Biyografi Öner Fikriyat Anasayfa

Nazım Hikmet Ran

Nazım Hikmet Ran

  • Doğum Tarihi 15 Ocak 1902
  • Doğum Yeri Yunanistan
  • Ölüm Tarihi 3 Haziran 1963
  • Ölüm Yeri Rusya

Türk edebiyatının önemli isimlerinden, şair, yazar Nazım Hikmet Ran, 15 Ocak Selanik doğumlu. Doğum tarihi nüfusa 1902 olarak kaydedilen şairin asıl adı Mehmet Nazım olsa da edebiyat tarihinde "Nazım Hikmet" adıyla tanındı.

Nazım Hikmet Ran

Eğitimi

İlkokul eğitimini Göztepe Taş Mektebinde tamamlayan Nazım, ortaokula Galatasaray'da başladı. 1917'de ise Nişantaşı Lisesi'nden mezun oldu.

1917'de Heybeliada Bahriye Mektebi'ne girdi. Ran, 1920'de geçirdiği bir hastalık sebebiyle sağlık kurulu kararıyla askerlikten çıkarıldı.

1921 yılında Milli Mücadele'ye katılmak üzere Anadolu'ya geçti ve Bolu'da öğretmenlik yaptı. 

Nazım Hikmet Ran

Cezaevi yılları

Moskova'dan 1924'te Türkiye'ye dönen Nazım Hikmet, yayımlanan şiir ve yazılarından dolayı 15 yıl hapsi istenince tekrar Moskova'ya gitti. 1928'de aftan yararlanarak Türkiye'ye geri döndü. 10 yıl sonra 1938'de 28 yıl hapis cezasına çarptırıldı ve 4 şehirde 12 sene boyunca hapiste kaldı. Hapisten sonra Türk vatandaşlığından çıkarıldı ve sonraki yıllarını Sofya, Varşova ve Moskova'da geçirdi.

Nazım Hikmet'in hapis yattığı yıllara ilişkin kayıt ve karar defterlerinde Nazım Hikmet'in dilekçesinin kayıtlarda olmadığı görüldü. 

Hikmet'i cezaevinden, Adnan Menderes'in 15 Temmuz 1950'deki genel af kanunu çıkardı. Nazım Hikmet'e iade-i itibar ve tekrar Türk vatandaşlığı, 2009'da AK Parti hükümeti tarafından verildi.

Nazım Hikmet Ran

Vefatı

Uluslararası barış kongrelerine katılması ve bu doğrultuda mücadele etmesi nedeniyle de eserleri birçok dile çevrilen Ran, dünyada çapında büyük bir üne ulaştı. Pek çok ülkeye seyahat ederek konferanslara katılan ve şiirlerini okuyan Nazım Hikmet, 3 Haziran 1963'te kalp yetmezliği sonucu Moskova'da hayatını kaybetti.

Nazım Hikmet Ran

Şairliği

1913'te ilk şiirini yazdı. "Hala Servilerde Ağlıyorlar mı?" şiiri ise Yahya Kemal'in düzeltmesiyle 1918'de Yeni Mecmua'da yayımlandı. Ran, yazdığı şiirleri büyük hayranlık duyduğu Yahya Kemal'e gösterip, eleştirilerini aldı.  1920'de ise Alemdar gazetesinin açtığı yarışmada birincilik ödülünü kazandı.

İstanbul'un işgal altında olduğu günlerde, vatan sevgisini yansıtan coşkulu şiirler yazdı. Usta şair, Batum'da gördüğü Rusça bir şiirin şeklinden etkilenerek serbest şiire ilgi duymaya başladı.

Nazım Hikmet Ran

Serbest şiir anlayışı

 Batum'da duyduğu Rusça bir şiirin şeklinden etkilenerek serbest şiire ilgi duymaya başladı.

Moskova yolculuğu sırasında yazmaya başladığı "Açların Gözbebekleri" şiirinde serbest ölçüyü deneyen Ran, yazdığı bazı şiirleri 1923'te "Yeni Hayat" ve "Aydınlık" adlı dergilere göndererek yayımlattı.

Nazım Hikmet Ran

Toplumcu sanat anlayışı

Usta şair, yazı kadrosuna katıldığı "Resimli Ay" dergisinde bir yandan şiirlerini yayımladı, bir yandan da edebiyatın yerleşmiş değerlerine karşı sert çıkışlar yaptı. Kendisini "sosyalist şair" olarak tanımlayan Ran, sanatın amacı konusundaki tartışmada "Sanat sanat için değildir." diyerek toplumcu bir anlayışı benimsedi.

İstanbul'da 1929'da basılan "835 Satır" şiiri, edebiyat çevrelerinde geniş yankı uyandıran Ran, tam anlamıyla klasik de denilemeyecek ama biçimsel bakımdan daha az deneysel bir şiir dili geliştirdi.

 

Nazım Hikmet Ran

Şiirleri

Dağların Havası 
835 Satır
Jokond ile Sİ-YA-U
Varan 3 
1 + 1 = 1
Sesini Kaybeden Şehir
Benerci Kendini Niçin Öldürdü?
Gece Gelen Telgraf 
Portreler 
Taranta Babu'ya Mektuplar
Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı
Şeyh Bedreddin Destanına Zeyl 
Kuvayi Milliye 
Saat 21-22 Şiirleri 
Dört Hapishaneden 
Rubailer
Yatar Bursa Kalesinde
Memleketimden İnsan Manzaraları

Nazım Hikmet Ran

Romanları

Kan Konuşmaz 
Yeşil Elmalar 
Yaşamak Hakkı
Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim
Öteki Defterler

Nazım Hikmet Ran

Oyunları

Kafatası 
Bir Ölü Evi 
Unutulan Adam
Fatma, Ali ve Diğerleri
İvan İvanoviç Var mıydı, Yok muydu?
Ferhad ile Şirin
Sabahat 
İnek 
Yolcu 
İstasyon 
Ocak Başında
Bu Bir Rüyadır 
İnsanlık Ölmedi Ya 
Allah Rahatlık Versin 
Evler Yıkılınca
Yusuf ile Menofis 
Demokles'in Kılıcı 
Yalancı Tanık 
Kör Padişah
Her Şeye Rağmen 

BİZE ULAŞIN