç rek'at daha kılardı. Ben bir keresinde 'Ey Allah'ın (CC) resulü! Vitir kılmadan mı uyuyacaksın?' diyecek oldum, bana dedi ki: Ey Âişe, benim gözlerim uyur ama kalbim uyumaz."
(Buhârî, "Salâtü't-terâvîh", 1).
🔹 "Allah'ım! (CC) Senden rüzgârın en hayırlısını, rüzgârla gönderdiklerinin en hayırlısını isterim. Bu rüzgârın kötülüğünden, bu rüzgârdakilerin kötülüğünden ve rüzgârla gönderdiğin şeylerin kötülüğünden sana sığınırım."
(Tirmizî, "Da'avât", 48, 88; Müslim, "İstiska", 15).
⬛ Nafile Namazlar Hakkında Ayet-i Kerimeler
"Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile olmak üzere namaz kıl. (Böylece) Rabbinin, seni, övgüye değer bir makama göndereceğini umabilirsin." İsra / 79.
İsra suresi ilgili ayetin tefsiri
İshak Danış'ın sesinden İsa suresi
"Geceleri pek az uyurlardı. Seher vakitlerinde de istiğfar ederlerdi." Zâriyat / 17-18.
Zâriyat suresi ilgili ayetin tefsiri
İshak Danış'ın sesinden Zâriyat suresi
"Gündüzün iki ucunda ve gecenin zülfelerinde namazı ikame et. İyi ameller kötülükleri giderirler. Bu bilgisini kullananlar için doğru bilgidir." Hud /114.
Hud suresi ilgili ayetin tefsiri
İshak Danış'ın sesinden Hud suresi
- Hacet namazı ne zaman kılınır? Hacet namazı nasıl kılınır? Hacet namazı için hangi hadis vardır?
- Faiz yasağı nedir? Faiz yasağının amacı nedir? Faizin haram kılınmasındaki hikmet nedir? İslam’da faiz ayetleri…
- Hz. Peygamber'in ashabıyla olan ilişkisi nasıldı?
- Namazın Önemi Nedir? Namazın önemi ile ilgili ayetler...