Kur'an-ı Kerim'in en uzun suresi: Bakara fazileti ve muhtevası

◾ Kur'an-ı Kerim'in en uzun suresi olarak bilinen Bakara, 286 ayet-i kerimeden müteşekkildir. Mushaf sırasına göre ikinci olan sure, nüzul sıralamasında seksen yedinci sıradadır. İslam'ın temas ettiği hemen her meseleye dair ayetler barındıran Bakara Suresi, bu sebepten dolayı pek çok sebebi nüzula sahiptir. Sebebi Nüzul nedir? Ayetlerin nazil olma sebeplerini anlatan ilim dalı. ◾ Hicret'in hemen ardından nazil olmaya başlayan Bakara Suresi yaklaşık on yıl kadar sonra hitama ermiştir. Bu bakımdan Medine devri boyunca nazil olmaya devam eden sure, aynı zamanda bir dönemi de yansıtır. Bakara suresi tecvid uygulaması ◾ İçerisinde çokça hüküm bulundurmasından dolayı 'Füstatü'l Kur'an' olarak anılan sure adını, 67 - 73. ayetlerde bulunan Bakara, 'Sığır' kelimesinden alır. Bakara Suresi genel hatlarıyla kapsayıcı pek çok husustan bahsetmesine rağmen Fatiha Suresi'nde bulunan 'doğru yolu bulanlarla ondan sapanlar' ifadesinin geniş çapta izahatı gibidir. Bakara Suresi'ni okumak için tıklayın Bakara Suresi'nde öne çıkan konular ➡ Allah Teala'nın varlığı ➡ Dualar ➡ Allah Teala'nın birliği ➡ Sosyal meseleler ➡ Tevhid ➡ İslam'ın şartları ➡ İnanç esasları ➡ Hz. İbrahim (AS) kıssası ➡ İbadet esasları ➡ Kabe ➡ İnsanın yaratılışı Resulullah (SAV) buyurdu: 'Evlerinizi (içinde Kur'an okumayarak) kabirlere çevirmeyiniz. Şeytan, içinde Bakara sûresi okunan evden ürker ve uzaklaşır' (Müslim, Müsafirin 212) ◾ Pek çok hadis-i şerifinde Müslümanlara Kur'an-ı Kerim okumalarını ve öğrendikleri ile amel etmelerini tavsiye veren Resul-i Ekrem (SAV) bu hadisiyle şeytanın Bakara Suresi okunan eve girmeyeceğini söylemiştir. Hadis-i Şerif okumak için tıklayın Resulullah (SAV) buyurdu: 'Bakara sûresinin sonundaki iki âyeti her kim gece vakti okursa bu iki âyet –o gece– ona yeter' (Buhari, Fezail 10) ◾ Amenerresulü olarak bilinen Bakara Suresi 285 ve 286. ayetleri bilhassa namaz sonlarında aşır olarak okunmaktadır. Resulullah (SAV) bu hadisinde mezkur ayetlerin koruyucu vasfına vurgu yapmıştır. Resulullah (SAV) buyurdu: 'Kur'an'ı okuyunuz; çünkü o, kıyamet gününde kendisini okuyanlara şefaat edecektir. İki nur yumağını, yani Bakara ve Âl-i İmrân sûrelerini okuyunuz; çünkü onlar, kıyamet gününde iki büyük bulut veya gölgelik ya da kuş sürüsü gibi gelerek kendilerini okuyanları savunacak ve koruyacaklardır. Bakara sûresini okuyunuz; çünkü ona sahip olmak bereket, terketmek ise hasret ve pişmanlık sebebidir; ona sihirbazların güçleri yetmez' (Müslim, Müsafirin 252) ◾ Bir şifa olan ve müminleri ferahlatan Kur'an-ı Kerim'i kıraat etmeyi Resul-i Ekrem (SAV) sıklıkla salık vermiştir. Hadis-i şerifte zikredilen ve iki nur yumağından birisi olan 'Bakara Suresi', okundukça bereket verdiği gibi okunmadıkça da pişmanlık hissi verir. Bakara Suresi'nin lakapları ◾ Çok uzun yıllar boyunca nazil olan ve fazilet açısından yüksek bir mertebede bulunan Bakara Suresi, 'Senâm' ve 'Zehrâ' olmak üzere iki ayrı lakaba sahiptir. 'Senâm' zirve anlamına gelirken, 'Zehrâ' ise nur anlamına gelir. Bu iki lakap Bakara Suresi'nin faziletini yansıtır. Lakap nedir? Bir nesne yahut canlıya adından ayrı olarak takılan ve takıldığı cismin özelliğini kapsayan isimdir. Her manada en uzun sure ◾ Kur'an-ı Kerim'in en uzun suresi olan Bakara, bu yönü ile içerisinde pek çok farklı konu barındırır. İslam inanç esasları, İslam'ın şartları, sosyal hadiseler, kıssalar başta olmak üzere İslam'ın dünya ve ahiret hayatına temas eden sure farklı nazil sebepleri taşır. ◾ Aynı zamanda kapsadığı konular neticesiyle diğer surelerle de ilişkili olan Bakara Suresi; Ayetü'l Kürsi ve Amenerresulü aşr-ı şerifi gibi iki önemli bölüme sahiptir. Ayetü'l Kürsi ◾ Bakara Suresi 255. Ayet olan 'Ayetü'l Kürsi', içinde geçen taht sözcüğünden dolayı bu şekilde anılır. İslam tevhid akidesini bir özet halinde ele alan ayet, on cümleden müteşekkildir. Müslümanlar tarafından sıklıkla zikredilen bu ayet, bilhassa olumsuz durumlardan korunmak maksadıyla asırlardır okunmakta ve ezberlenmektedir. 'Allah, O'ndan başka tanrı yoktur; diridir, her şeyin varlığı O'na bağlı ve dayalıdır. Ne uykusu gelir ne de uyur. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O'nundur. O'nun izni olmadıkça katında hiçbir kimse şefaat edemez. Onların önlerinde ve arkalarında olanları O bilir. O'nun ilminden hiçbir şeyi -dilediği müstesna- kimse bilgisi içine sığdıramaz. O'nun kürsüsü gökleri ve yeri içine almıştır. Onları korumak kendisine zor gelmez. O yücedir, mutlak büyüktür.' Bakara Suresi 255. Ayet (Ayetü'l Kürsi) Ayetü'l Kürsi'yi okumak ve mealini dinlemek için tıklayın Ayetü'l Kürsi Tefsiri İçinde Allah'ın kürsüsü zikredildiği için 'Âyetü'l-kürsî' adıyla anılan bu âyet hem muhtevası hem de üstün özellikleri sebebiyle dikkat çekmiş, hakkında hadisler vârit olmuş, çok okunmuş, şifa ve korunmaya vesile kılınmıştır. Kelime-i şehâdet ve İhlâs sûreleri nasıl İslâm inancının özünü ihtiva ediyor ve insanlara Allah Teâlâ'yı tanıtıyorsa Âyetü'lkürsî de –onlardan daha geniş ve detaylı olarak– bu özelliği taşımaktadır. Bir önceki âyette peygamberlerin getirdiği bunca âyet ve 'beyyine'ye (imana götüren işaret ve delil) rağmen insanların ihtilâfa düştükleri, kiminin küfrü kiminin imanı tercih ettiği zikredilmişti. İnsanı imana götüren deliller, aklını kullanarak üzerinde düşüneceği 'kendisinde ve yakından uzağa çevresinde (enfüs ve âfâk)', peygamberleri desteklemek üzere Allah'ın onlara lutfettiği mûcizelerde ve vahiy yoluyla yapılan 'sağlam delillere dayalı sözlü açıklamalar'da görülmektedir. Bu âyet gerçek mâbudu arayanlar için eşsiz ve başka hiçbir kaynaktan elde edilemez bir açıklamadır, delildir. Tefsirin devamını okumak için tıklayın Ayetü'l Kürsi Tefsirleri ◾ Ayetü'l Kürsi o denli faziletli görülmüştür ki bazı alimler tarafından yazılan ve Ayetü'l Kürsi Tefsirleri olarak bilinen müstakil bir ilmi eser türü oluşmuştur. Bu eserlerin en meşhurları Mansur et Tablavi ve Şeyhülislam Esad Efendi'nin kaleme aldıkları 'Ayetü'l Kürsi Tefsiri' risaleleridir. Şeyhülislam Esad Efendi kimdir? 1685 - 1753 yılları arasında yaşayan Esad Efendi, Şeyhülislam Ebu İshak Efendi'nin oğlu Şeyhülislam İshak Efendi'nin kardeşidir. Mekke Kadılığı ile tanınır. Mansur et Tablavi kimdir? Tefsir, belagat, fıkıh ve hadis alimi olarak bilinen Tablavi'nin vefat tarihi 1606'dır. Birden fazla alanda uzmanlaşan Tablavi'nin hayatı ilim öğrenmek ve öğretmek ile geçmiştir. İlim için kilometreleri yaya yürüyen Müslüman âlimler ◾ Daha çok uluhiyyet meselelerine odaklanan Bakara Suresi, konu yelpazesinin geniş olması hasebiyle Kur'an-ı Kerim'deki surelerin çoğu ile yakinen bağıntılıdır. Uluhiyyet nedir? İlahlık hakkı olarak açıklanır. Allah'ın isim ve sıfatları nasıl kullanılır? ◾ Mezkur sebeplerden ve en uzun sure olmasından mütevellit Fatiha Suresi'nden sonra en faziletli sure olarak anılan Bakara, müminlerin Kur'an'dan aşırlar halinde en çok okudukları ayetleri ihtiva eder. Kur'an-ı Kerim'i okumanın faziletleri ile ilgili hadisler