Ayet ve hadisler ışığında kadın

🔹 Kur'an-ı Kerim'de, peygamberimizin sözlerinde ve davranışlarında kadının İslam'daki yeri oldukça önemli bir yere sahiptir. Kadına değer verilmesi ilgili hadislerden biri şöyledir: 🔹 'Sizin hayırlınız, kadınlarına hayırlı olan (iyi davranan)dır.' (Müslim, Birr 149) 🔹 İslam daima kadınlara iyi davranmayı, korumayı ve kollayı öğütlemiş, Sevgili Peygamberimiz (SAV) Veda Hutbesi'nde de bu hususla alakalı önemli uyarılarda bulunmuştur. Veda Hutbesi'nden günümüze mesajlar 🔹 'Anne babanın ve yakınların bıraktıklarından erkeklere pay vardır; yine anne babanın ve akrabanın bıraktıklarından kadınlara da pay vardır; azından çoğundan, belli pay.' Nisâ suresi 7. ayet AYETİN TEFSİRİ 🔹 Nisâ sûresi, başta kadınlar olmak üzere aile fertlerinin haklarını açıklamaya devam ediyor ve bu âyetle bir Câhiliye âdetini daha kaldırarak miras paylaşımında adaletli bir düzen koyuyor. İslâm'dan önce Araplar mirastan kadınlara ve kızlara pay vermezlerdi. Vârisler ya vasiyet ile ya da –vasiyet yok ise– güç ve yaşa göre belirlenen erkeklerden ibaret idi. Doğumdan akraba olan erkeklerden başka, evlât edinme ve kan kardeşliğine benzer kardeşlik sözleşmeleri yapmak suretiyle ilişki kurulan erkekler de vâris olurlardı. TEFSİRİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ 🔹 'Cennet annelerin ayakları altındadır.' (Nesâî, Cihad, 6) 🔹 Bu hadisten de anlaşılacağı üzere evlatların annelerine karşı üstlerine düşen saygıyı fazlasıyla göstermeleri gerekmektedir. Bu anlamda, Allah'ın emirlerine aykırı olmadığı sürece, annelerimize saygılı davranmak, cennetin anahtarıdır. 🔹 'Ey iman edenler! Kadınlara zorla vâris olmanız size helâl değildir. Apaçık bir edepsizlik yapmadıkça, onlara verdiğinizin bir kısmını ele geçirmek için -evlenme ve boşanma konusunda- engel çıkarmayın. Onlarla iyi geçinin. Eğer onlardan hoşlanmazsanız, Allah'ın hakkınızda çok hayırlı kılacağı bir şeyden de hoşlanmamış olabilirsiniz.' Nisâ suresi 19. ayet AYETİN TEFSİRİ 'Kadınlara zorla vâris olmak' ya kendileri veya malları için söz konusu olmaktadır. İslâm'dan önce her ikisi de yapılmakta idi. Birincisi, ölen kimsenin büyük oğlunun –kendisinin öz annesi değilse– onun karısına (üvey annesi) sahip olması şeklindeydi. O dönemde ölen kişinin, karısıyla evlenecek, başka eşinden oğlu yoksa ya kadın elini çabuk tutup kaçar, baba tarafına sığınır ve kurtulurdu ya da ölenin erkek yakınlarından birisi erken davranıp gelir, kadının üzerine elbisesini atar ve böylece ona sahip olurdu. İkincisi kadının kendine değil, malına zorla vâris olmaktır. TEFSİRİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ 🔹 'Kadınlara ancak kerîm olanlar ikrâm ederler (değerli olanlar değer verirler); onlara kötülük edenler ise leîm (kötü) kişilerdir.' (İbn Mâce, Edeb 3; Ebû Dâvud, Edeb 6, Rikak 22, İ'tisâm 3; Müslim, Akdiye 11) 🔹 İslam kadını yüceltmiş, apayrı bir değer atfetmiştir. 'Müminlerin imân bakımından en mükemmeli, huyu en iyi olanıdır. Hayırlınız, kadınlarına karşı hayırlı olanlardır' aktarılan bu hadisten dahi İslam'ın kadına bakışını anlayabiliriz. (Tirmizi, Rada,11) 🔹 'Eğer bir eşi bırakıp da yerine başka bir eş almak isterseniz, onlardan birine yüklerle mehir vermiş olsanız dahi ondan hiçbir şeyi geri almayın. Siz onu, iftira ederek ve apaçık günah işleyerek mi geri alacaksınız?' Nisâ suresi 20. ayet AYETİN TEFSİRİ 🔹 İslâm'dan önce, kadının kusuru bulunmadığı halde ondan ayrılmak ve bir başka kadınla evlenmek isteyen erkekler bir yolunu bulup ödedikleri mehri de geri almak isterlerdi. Bu durumda kadın hem eşini, yuvasını ve maişetini hem de bir süre geçimine medar olacak mehrini kaybetmiş olurdu. Erkeklerin bu amaçlarına ulaşabilmek için kullandıkları yollardan biri de kadına iftira atmak, onu birtakım kötü huy ve davranışlar içinde göstermekti. Kadınlar bu tehdit karşısında yılar, böyle bir lekeden kurtulabilmek için mehirlerini geri vermeye razı olurlardı. İslâm, bu zalimce davranışları yasaklamış, evlenme akdini 'ağır sorumluluklar yükleyen bir ahid, sapasağlam bir sözleşme' olarak nitelemiş, evlilik birliği içinde geçen güzel günlerin hâtırasını kirletmenin çirkinliğine işaret etmiştir. TEFSİRİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ 🔹 'Ey insanlar! Kadınların haklarına riâyet ediniz! Onlara şefkat ve sevgi ile muâmele ediniz! Onlar hakkında Allah'tan korkmanızı tavsiye ederim. Siz kadınları, Allah emâneti olarak aldınız; onların namuslarını ve iffetlerini Allah adına söz vererek helâl edindiniz!' (Müslüm, Hac,147) 🔹 Yaşadığımız yüzyılda en muzdarip olduğumuz, dert yandığımız hususlardan biri; kadınlar ve kadınlara karşı yapılan olumsuz eylemler... Çağların ötesinden bizlere, kadınların korunması gerektiğinden, onların haklarından altını çizerek bahsetmiş Sevgili Peygamberimiz (SAV), bize düşen de bu uyarılara uymak. 🔹 'Allah'ın, (iki cinse) birbirinden farklı özellik ve lütuflar bahşetmesi ve mallarından harcama yapmaları sebebiyle erkekler kadınların yöneticisi ve koruyucusudurlar. Sâliha kadınlar Allah'a itaatkârdır; Allah'ın korumasına uygun olarak, kimsenin görmediği durumlarda da kendilerini korurlar. (Evlilik hukukuna) baş kaldırmasından endişe ettiğiniz kadınlara öğüt verin, onları yataklarda yalnız bırakın ve onları dövün. Eğer size itaat ederlerse artık onların aleyhine başka bir yol aramayın; çünkü Allah yücedir, büyüktür.' Nisâ suresi 34. ayet AYETİN TEFSİRİ 🔹Burada yalnızca kocaların değil, bütün erkeklerin koruyucu ve yönetici (kavvâmûn) olmaları iki gerekçeye dayandırılmıştır: a) Allah insanların bir kısmına diğerlerinden üstün kabiliyetler vermiştir, bu cümleden olarak koruma ve yönetme bakımından erkekler, kadınlardan daha uygun özelliklerle donatılmışlardır. b) Erkekler aile geçimini ve diğer malî yükümlülükleri üstlenmişlerdir. Bazı müfessirlere göre bu iki gerekçeden birincisi insan tabiatının değişmez özelliğidir; genel olarak erkeklerde akıl ve mantık ön plandadır, kadınlarda ise duygu öne çıkar. Koruma bakımından fizikî güç önemlidir ve erkekler bu yönden daha güçlüdürler. İkinci gerekçe ise yaratılıştan değil, kültür ve medeniyet şartlarına bağlı alışkanlıklar, âdetler, tutumlardan kaynaklanmaktadır. İslâm'ın geldiği çağda daha yoğun, günümüzde ise önemli ölçüde olmak üzere erkeklerin bu fonksiyonları da devam etmektedir. İslâm hukuk kurallarına göre erkek hem –geniş mânada– ailenin geçiminden tek başına sorumludur, hem de mehir, diyet, cihad gibi malî tarafı olan yükümlülükleri vardır. TEFSİRİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ 🔹 'Kadınlara hayırhah olun onlara karşı hayır tavsiye ediyorum. Onlara hayırlı şekilde davranın.' (Nikâh 79, Enbiyâ 1, Edeb 31, 85 Rikak 23; Müslim, Radâ 65, hadis no: 1468, Tirmizî, Talâk 12) 🔹 Öncelikle hayırhah, 'iyilik isteyen, iyilik dileyen, iyilik yapan, hayırsever' manalarına gelmektedir. Bu hadisten çıkaracağımız ders ve mana 'kadınlara iyi bir muamele göstermek'tir. 🔹 'Anne cennet kapılarının ortasındadır.' (İbn Hanbel, V, 198) 🔹 Annelerimiz her türlü zorluğa göğüs gerer, her türlü durumda çocuklarının arkasında durur ve evlatları tek bir göz yaşı dökmesin diye büyük mücadeleler verir. İşte, böyle analar 'cennet kapılarının ortasındadır.' Veda Hutbesi'nden günümüze mesajlar