Her şeyi değiştiren 5 deney🔬

Isaac Newton, 4 Ocak 1643 yılında İngiltere'de doğdu. 31 Mart 1727'ye kadar yaşadığı dönem içerisinde yaptığı çalışmalarla dönemine damga vurmakla kalmamış kendisinden sonra gelen birçok bilim insanını da etkiledi. Öyle ki, bilime kattığı birçok olgu bugün hala varlığını korumaktadır. DENEYİN SONUCU: RENK VE IŞIĞIN DOĞASI ANLAŞILDI 1687'de yayınlanan kitabı Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica, klasik mekaniğin temelini atmıştır ve tarihin en önemli bilimsel kitaplarından biri olmuştur. Bu çalışmasında Newton evrensel kütle çekimini ve hareketin üç kanununu ortaya koymuş ve sonraki üç yüzyıl boyunca bu bakış açısı bilim dünyasına egemen olmuştur. Newton dünyadaki nesnelerin hareketleri ile gökyüzündeki nesnelerin aynı doğal yasalar ile yönetildiklerini kendi kütle çekim kanunu ile Kepler'in gezegen hareketleri kanunu arasındaki tutarlılıklar ile göstermiştir. Newton ilk yansıtmalı teleskobu geliştirmiş, beyaz ışığın bir prizmaya tutulduğunda farklı renklerden bir tayf yapması gözlemi sonucu bir renk kuramı oluşturmuştur. Newton, Galileo'nun deneyciliğini örnek almış ve deneyi doğayı araştırmanın ve bilimin tek yöntemi olarak görmüştür. Principia kitabının giriş kısmında bilimin olması gereken amacını şu şekilde belirtmiştir: 'Olgulardan doğanın kuvvetlerini keşfetmek, sonra da bu kuvvetler yardımıyla diğer olayları açıklamak.' Önce olgular gözlemlenmeli, bu gözlemler sonucu doğanın yasaları keşfedilmeli ve oluşturulan kuram olayları açıklayabilmelidir. İbn-i Heysem 965 yılında Basra'da doğmuştur. Asıl adı Ebu Ali Muhammed b. Hasan b. el-Heysem'dir. Kendisi Batıda 'Elhazen' veya 'Elhacen' ismiyle bilinir. Alhazen, onun ilk adı olan 'El-Hasan'ın Lâtinceye çevrilmiş hâlidir. İbn-i Heysem'in ismi orta çağ metinlerinde ise 'Avenetan' veya 'Avennathan' diye geçer. İbn-i Heysem öğrenimine Basra'da başlamış, din ve fen ilimlerini burada öğrendi. Tahsilinin bir kısmını Basra'da tamamladıktan sonra, Bağdat'a geçerek matematik, fizik, astronomi gibi ilimlerde ün yaptı. Böylece artan şöhreti ona karşı teveccühü artırdı. DENEYİN SONUCU: FOTOĞRAF MAKİNESİNİN KEŞFİ Paraya ve şöhreti değil, bilime ve gözleme önem veren İbn'ul Heysem pek çok bilim dalında eserler vererek bir bilim adamı olduğunu kanıtladı. Günümüze eserlerinden 55 tanesi günümüze ulaşabildi. En önemli eseri fizik bilimi ile ilgili olan, ışık ve görme konularını inceleyen 'Kitabül Menazır' (Optik Kitabı)'dır. Bu eser ile İbnu'l Heysem'i bilim dünyasında tanınmasını sağladı. Dünyada 'Optiğin Babası' olarak anılmaktadır. Kitabı 1100'lü yıllarda 'Alhazen'in Optik Hazinesi' başlığı altında Latinceye çevrildi. İbnu'l Heysem'in başyapıtı 1500'lü yıllara dek üniversitelerde ve ilim merkezlerinde temel eser olarak okutuldu. İbnu'l Heysem'e kadar bilimde gözleme ve kanıtlama yoktu. İbnu'l Heysem, bilimde deney ve gözlemin önemini gördü. Böylece bilimin en temel ilkesini yüzyıllar önce belirledi. Geleneksel bilimsel çalışma modelleri için çok yeni olan bu yaklaşımının sonucunda, optik konusu, kapsamı, ilkeleri ve kuralları belirlenmiş bir bilim haline getirdi. İbnu'l Heysem, bugün bildiğimiz kavramıyla ilk bilim adamıdır. Ünlü Amerikalı yazar Brandley Steffens, 2006 yılında yayımlanan ve İbnu'l Heysem'i anlatan kitabına şu ismi uygun görmüştür: 'İbnu'l Heysem: İlk Bilim Adamı' İbnu'l Heysem, kendisinden önceki bilgilere dayanarak ve yaptığı yeni deneylerle, ışığın doğrusal yayılımı, gölgelerin özellikleri, karanlık oda, yansıma, kırılma, gökkuşağı ve halenin oluşumu gibi pek çok temel optik olguyu, niceliksel fiziğin bugün yaptığı anlamda matematiğe dayandırarak inceledi. 7 Kasım 1867 tarihinde Polonya'da doğan Marie Curie, kardeşleriyle birlikte annesinin müdürlük yaptığı yurtta kalıyordu. Ülkesindeki mevcut eğitim sistemi yüzünden kadınların üniversiteye gitmesi mümkün değildi ve teknik eğitim almaları için yurt dışına gitmeleri gerekiyordu. Bu sebeple Marie ve kız kardeşi Bronya, para biriktirmek için çalışmaya başladılar. 1891 senesinin Kasım'ında başladığı eğitiminde bir buçuk sene sonunda sınıfının birincisi olarak fizik bilimleri lisans diploması; 1894 senesinde ise, matematik alanında ikinci diplomasını aldı. 1896'da, öğretmenlik diplomasına kavuştu. DENEYİN SONUCU: RADYOAKTİVİTE TANIMLANDI Polonyum elementinin çıkarılmasının ardından kalan posa daha güçlüydü. Bu noktadan sonra, süzme ve arındırma işlemine devam ettiler ve 1998'de radyum elementini buldular. Eylül 1898'de Fransız kimyacı Eugène-Anatole Demarçay'ın spektroskopi yöntemi ile tanımlanmasına yardım ettiği, doğal radyoaktif element radyumu keşfettiklerini duyurdular. 1903 yılında, Paris Üniversitesine sunduğu tezde bu keşfini açıkladı 1903'te doktorasını vererek Fransa'da gelişmiş bilim alanında doktora unvanı alan ilk kadın oldu. Aynı yıl, radyoaktivite konusundaki araştırmalarından dolayı, kocası ve Becquerel ile paylaştığı Nobel Fizik Ödülü'nü alarak, tarihte Nobel Ödülü alan ilk kadın oldu. 1849 yılında doğan İvan Petroviç Pavlov, fizyoloji ve psikoloji alanındaki çalışmaları ile psikofizyoloji alanını derinden etkiledi. Pavlov, yaşamını bilime ve öncüsü olduğu psikofizyoloji ve deneysel psikoloji alanlarına adadı. Çalışmalarına neredeyse hayatının son anına dek ara vermeden devam etti. Pavlov, Leningrad Fizyoloji Enstitüsü'nde çalışmalarını sürdürdü ve daha sonra 'koşullanmış refleks' adını vereceği alışkanlığa bağlı davranışlar üzerinde çalışmalar yaptı. DENEYİN SONUCU: ŞARTLI REFLEKSİN BULUNMASI Pavlov, günlük işlerle ilgilenmezdi, bilimle alakasız olan güncel olayları takip etmezdi. Hatta 1917 de Bolşevik devrimi olduğu gün, laboratuvara 10 dakika geç gelen asistanlarına hangi sebeple geç kaldıklarını sorar. Onlar da ''Bugün devrim oldu, dışarısı çok karışık. Duymadınız mı yoksa'' derler. Pavlov ise ''dışarıda olan şeyler bizi ilgilendirmez, işimize bakalım'' cevabını verir. Psikolojik olayların deneysel olarak incelenebileceğini düşünen Pavlov, bir deney hazırlamaya başladı. Köpek üzerinde uygulayacağı bu deneyde köpeğin doğal uyaranların dışında zil, lamba gibi uyaranlara tepki verip, salgı salgılama durumunu incelemek istedi. Köpeğe verilen et (Koşulsuz Uyarıcı) = Salya tepkisi (Koşulsuz Tepki) Zil sesi (Nötr Uyarıcı) = Tepki yok Koşulsuz Uyarıcı: Doğuştan var olan öğrenilmemiş uyarıcılardır. Bu uyarıcılara verilen tepki otomatiktir ve o türdeki tüm organizmalarda görülür. Koşulsuz Tepki: Koşulsuz uyarıcıya verilen öğrenilmemiş tepkidir. Doğuştan sahip olunan ve refleksif bir tepkidir. Pavlov, yaptığı bu çalışmalarından sonra, aç bir köpeği ses geçirmeyen bir odaya yerleştirdi. Deneye başlamadan önce köpeğin salyasının ağzından dışarı çıkmasını sağladı ve daha sonra çıkan salya miktarını da kayıt altına aldı. Deneye geçildiğinde ise koşulsuz şartlanmanın oluşabilmesi için köpeğe yiyecek vermeden sadece zili çalmaya başladı. Başlangıçta, normal olarak köpek herhangi bir salya tepkisi göstermedi. Pavlov daha sonra zil sesinin hemen arkasından köpeğe yemek verdi ve doğal olarak köpek salya akıtmaya başladı. İvan Pavlov'un yaptığı deneyler, dönemin Sovyet Hükümetinin de ilgisini çekti. II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar ile girilen mücadelede oldukça zor durumda kalan Sovyetler, Alman savaş tanklarına karşı önlem alamıyordu. Bu tanklarının ilerleyişini durdurmak zorunda olan Sovyetler, İvan Pavlov'dan yardım istedi ve Pavlov da kendisine gelen bu teklifi reddetmedi ve bir plan yaptı. Köpek ordusunu oluşturdu. Câbir bin Hayyân, tüm bilim insanları tarafından kimyanın tartışmasız babası olarak tanınır. Bir eczacının oğlu olan Câbir, ömrünün büyük bir kısmını Irak'ın Kufe şehrinde geçirdi ve burada kimyayı bilimsel olarak sistemleştirdi. Sürekli laboratuarda çalışan Câbir, süblimleştirme, sıvılaştırma, kristalleştirme, damıtma, saflaştırma, cıvayla karıştırma, oksitleme, buharlaştırma ve filtrasyon gibi işlemleri geliştirip mükemmelleştirdi. DENEYİN SONUCU: ŞAPI DAMITMAK SURETİYLE SÜLFİRİK ASİT ÜRETTİ VE MADDELERİ GAZLAR, METALLER VE MİNERALLER OLARAK SINIFLANDIRMAYA BAŞLADI. Şapı damıtmak suretiyle sülfirik asit üretti ve maddeleri gazlar, metaller ve mineraller olarak sınıflandırmaya başladı. Kimyasalların özelliklerini yitirmeksizin birleşerek, gözle görülmeyen element bileşikleri oluşturması hakkında da yazdı. Tüm bunlar bugün herkesin bilebileceği bir şey gibi görünse de, bundan 1250 yıl öncesi için Câbir, zamanının çok ilerisinde bir kişiydi. Ampirik çalışmaya çok önem veren bu seçkin bilim insanının en önemli araştırması asitler üzerinedir. Eski dünyada, sirkeye tadını veren asetik asitten daha güçlü bir asit bilinmemekteydi. Günümüzde kimya endüstrisinin vazgeçilmezlerinden olan sülfürik, nitrik ve nitromuriyatik asitleri keşfeden Câbir, kimyasal deney imkânını önemli ölçüde artırmıştır.

Her şeyi değiştiren 5 deney🔬

NEWTON KİMDİR?