Hastalık nedeniyle oruç tutamayanlar ne yapmalı?

🔷 Hastaların oruç tutup tutmaması meselesi, Ramazan ayında sıkça tartışılan bir konudur ve bu konuda sağlıklarının nasıl etkilendiğine dair yapılan tespitler önem taşır. 🔷 Eğer bir uzman doktor, oruç tutmanın sağlık açısından zararlı olacağına dair bir teşhis koyarsa, bu durumdaki bir kişi Ramazan'da oruç tutmayabilir. Bu şekilde, sağlık durumunu korumak ve doktorun önerilerine uygun hareket etmek önemlidir. KİMLER ORUÇ TUTMALI? ORUÇ TUTMA YAŞI NEDİR, ŞARTLAR NELERDİR? 🔷 Bu yıl, 2024 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2025 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için Diyanet'in açıkladığı bilgilere göre fitre bedeli 130 TL'dir. 🔷 Bu miktarın belirlenmesinde İslam kaynaklarında zikredilen hususlar ve günümüzün şartlarında bir kişinin günlük gıda ihtiyacının giderleri dikkate alınmıştır. 🔷 Fitre bedeli aynı zamanda günlük fitre miktarıdır. Tutulmayan oruç günü kadar fitre vermek gerekir. Fitre bir ihtiyaç sahibine topluca verilebileceği gibi, ayrı ayrı ihtiyaç sahiplerine de verilebilir. 🔷 Eğer oruç tutmaya gücü yetmeyen kişi, ileride tutabilecek duruma gelirse, Hanefilere göre fitrelerini vermiş olsalar dahi tutmadıkları oruçları kaza ederler. Verdikleri fitrelerin hükmü kalmaz ve bunlar nafile sadaka sayılır. Önceden verdikleri fitreler oruç borcunu düşürmez (Kâsânî, Bedâî', 2/105; Merğinânî, el-Hidâye, 1/124). RAMAZAN ORUCU KİMLER İÇİN FARZDIR? ORUCUN YÜKÜMLÜLÜK ŞARTLARI NELERDİR? 🔷 İslam, her bireyi güçleri nispetinde sorumlu tutmuş ve güçlerini aşan ya da sıkıntıya yol açan durumlarda kolaylaştırıcı hükümler getirmiştir. Ramazan orucu, İslam'ın beş şartından biridir ancak gerçekleştiremeyecek durumda olan Müslümanlar için bazı ruhsatlar tanınmıştır. Bu ruhsatlardan şöyledir: 🔷 Yolculuk Ramazan ayında sefer mesafesi (en az 90 km) bir yere gitmek için yola çıkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Ancak niyet ettikten sonra gündüzün yolculuğa çıksa, bu yolculuk esnasında meşru başka bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamalıdır. Başlanan bir ibadetin mazeret yoksa tamamlanması gerekir. Sefer bir mazeret olduğu için, eğer orucunu seferliği başladıktan sonra bozarsa kendisine kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. 🔷 Hastalık Hastalık durumunda, oruç tutmanın hastalığın artmasına veya uzamasına neden olacağı endişesiyle oruç tutmakta zorlanan veya iyileştikten sonra kaza etmek üzere Ramazan ayında oruç tutmamalarına izin verilmiştir. Oruç tutması halinde hastalık riski taşıyacağı doktor tarafından belirlenen kişi de hasta hükmündedir. 🔷 Zor ve meşakkatli işlerde çalışmak İnsanların ibadetlerini normal bir şekilde yerine getirmesini engelleyecek zor ve ağır işlerde çalışması veya çalıştırılması doğru değildir. Ancak bazı kişisel veya toplumsal zorunluluklar, bazılarının böyle işlerde çalışmasını gerektirebilir. Bu durumda olan bir kişi, sağlığına zarar gelme ihtimalinden endişe duyuyorsa, orucunu tutmayabilir. Bu kişiler, müsait zamanlarda veya izin günlerinde tutamadıkları oruçlarını kaza etmelidirler. RAMAZAN KAÇ GÜN? RAMAZAN NE ZAMAN BİTİYOR? 🔷 Yaşlılık Yaşlılık durumunda ise, oruç tutamayacak kadar yaşlı olanlar, oruç tutmak yerine fidye verebilirler. Bakara suresinin 184. ayetinde, oruç tutmaya güç yetiremeyenlerin fidye vermesi gerektiği belirtilmiştir. İyileşme umudu olmayan hastalar da aynı hükme tabidir. 🔷 İleri derecede açlık veya susuzluk Beden ve ruh sağlığının ciddi derecede zarar görmesi söz konusu olan kimse, açlık veya susuzluktan dolayı orucunu bozabilir. Sağlık şartları düzeldiğinde bozulan oruç Ramazan'dan sonra kaza edilir. Ancak, orucun devam etmesi ölüm riski taşıyacak derecede ise, orucunu açmaması, yani oruca devam etmesi haram olur. ON BİR AYIN SULTANI RAMAZAN'IN FAZİLET VE ÖNEMİ 🔷 Gebe ve emzikli olmak Kendisinin veya çocuğunun zarar görmesi muhtemel olan gebe veya emzikli kadınlar da sağlık durumu oruç tutmak için elverişli olmayanlar arasında değerlendirilir. Bu durumda olanlar, oruç tutmayabilirler. Hatta zarar görme ihtimali kuvvetli ise oruç tutmamaları gerekir. Sağlık durumları normale döndüğünde tutamadıkları oruçları kaza etmelidirler. 🔷 Oruç için fidye verilmesi, oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlı kimseler ile iyileşme ümidi olmayan hastalar için geçerlidir. Hz. Peygamber (SAV) ve sahabenin uygulaması, fidyeden bahseden âyetteki 'oruç tutmakta zorluk çekenler.' (el-Bakara, 2/184) ifadesinin yalnızca yukarıda sayılan kimseleri kapsadığını göstermektedir. Buna göre, oruç tutmaya gücü yettiği hâlde tutmayan veya geçici bir sebeple tutamayan kimseler hakkında fidye hükmü yoktur. (Buhârî, Tefsîr (Bakara)) 🔷 Mazeretsiz oruç tutmayanların, tutmadıkları oruçları kaza etmeleri ve tövbe istiğfar etmeleri gerekir. Ayrıca, oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlılar ile iyileşme ümidi olmayan hastalar, fidye vermiş bile olsalar, ileride tutabilecek duruma gelirlerse tutamadıkları oruçları Hanefîler'e göre kaza etmeleri gerekir 🔷 Senenin hiçbir mevsiminde oruç tutamayacak kadar yaşlı olan (pîr-i fâni) kimselerin, maddî durumları uygunsa Ramazan'ın her bir günü için bir fakire fidye (yani bir fitre) vermeleri gerekir. İyileşme umudu olmayan hasta da bu hükme tâbidir (el-Bakara, 2/184). 🔷 Fidye verecek gücü olmayanlar ise fidyeden sorumlu olmazlar (İbn Kudâme, el-Muğnî, 3/38). Ancak kasten tutmadıkları oruçların uhrevî sorumluluğunu taşırlar. Bu durumda olanların yapabileceği Cenâb-ı Hak'tan bağışlanma dilemektir.

Hastalık nedeniyle oruç tutamayanlar ne yapmalı?

Hastalıktan oruç tutamayanlar ne yapmalı?