İslam’da şehit ve şehadet

🔸 Şehit kelimesi sözlükte "bir olaya şahit olmak, tanıklık etmek" manasına gelmektedir. Şehidin Arapçadaki çoğulu şühedadır. Bir kimsenin Müslüman olması için yerine getirmek zorunda olduğu yükümlülüklerden birisi de kelime-i şahadeti kalben ve lafzen ikrar etmesidir. Kelime-i şehadet Allah'tan başka ilah olmadığına, Hz. Muhammed (sav)'in O (cc)'nun kulu ve resulü olduğunu idrak ve tanıklık etmek manasına gelmektedir.

📚 Çanakkale'de kimlere karşı savaştık?

🔸 Kavram olarak şehit ise Allah yolunda canını ortaya koyan ve hayatını yitiren kişiler için kullanılır. Bir kimsenin İslam davası uğruna kendisine bahşedilmiş en büyük nimetlerden biri olan hayatını ortaya koyarak, canından vazgeçmesinin ötesinde daha büyük bir fedakârlık düşünülemez. Bu sebeple İslam'da şehitler oldukça müstesna bir yere sahip olup oldukça büyük faziletlere sahiptirler.

🔸 Peki, Allah yolunda olmak, bu uğurda bir kişinin canını ortaya koyması ne anlama gelmektedir? Bu sorunun en güzel ve en net cevabı Rasulullah (sav)'dan almaktayız. Kendisine "Kim Allah yolundadır?" diye sorulunca şu şekilde cevap vermiştir: "Kim Allah'ın adını, hükmünü yüceltmek, her şeyin üzerine çıkarmak için savaşırsa o Allah yolundadır."[1]

📚 Nusret Mayın'ın savaş seyrini değiştiren büyük taktiği

🔸 Günümüzde şehit kavramının yaygın ve meşhur manası savaş veya cihat esnasında hayatını kaybeden kimse olsa da Kur'an-ı Kerim'de bu kavram daha çok tanık olan ve gözleyen manasında olup türevleriyle birlikte yüz altmış yerde kullanılmaktadır.

🔍 Fikriyat Çanakkale özel - Destanın yazıldığı topraklardayız!

Şehit kelimesinin Yüce kitabımız Kur'an-ı Kerim'de Allah yolunda canını feda ederek şehitlik mertebesi kazanan kimseleri ifade etmek için kullanıldığı bazı ayetlerin meali şu şekildedir:

🔹 "Kim Allah'a ve peygambere itaat ederse işte onlar, Allah'ın kendilerine lütuflarda bulunduğu peygamberler, sıddıklar, şehitler ve sâlih kişilerle beraberdirler; bunlar ne güzel arkadaşlardır!"

Nisâ 4/69

🔹 "Allah'a ve peygamberlerine (böyle) iman edenler, var ya, işte onlar rableri katında sıddıklar ve şehidler mertebesindedirler. Mükâfatları ve nurları (ahirette) onları beklemektedir. İnkâr edip ayetlerimizi yalan sayanlar ise cehennemliktirler."

Hadîd 57/19

🎧Fikriyat podcast uygulamasında yer alan programları dinlemek için tıklayın

🔸 Kur'an-ı Kerim'de "şehit" kelimesi kavramsal olarak her ne kadar sıklıkla ve doğrudan kullanılmamış olsa da bu anlama gelen ve Allah yolunda savaşarak öldürülen kimselerin durumları, akıbetleri ve mükâfatları ile ilgili olarak şu ayetleri örnek gösterebiliriz:

🔹 "Sakın Allah yolunda öldürülenlerin ölü olduklarını sanma! Onlar diridir ve Rableri katında rızıklara mazhar olmaktadır."

Âl-i İmrân 3/169

🔹 "O halde dünya hayatını verip ahireti almak isteyen samimi mü'minler Allah yolunda savaşsınlar. Kim Allah yolunda savaşır da öldürülür veya galip gelirse, biz ona pek yakında büyük bir mükâfat vereceğiz."

Nisa 4/74

🔹 "Allah, cihat edenleri, pek büyük bir mükâfatla, mücadeleden kaçıp oturanlara üstün kılmıştır. Onlar için Allah'ın yanında yüksek dereceler, bir bağışlanma ve bir rahmet vardır. Çünkü Allah, çok bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidir."

Nisa 4/96

🔹 "Allah müminlerden, kendilerine vereceği cennet karşılığında canlarını ve mallarını satın almıştır. Onlar Allah yolunda savaşırlar, öldürürler ve öldürülürler. Müjdelenen bu cennet Tevrat'ta, İncil'de ve Kur'an'da Allah'ın yerine getirmeyi uhdesine aldığı kesin bir sözdür. Verdiği sözü Allah'tan daha iyi yerine getirecek kim olabilir? O halde, ey mü'minler, Allah ile yapmış olduğunuz bu alış verişten dolayı sevinin. İşte bu, gerçekten büyük bir başarı ve kurtuluştur!"

Tevbe 9/111

🔹 "Ey iman edenler! Sizi pek acı bir azaptan kurtaracak çok kârlı bir ticaretin yolunu size bildireyim mi? Allah'a ve Resul'üne gerektiği gibi inanır, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihat edersiniz. Eğer bilirseniz, sizin için hayırlı olan budur. Böyle yaparsanız Allah sizin günahlarınızı bağışlar, sizi içinden ırmaklar akan cennetlere; sonsuz nimet ve ebedî mutluluk diyarı olan Adn cennetlerindeki çok güzel köşklere yerleştirir. En büyük başarı ve kurtuluş işte budur!"

Saff 61/10

🔸 Şehit olmanın önemi ve şehitlik mertebesine ulaşmanın ne denli faziletli bir amel olduğuna dair Hz. Muhammed (sav) şöyle buyurmaktadır:

"Ümmetime ağır gelmeyecek olsaydı, hiçbir seriyyeden geri kalmaz, hepsine katılırdım. Allah yolunda şehit olmak, sonra diriltilip tekrar şehit olmak yine diriltilip tekrar şehit olmak isterdim" [2]

📚 Çanakkale'de tarih yazan kahraman birlik: 57. Alay

🔸 Can verdikleri pozisyon, şartlar ve niyetleri göz önünde bulundurarak üç çeşit şehitten bahsetmek mümkündür.

1. Dünya şehidi: Allah yoluna savaşıyor gibi görünürken farklı gaye ve menfaat duyguları taşıyan kimseler için kullanılan bir tabirdir. Bu kimseleri insanlar şehit sansalar da hükmünü yalnızca Allah-u Teâla bilir.
2. Ahiret şehidi: Allah yolunda savaşırken aldığı yara sonucunda ölenler ve hadis-i şeriflerde bildirilen birtakım afet ve hastalıklar sebebiyle ve ilim yolunda hayatını kaybeden kimseler için kullanılan bir tabirdir. Bu kimselerin ahirette şehit muamelesi görmeleri ümit edilir.
3. Hükmen şehit: Bu kimseler Allah yolunda savaşırken hayatını kaybeden kişilerdir. Şehitlik mertebelerinin en üstünü hükmi şehit olup, bu kimseler beşer nezdinde de Allah katında da şehit muamelesi görürler.

Fikriyat ekibi olarak bütün şehitlerimize tüm kalbimizle minnettarlığımıza sunar, Allah'tan rahmet dileriz.

FİKRİYAT

SÜMEYYE ALI JABER