Peygamberimiz bu aylarda daha fazla oruç tutardı!
En faziletli aylardan sayılan üç ayların ilki Recep ‘e kavuştuk. İbadet, dua, zikir ve hayırlı işlerle daha fazla meşgul olunarak dinî duyarlılığımızın arttığı bu ayların başlangıcı için Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (sav), “Allahım, Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır!” şeklinde dua ettiği rivayet edilir.
Recep ayına kavuşmak, Peygamberimiz (sav)'den aktarılan birçok rivayet sebebiyle, geçmişten günümüze daima önemli oldu. Dinî kültürümüzde mübarek sayılan Regaip, Miraç, Berat ve Kadir gecelerinin bu aylarda yer alması, üç ayların dinî önemini arttırdı.
Hadis âlimlerine göre, Recep ve Şaban aylarının fazileti hakkında mevcut rivayetlerin önemli bir kısmı zayıf olsa da; toplumumuzun dini geleneği gereği, bu aylar oldukça önemlidir ve ibadet, dua, zikir ve hayırlı işlerle daha fazla meşgul olunarak geçirilir.
RAMAZANLA BİRLEŞEN "ÜÇ AYLAR ORUCU"
Üç aylarda yerine getirilmesi gelenek haline gelen nâfile ibadetlerden birisi, oruç. Recep ve Şâban aylarının tamamında tutulan oruç, Ramazanla birleştirilerek "üç aylar orucu" tamamlanmış olur. Ramazan ayında kasten bozulan oruçtan dolayı yerine getirilmesi gereken iki aylık kefâret orucunun, Recep ve Şaban aylarında tutulduğu, böylece üç ayların oruçlu geçirildiği de görülür.
Üç aylar orucunun âdet haline gelmesinde, bu ayların faziletine dair Hz. Peygamber'den nakledilen rivayetlere dayanıp Ramazan ayını dinî duyarlılık ve ibadet yoğunluğu içinde karşılama niyeti etkilidir. Bir nevi, Ramazan ayına ön hazırlık olarak değerlendirilebilir.
PEYGAMBERİMİZ BU AYLARDA DAHA FAZLA ORUÇ TUTARDI
Hadis kaynaklarına göre, Resûl-i Ekrem Efendimiz (sav), Şaban ayında diğer aylara oranla daha fazla oruç tutmuş, bazen de bu ayın tamamını oruçlu geçirmişti. Ancak Resûlullah'ın Recep ve Şâban aylarını birleştirerek aralıksız oruç tuttuğuna dair sahih kaynaklarda herhangi bir rivayet mevcut değil.
Belirli günler dışında, her zaman nafile oruç tutulması mümkün; ancak fazileti hakkında hadis bulunan ya da belirli zamanlarda tutulması tavsiye edilen nafile oruçlar arasında üç aylar orucu bulunmuyor.
RAMAZAN DIŞINDA EN FAZİLETLİ ORUÇ ŞABAN'DA
Recep ayının fazileti ve bu ayda oruç tutulmasıyla ilgili rivayetlerin zayıf olması dolayısıyla, bu orucun hükmü hakkında âlimler, değişik görüşler ileri sürerler. Bazı âlimler Recep ayında oruç tutmayı müstehap kabul etmişlerdir. Bazı âlimler ise, Recep ayına özel bir kutsiyet atfedilmesi ve halkın bunu zorunlu bir ibadet şeklinde algılaması endişesini dile getirmişlerdir.
Şâban ayının büyük kısmını ya da tamamını oruçlu geçiren Peygamberimiz, "Ramazan dışındaki en faziletli orucun Şâban'da tutulan oruç" olduğunu ifade etmiştir.
KANDİL GECELERİ AYRI BİR ÖNEME SAHİP
Dinî gelenekte üç aylara önem verilmesinin sebeplerinden biri de, bu aylarda bulunan kandil geceleri. Recep ayının ilk cuma gecesi Regaip, aynı ayın yirmi yedinci gecesi Miraç, Şaban ayının on beşinci gecesi Berat ve Ramazan ayının yirmi yedinci gecesi Kadir gecesidir.
Bu gecelerin en önemlisi Kadir gecesidir. Kadir Suresi'nde, Kur'an-ı Kerim'in inmeye başladığı bu gecenin, bin aydan daha hayırlı olduğu bildirilir. Kadir gecesinin Ramazan ayının yirmi yedinci gecesine rastladığı görüşü, âlimlerin çoğunluğu tarafından benimsenmiştir.
Derlenmiştir.
TDV - M. Kâmil Yaşaroğlu