Osmanlı, Balkanlar'a farklı bir mimari taşıdı

Bulgaristan'da İslam kültür ve mirasının önde gelen araştırmacılarından Bilimler Akademisi (BAN) Üyesi Prof. Lübomir Mikov, Osmanlı döneminden kalma 88 cami ve mescidin ilginç mimarisini analiz ederek kitaplaştırdı.

Mikov, Bulgaristan Müslümanları Başmüftülüğünün maddi desteğiyle yayınlanan 344 sayfalık "Bulgaristan'da Cami ve Mescitler" isimli kitabı hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

"35 yıllık hazırlık aşamasıyla, cami ve mescitlerin dış mekan ve süslemelerini analiz ettim. Bu eserleri merak eden okuyucular bir şeyden değil, her şeyden etkilenecek." ifadesini kullanan Mikov, yaklaşık 2 yıl süren çalışmasında ülkede 500 yıl hüküm süren Osmanlı döneminde yapılan ilginç özelliklere sahip cami ve mescitlere yer verdiğini söyledi.

Geleneksel mimarinin dışında eserler

Mikov, söz konusu eserlerin, Osmanlı'nın mimari geleneğinden farklı olduğunu belirterek, buna Şumnu'daki Tombul Cami'de şark mimarisinin barok ve rokoko mimari tarzıyla harmanlandığını örnek gösterdi.

Tombul Cami'de Türk Barok ve Türk Rokoko tarzının görüldüğünü dile getiren Mikov, caminin mihrabındaki metin örneklerine de dünyada yalnızca 36 yerde rastlanabildiğine dikkati çekti.

Bulgaristan'ın önde gelen Oryantalizm uzmanlarından Dr. Stoyanka Kenderova da Mikov'un eseri hakkında "Hepimizin kutsal bildiği bu yapıların (cami ve mescitler) coğrafi konumunu gösteren bir haritayla sunan kitap, bize adım adım gezebileceğimiz bilimsel maceranın belirgin noktalarını güzel dille anlatıyor." dedi.

Balkanlar'da Osmanlı mimarisi konusundaki önemli bilgi boşluğunu dolduracak kitabın yararlı bilimsel kaynak olduğunun altını çizen Kenderova, İslam kültürünü, Mikov gibi titizlikle çalışan bilim adamları sayesinde doya doya öğrenme şansı bulduklarını kaydetti.

"Camilerimizde gözden kaçırdıklarımızı görmeye başladık"

Bulgaristan Müslümanları Yüksek Dini Şura Başkanı Vedat Ahmed de "Bu kitap sayesinde Bulgaristan'daki camilerimizde gözden kaçırdıklarımızı görmeye başladık." dedi.

Müslümanlara ait mabetlerin Bulgaristan kültürünü ne kadar çok yönlü zenginleştirdiklerine tanık olduklarını belirten Ahmed, şunları kaydetti:

"Bu eser Müslüman olmayanlara, caminin ne kadar çok yönlü bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor. Kitap, camileri ilim, irfan, medeniyet ve sanat merkezi olarak gösteriyor. Bu da Bulgaristan'daki camiler açısından son derece önemli. Bulgaristan'daki camilerin hem Doğu'yu hem de Batı'yı nasıl birleştirdiğini ortaya koyan bir eser bu."

Mikov, daha önce de Razgrad'da bulunan İbrahim Paşa Camisi'ne ilişkin bir eser kaleme almıştı.