Türkiye'de ilklerin kurucusu: Nuri Demirağ
İlk demir yolu müteahhidi, ilk uçak fabrikası, ilk tek motorlu uçak, ilk çift motorlu yolcu uçağı, ilk yerli paraşüt üretimi… Türkiye'de ilklerin kurucusu olan, bütün olumsuzluklara ve engellemelere rağmen "Zafer uçakların kanatlarındadır!" ilkesiyle yola çıkan Nuri Demirağ'ın hayatına dair tüm detayları sizler için anlattık.
🔸 İlk demir yolu müteahhidi, ilk uçak fabrikası, ilk tek motorlu uçak, ilk çift motorlu yolcu uçağı, ilk yerli paraşüt üretimi… Türkiye'de birçok ilkin kurucusu olan Nuri Demirağ, tüm zorluklara ve engellemelere rağmen "Zafer uçakların kanatlarındadır!" ilkesiyle yola çıkmış, Türk milletine büyük katkılar sunmuştur. Onu bugün gururla yâd edelim.
🔸 Birinci Dünya Savaşı'ndan mağlup çıkan Osmanlı Devleti tarihe intikal etmiş, Türk milleti ise verdiği İstiklal Savaşı ile Türkiye Cumhuriyeti'ni kurma iradesini göstermiştir.
🔸 Bu dönemde birçok vatansever, milletin bir daha benzer talihsizlikler yaşamaması için büyük çaba göstermiştir. O isimlerden biri de demir yolu projeleriyle ün kazanan, ardından uçak fabrikası ve uçuş okulu açarak Türk havacılığına öncülük eden Nuri Demirağ'dır.
🔸 Demir yolu projelerine olan katkılarıyla tanınan Nuri Demirağ, Samsun-Erzurum, Sivas-Erzurum ve Afyon-Dinar hatlarını kapsayan 1012 kilometrelik demir yolunu sadece bir yılda tamamlamayı başarmıştı.
🔸 Bu büyük başarısından ötürü 1934 yılında "Demirağ" soyadını aldı.1954 seçimlerinde Demokrat Parti'den Sivas milletvekili seçilen Demirağ, bu dönemde şehirde çölleşmeyi önleme, tarım, hayvancılık, köprüler, limanlar, enerji ve barajlar gibi pek çok alanda önemli çalışmalar yaptı.
🔸 13 Kasım 1957'de şeker hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti ve Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. Nuri Demirağ, Anadolu'nun en kritik dönemlerinden birinde demir yolu projelerini başarıyla tamamladı, aynı zamanda Bursa Merinos, Karabük Demir-Çelik, İzmit Selüloz, Sivas Çimento Fabrikası ve Eceabat Havalimanı gibi dev projelere imza attı.
🔸 Türkiye'nin havacılık alanındaki eksikliğini fark eden Demirağ, bu alana katkı sağlamak amacıyla Türkiye'de özel sektörde ilk uçak fabrikasını kurdu ve burada uçak ile planör üretti.
🔸 Yabancı lisanslarla uçak üretmenin taklitçilik olduğunu savunan Demirağ, Türk semalarında yerli üretim uçakların uçmasını arzuladı. Ancak bir test uçuşu sırasında yaşanan kazanın ardından Türk Hava Kurumu siparişleri iptal etti, yurt dışına satış girişimleri ise yasal engellere takıldı.
🔸 Bu gelişmeler, Türkiye'nin ilk uçak üretim serüveninin sona ermesine neden oldu. Buna rağmen, Demirağ ideallerinden vazgeçmedi ve 1944 yılında Nu.D-38 için uluslararası uçuş sertifikası aldı.
🔸 Türkiye'de ilk paraşüt üretim merkezini de kuran Nuri Demirağ, ipekten yapılması gereken paraşütler için Üsküdar'daki Hüseyin Avni Paşa Korusu'nda dut ağacı ve ipek böceği yetiştirerek ilk yerli paraşütü üretti.
🔸 Ona göre "Zafer, artık uçakların kanadındaydı" ve havacılığa verdiği önem bu inançtan kaynaklanıyordu. Nuri Demirağ, demir yolu inşaatından uçak üretimine, paraşüt imalatından havacılığa kadar birçok alanda ilkleri gerçekleştiren bir girişimci ve vatansever olarak tarihe geçti.
🔸 Türkiye, tarih boyunca birçok zorluğun üstesinden geldi ve her olumsuzluktan güçlenerek çıktı. TUSAŞ'a düzenlenen hain terör saldırısında olduğu gibi, millet olarak bir arada durduğumuz sürece bu zorluklardan da güçlenerek çıkacağız.
🔸 Çünkü bu yolu devam ettirmek zorundayız. Nuri Demirağ'ın şu sözünü ise asla unutmamalıyız:
"Bütün emelim, Türk gençliğinin kanatlanmasını görmektir. Bu uğurda bütün şahsi servetimi feda etmiş bulunuyorum. İcap ederse sırtımdaki gömleğimi bile bu maksat uğrunda satmaya hazırım."