Hastalık nedeniyle oruç tutamayanlar ne yapmalı?
Hastaların oruç tutmaması konusu, İslam'da önemli bir meseledir ve Ramazan ayında hastalık sebebiyle oruç tutamayan kişilerin ne yapması gerektiği sıkça merak edilir. Diyanet, bu konuda İslam'ın hükümlerini açıklamış ve oruç tutamayan kişilerin durumunu değerlendirmiştir. Peki, oruç tutamayan ne yapmalı? Oruç fidyesi nasıl verilir? 2024 oruç fidyesi ne kadar? Hangi durumlarda oruç tutulmayabilir? Kimler oruç tutamaz?
🔷 Bu yıl, 2024 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2025 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için Diyanet'in açıkladığı bilgilere göre fitre bedeli 130 TL'dir.
🔷 Bu miktarın belirlenmesinde İslam kaynaklarında zikredilen hususlar ve günümüzün şartlarında bir kişinin günlük gıda ihtiyacının giderleri dikkate alınmıştır.
🔷 Fitre bedeli aynı zamanda günlük fitre miktarıdır. Tutulmayan oruç günü kadar fitre vermek gerekir. Fitre bir ihtiyaç sahibine topluca verilebileceği gibi, ayrı ayrı ihtiyaç sahiplerine de verilebilir.
🔷 Eğer oruç tutmaya gücü yetmeyen kişi, ileride tutabilecek duruma gelirse, Hanefilere göre fitrelerini vermiş olsalar dahi tutmadıkları oruçları kaza ederler. Verdikleri fitrelerin hükmü kalmaz ve bunlar nafile sadaka sayılır. Önceden verdikleri fitreler oruç borcunu düşürmez (Kâsânî, Bedâî', 2/105; Merğinânî, el-Hidâye, 1/124).
RAMAZAN ORUCU KİMLER İÇİN FARZDIR? ORUCUN YÜKÜMLÜLÜK ŞARTLARI NELERDİR?
🔷 İslam, her bireyi güçleri nispetinde sorumlu tutmuş ve güçlerini aşan ya da sıkıntıya yol açan durumlarda kolaylaştırıcı hükümler getirmiştir. Ramazan orucu, İslam'ın beş şartından biridir ancak gerçekleştiremeyecek durumda olan Müslümanlar için bazı ruhsatlar tanınmıştır. Bu ruhsatlardan şöyledir:
🔷 Yolculuk
Ramazan ayında sefer mesafesi (en az 90 km) bir yere gitmek için yola çıkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Ancak niyet ettikten sonra gündüzün yolculuğa çıksa, bu yolculuk esnasında meşru başka bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamalıdır. Başlanan bir ibadetin mazeret yoksa tamamlanması gerekir. Sefer bir mazeret olduğu için, eğer orucunu seferliği başladıktan sonra bozarsa kendisine kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir.
🔷 Hastalık
Hastalık durumunda, oruç tutmanın hastalığın artmasına veya uzamasına neden olacağı endişesiyle oruç tutmakta zorlanan veya iyileştikten sonra kaza etmek üzere Ramazan ayında oruç tutmamalarına izin verilmiştir. Oruç tutması halinde hastalık riski taşıyacağı doktor tarafından belirlenen kişi de hasta hükmündedir.
🔷 Zor ve meşakkatli işlerde çalışmak
İnsanların ibadetlerini normal bir şekilde yerine getirmesini engelleyecek zor ve ağır işlerde çalışması veya çalıştırılması doğru değildir. Ancak bazı kişisel veya toplumsal zorunluluklar, bazılarının böyle işlerde çalışmasını gerektirebilir. Bu durumda olan bir kişi, sağlığına zarar gelme ihtimalinden endişe duyuyorsa, orucunu tutmayabilir. Bu kişiler, müsait zamanlarda veya izin günlerinde tutamadıkları oruçlarını kaza etmelidirler.
