Hamamizade Mehmet İhsan
Hamamizade Mehmet İhsan
- Doğum Tarihi 4 Şubat 1885
- Doğum Yeri Trabzon
- Ölüm Tarihi 11 Mayıs 1948
- Ölüm Yeri İstanbul
Klasik edebiyatın son temsilcilerinden Hamamizade Mehmet İhsan zeki, zarif ve mizahi kişiliğiyle devrinde kendisini kabul ettirmiş önemli bir isimdir. 1885'te Trabzon'da dünyaya geldi. Annesi Rize eşrafından itibarlı bir soya sahip Çelebizade Salih Ağa'nın kızı Nafia Hanım, babası ise Hamamizade Hafız Ahmed'di.
Eğitimi
Hafız baba, oğlu Hamamizade'nin dini eğitimi hususunda çok titiz davrandı, aldığı dersler sayesinde Kur'an-ı Kerim'i henüz ilkokula başlamadan hatim etti. Küçük yaşta babasını kaybeden Hamamizade, hayata erken atılmak zorunda kaldı. Trabzon İdadisi'nden mezun olduktan sonra çok sevdiği eğitim hayatından kopmak zorunda kalarak iş hayatına atıldı.
Mesnevi ile henüz çocuk yaşında tanışan Hamamizade, okul sıralarında İstanbul'da yayımlanan birçok gazete ve dergiyi gençlere ulaştıran kitapçı Hamdi Efendi'ye hayat boyu minnettar kaldı.
Kişiliği
Hamamizade'nin kişiliğinden bahsederken edebi eserlerine asıl hüviyetini veren nüktedanlığından konu açmamak, şairin eksik tanımlanmasına sebep olur. Ele aldığı her konuyu mizahi unsurlarla süsleyen şair, insanları incitmemeyi de kendisine düstur edinmiştir.
Kendisi gibi nüktedan yazar ve gazeteci Ercüment Ekrem Talu, Hamamizade'nin bu yönünü şöyle anlatır: "Rahmetli İhsan'ın Karadeniz rüzgârları kadar keskin, horon havaları kadar kıvrak, Kisarna suyu gibi fıkır fıkır zekâsından vakit vakit fışkırmış bulunan bu huzmeler…" (Laf Olsun Diye)
Çalışmaları
Tanzimat, Servet-i Fünun, Milli Edebiyat ve Cumhuriyet edebiyatı dönemlerinin hepsine tanık oldu. Edebiyatın farklı açılımlara yöneldiği ve rotasını tamamen değiştirdiği bir dönemde Hamamizade geleneksel yoldan ilerlemeyi tercih etti. Klasik edebiyata karşı ön yargının ve geleneği ortadan kaldırma girişimlerinin en yoğun olduğu bu dönemlerde, divan edebiyatının özgün sesiyle eserler vermeye devam etti.
Hamsiname
Hamsiname, Hamamizade'nin en meşhur eseridir. Kitap 1928'de yayımlanmıştır. Eserde Karadeniz Bölgesi'nin neredeyse bir simgesi haline gelen hamsi birçok çeşitiyle beraber ele alınarak incelenmiştir. "Hamsinin Edebiyattaki Yeri" başlığı bilhassa mizahın en keskin biçimde gözlemlendiği bölümdür. Hamsiyi konu alan müziklerden, halk oyunlarına, yemeklerinden hamsi anatomisine kadar hamsiye dair ne varsa bu eserde bulmak mümkündür.