Yeni dünyanın fetihleri, fatihleri

Bizim kuşağın dert ve dava adamları; yıllarca evlerde çocuklarına, okullarda öğrencilerine, sivil toplum kuruluşlarında dönemin yetişme çağındaki gençlerine hep aynı yahut benzer mesajları verdiler. Arif Nihat Asya'nın mısralar ile seslenerek; "Yürü, hala ne diye oyunda-oynaştasın! Sen ki, Fatih'in İstanbul'u fethettiği (yahut Fatih'ler doğuracak) yaştasın" dediler.

Ancak, bu mesaj ve muhteva; yeteri kadar hayata, uygulamaya dönüşemedi. Bir başka ifadeyle; "fetih ruhu" yahut "Fatih modeli", zamanın ihtiyaçlarına uygun olarak gelişemedi.

Yeni dünyanın düzeni; baş döndürücü bir hızla değişiyor, gelişiyor. Çağdaş iletişim yahut etkileşim araçları sayesinde; at binmeden, kılıç kuşanmadan, cepheden cepheye koşmadan "fetih" sayılabilecek sonuçlar elde edilebiliyor ve "fatih" diye anılabilecek kahramanlar oluşuyor.

Değişime, dönüşüme direnenler; kendi kendilerini hapseden duvarlar örüyorlar. Süreci anlayanlar, kavrayanlar, müdahale edip yönlendirenler yahut yönetenler ise; suyun akışını, rüzgarın esişini değerlendirip faydaya dönüştüren barajlar, santraller kuruyorlar.

Yıllarca, Dünya'nın ve Türkiye'nin binlerce okulunda, milyonlarca çocuğa ve gence; "Yeni Bir Dünya İçin İngilizce" seri adı ile sunulan kitaplar okutuldu. Yeni nesilerin dillerini ve düşüncelerini şekillendiren emperyal güçler; "küresel köy" haline getirilen dünyanın despot yahut diktatör muhtarı oldu.

Bu şartlar altında, kuşatma çemberini kırarak, özgürlüğümüzü ve özgünlüğümüzü geri alarak, kendi dünyamız ve değerlerimiz doğrultusunda geliştirebilmemiz için; geniş açılı ve üstün akıllı bir "yarma hareketi" yapmalıyız. Zamanın en yaygın ve etkili silahlarını kuşanarak; kültür ve medeniyet coğrafyamızın sınırlarında, cephelerinde, kalelerinde nöbet tutmalıyız.

Görünen o ki; yeni dünyanın en etkili silahı, yazılımıyla ve donanımıyla bilişim teknolojisi. Artık kolayca elde edilebilen bilginin iyi yönetilmesi ve katma değere dönüştürülmesi.

Herkese, her zaman, her yerde, birden fazla araçla ulaşılabilen bir ortamda; hayatın bütün alanlarına ve konularına, hızlıca el atılıyor. Siyasetten ticarete, savaştan spora, kültürden sanata, darbeden direnişe kadar uzanan tüm organizasyonlar; sosyal medya üzerinden yapılıyor.

Tarım ve sanayi devirlerinden kalma dev firmalar, markalar; yeni yetme bilişim şirketleri ile yer değiştiriyorlar. Sanal alem üzerinden kurulan sosyal iletişim ve etkileşim ağları; aritmetik yahut geometrik değil, astronomik çarpanlarla büyüyorlar.

Dünyanın en büyük bilişim teknolojisi şirketlerinden biri olan IBM; 1911 yılında kuruldu, 1914 yılında Thomas J. Watson yönetiminde büyüme ve gelişme sürecine girdi. Temel ilkesi olan "think" yani "düşün"; modern zamanların "think tank" (düşünce) kuruluşlarının sembol ismi haline geldi.

Son yıllarda "dünyanın en zengin adamı" diye anılan Bill Gates; Microsoft firmasını 1975 yılında kurdu. "Her eve bilgisayar sokma" hayali ve hedefi ile yola çıkıp; kısa zamanda, hızlıca ve katlanarak büyüdü, "multimilyarder" oldu.

Dünyanın en büyük bilgisayar firmalarından biri olan Apple; 1976 yılında Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ron Wayne adlı üç genç arkadaş tarafından bir evin garajında kuruldu. Kısa zamanda büyüdü, gelişti; IBM'in en büyük rakibi oldu.

1995 Yılında, David Filo ve Jerry Yang adlı iki üniversite öğrencisi tarafından "portal" olarak kurulan ve sadece "arama motoru" hizmeti veren Yahoo; zamanla büyüyüp gelişerek, hayatın bütün alanlarında ve konularında kullanılan bir sosyal medya zemini haline geldi. 2008 yılında, Microsoft tarafından 44,6 milyar dolarlık satın alma teklifi verildi; daha değerli bulunduğu için reddedildi.

1998 yılında, Sergey Brin ve Lary Page tarafından, kiralık garajda kurulan Google; bugün dünyanın en iyi arama motorlarından ve en değerli şirketlerinden biri. Tüm internet aramalarının % 70 kadarını gerçekleştirdiği için, kendi alanının lideri.

2004 yılında, Harvard Üniversitesi öğrencisi Mark Zuckerberk tarafından kurulan Facebook; başlangıçta, üniversite öğrencilerinin sosyal paylaşım sitesiydi. Zamanla büyüyüp gelişerek bütün dünyaya yayıldı; binlerce çalışanı, milyonlarca kullanıcısı ve milyarlarca dolarlık geliriyle sosyal medyanın "başrol oyuncusu" haline geldi.

2005 yılında Chad Hurley, Jawed Karim ve Steve Chen adlı üç kafadar genç tarafından "arkadaşlık sitesi" olarak kurulan Youtube; zamanla, "video izleme" kanalına dönüştürüldü. Özellikle, Google şirketi tarafından satın alındıktan sonra; dünyanın en popüler kanallarından birisi olacak şekilde geliştirildi.

Dünyanın en yaygın sosyal paylaşım ağlarından biri olan Twitter; 2006 yılında, 14 kişilik arkadaş gurubunun, internet üzerinden mesajlaşması için kuruldu. Zamanla, iletişim ve haberleşme aracı olmanın ötesine geçip; etkin bir reklam ve tanıtım mecrası oldu.

Şu anda milyonlarca kullanıcısı olan ve milyarlarca mesaj paylaşılan Whatsapp; eski Yahoo çalışanı Biran Acton ve Jan Koum tarafından, 2009 yılında kuruldu ve kullanıldı. 2014 yılının başlarında, Facebook tarafından, 19 milyar dolara satın alındı.

Bütün bu ve benzeri örneklerin arka planında, bir ana unsur var. Zamanın akışını, dünyanın gidişini yakından takip eden başlar ve beyinler, özellikle de gençler; düşünüp aklediyor, değerlendirip fikir üretiyor, projelendirip katma değere dönüştürüyorlar.

Yeni dünyanın fetihleri ve fatihleri böyle oluşuyor, gelişiyor. Çağı yakalamak için; bize de çocuklarımızı ve gençlerimizi zamanın ruhuna yahut bilişim çağının gereklerine uygun olarak yetiştirmek düşüyor.

Ancak faşist, kapitalist, sadist, emperyalist dünyanın genel gidişine göre; bir büyük ve temel bakış açısı farkıyla. "İki dünya medeniyeti"nin çocukları olduğumuzu unutmadan; ürettiğimiz değerleri sosyal ve kültürel, siyasal ve ekonomik, bilimsel ve teknolojik tahribat silahlarına dönüştürmeden; insanlık aleminin refahı, huzuru, güveni için kullanmak şartıyla.

Zekeriya Erdim