Hz. Yahya kimdir? Hz. Yahya nasıl öldürüldü? Hz. Yahya'nın hayatı kısaca...
Hz. Zekeriya’nın oğlu olan ve mucizevi bir şekilde doğan Hz. Yahya, İsrailoğulları’nın son peygamberlerindendir. Kur’an-ı Kerim’de salih kimselerden biri olarak anlatılan Hz. Yahya’dan hadis-i şeriflerde de bahsedilmiştir. Peki, mucizevi doğumuyla Allah katında hiçbir şeyin imkansız olmadığını gösteren Hz. Yahya kimdir? Hz. Yahya nasıl öldürüldü? Hz. Yahya ile ilgili ayetler nelerdir? Hz. Yahya'nın hayatı kısaca...
HZ. YAHYA'NIN HAYATI
HZ. YAHYA KİMDİR?
📌Kur'an-ı Kerim'de ismi geçen peygamberlerden biri olan Hz. Yahya, Hz. Zekeriya'nın oğludur. Hz. Yahya da babası Hz. Zekeriya gibi İsrailoğulları'na peygamber olarak gönderilmiştir. Hz. Yahya'nın annesi, Hz. Meryem'in teyzesidir.
📌Hz. Yahya, babası Hz. Zekeriya gibi Roma İmparatorluğu'nun bir eyaleti olduğu dönemlerde Kudüs'te yaşamıştır. Diyanet tefsirinde ifade edildiğine göre, Hz. Yahyâ'nın milâttan önce 5. yılda dünyaya geldiği kabul edilir.
🔊 İslam ile ilgili podcastleri dinlemek için tıklayın.
Hz. Yahya'nın hayatına dair bilgiler gerek Kur'an-ı Kerim'de gerekse İncil'de yer almaktadır. Yahya isminin Batı dillerindeki karşılığı Jean'dır. Bu ismin aslı ise İbranice "Yehova lutfetti" anlamına gelen İbrânîce Yôhânân'dan gelmektedir.
İslami kaynaklara bakıldığında ise Yahya kelimesi "yaşamak" anlamındaki hayat kökünden türemiştir. Yahya'ya bu ismin verilmesinin özel bir anlamı vardır.
📌İslam Ansiklopedisi'nin "Yahya" isimli maddesinde geçtiği üzere, bu isim Hz. Yahya'ya bizzat Hz. Allah tarafından verilmiştir. Annesinin kısırlığını gidermesi, Allah'ın onu itaatle diri tutması gibi konulardan sebep kendisine bu isim verildiği düşünülmektedir. Neden Yahya isminin verildiğine dair bir başka yorum ise çocuğun yaşayacağına dair, Hz. Allah'ın Hz. Zekeriya ve eşinin kalbini mutmain etme amacından kaynaklandığı ileri sürülür.
📚 Din ile ilgili e-kitaplara ulaşmak için tıklayın.
HZ. YAHYA KISSASI
HZ. YAHYA'NIN HAYATI KISACA...
📌Hz. Yahya'nın doğumu, mucizevi bir şekilde gerçekleşmiştir. Kur'an'da yer aldığına göre Hz. Yahya'nın peygamberliği; doğumundan önce bildirilmiştir. "Yahya! Kitaba var kuvvetinle sarıl.' dedik ve henüz çocuk iken ona hikmet verdik." (Meryem Suresi - 12 . ayet) Ayette de geçtiği üzere daha çocukluğunda Hz. Yahya'ya Allah tarafından bir hikmet verilmiştir.
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
KUR'AN-I KERİM'DE HZ. YAHYA
HZ. YAHYA'NIN ÖZELLİKLERİ
📌Kur'an-ı Kerim'de Hz. Yahya'nın ismi dört yerde geçmektedir. Bunlar, Al-i İmran, En'am, Meryem ve Enbiya surelerindedir.
➡Hz. Yahya'nın hayatını anlayabilmek için öncelikle babası Hz. Zekeriya kıssasına bakmakta fayda vardır. Yaşlılık çağına gelen Hz. Zekeriya, ilerde kavminin sapkınlığa düşmemesi adına hem kavmini koruyacak hem de onlara sahip çıkacak bir yardımcı talep eder. Ardından bir melek ona hitap ederek "Yahya" isimli bir oğlu olacağını bildirir. Hz. Zekeriya çok yaşlı olmasına ve karısının kısırlığına rağmen çocuğunun olacağını öğrenince çok şaşırır. Bu kıssaya Meryem ve Al-i İmran surelerinde yer verilir:
"Allah buyurdu ki: "Ey Zekeriyyâ! Biz sana Yahyâ adında bir oğul müjdeliyoruz. Bu adı daha önce kimseye vermedik." Meryem Suresi – 7. Ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Zekeriyyâ, "Rabbim!" dedi. "Karım kısır olduğu, ben de ihtiyarlığın son sınırına vardığım halde, benim nasıl oğlum olabilir?" Meryem Suresi – 8. Ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Orası öyle" dedi ve buyurdu ki rabbin: "O bana kolaydır; daha önce, sen hiçbir şey değilken seni de yaratmıştım." Meryem Suresi – 9. Ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
➡Bu hadise Hz. Zekeriya'nın duası olarak geçmektedir. Hz. Zekeriya kavmi için kendisine yardımcı verilmesini isterken Hz. Allah onu bir çocukla müjdelemiştir. Kur'an-ı Kerim'de geçtiği üzere bu isim daha önce kimseye verilmemiştir. Hz. Zekeriya'nın bu duasının alameti olarak konuşmaması emredilmiştir.
Zekeriyyâ, "Rabbim! Öyle ise bana bir işaret ver" dedi. Allah, "Sana işaret, tam üç gün insanlarla konuşamamandır" buyurdu. Meryem Suresi – 10. ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Rabbim, dedi, bana bir alâmet göster." Şöyle buyurdu: "Senin için alâmet insanlara üç gün ancak işaretle konuşmandır. Rabbini çok an, sabah akşam tesbih et." Âl-i İmrân Suresi – 41 ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
📌Luka İncili'ne göre Hz. Zekeriya'ya bir melek tarafından oğlu olacağı ve adını Yahya koyacağı bildirilmiştir. Çocuk doğduktan sonra komşular çocuğa Zekeriya ismini vermek istedilerse de annesi bunu reddetmiş ve Yahya olacağını söylemiştir. Hz. Zekeriya bu ismi daha önce hiç duymadıklarını söyleyen akrabalara itiraz etmiştir. Zekeriya, çocuğun adının Yahya olacağını yazmıştır. sonrasında ise dili çözülen peygamber çokça Allah'a hamd etmiştir. Fakat böyle bir bilgiye Kur'an-ı Kerim'de yer verilmemiştir. Kur'an-ı Kerim'de yalnızca Hz. Zekeriya'nın Yahya isimli bir çocuğu olacağı müjdelenmiştir.
HZ. YAHYA İLE İLGİLİ AYETLER
📌Kur'an-ı Kerim'de Hz. Yahya'nın tarihsel kimliğinden ziyade dünyaya gelişi ve şahsiyeti üzerinde durulmaktadır. Kur'an-ı Kerim'de Hz. Yahya'nın isminin geçtiği ayetler şunlardır:
"O mâbedde durmuş namaz kılarken melekler ona şöyle seslendiler: "Allah'ın bir kelimesini tasdik edici, efendi, iffetli ve sâlih kullardan bir peygamber olarak Yahyâ'yı Allah sana müjdeliyor." Âl-i İmrân Suresi – 39. ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Zekeriyyâ, Yahyâ, Îsâ ve İlyâs'ı da (doğru yola iletmiştik). Hepsi de iyilerden idi." En'âm Suresi – 85. ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Allah buyurdu ki: "Ey Zekeriyyâ! Biz sana Yahyâ adında bir oğul müjdeliyoruz. Bu adı daha önce kimseye vermedik." Meryem Suresi – 7. ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Ey Yahyâ! Kitaba var gücünle sarıl!" dedik ve ona henüz çocukken hikmeti verdik." Meryem Suresi - 12 . Ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
📌Hz. Yahya'ya herhangi bir kitap indirilmemiş olsa da Hz. Musa'ya inen Tevrat ile amel etmesi emredilmiştir. Bu sebeple ayette "Kitaba var gücünle sarıl!" ifadesi kullanılmıştır.
Hz. Süleyman'a verilen mucizeler nelerdir?
" Ayrıca katımızdan ona şefkat ve ruh temizliği de (verdik). O, kötülükten çok sakınan biriydi." Meryem Suresi – 13. Ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Anne babasına çok iyi davranırdı; zorba ve âsi değildi." Meryem Suresi – 14. Ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
"Doğduğu gün, öleceği gün ve yeniden hayata döndürüleceği gün ona selâm olsun." Meryem Suresi - 15. ayet
Ayetin tefsirini okumak için tıklayınız
Hz. Allah, Hz. Yahya'yı temiz fıtratlı bir kişi olarak yaratmıştır. İnsanlara son derece şefkatli ve merhametli olan Hz. Yahya, anne ve babasına karşı örnek tavırlarıyla Kur'an-ı Kerim'deki yerini almıştır. Al-i İmran Suresi'nde de geçtiği gibi "Allah'ın bir kelimesini tasdik edici, efendi, iffetli ve sâlih kullardan bir peygamber olarak Yahyâ'yı Allah sana müjdeliyor."
➡Kur'an-ı Kerim'de Hz. Yahya Allah'ın kelimesini tasdik edici, iffetli, salih, temiz kalpli, takva sahibi, anne ve babasına karşı hayırlı Allah'a saygı besleyen bir kişi olarak tanımlanmaktadır. Müfessirlere göre ayette geçen "kelime" sözcüğü Hz. İsa'yı simgeler. Hz. Yahya onu tasdik eden ilk kişidir. Bazı müfessirlere göre de burada bahsedilen kelime Allah tarafından gönderilen kitaptır.
HZ. YAHYA İLE İLGİLİ HADİSLER
📌Kur'an-ı Kerim'de Hz. Yahya ile ilgili başka bilgi mevcut değildir. Hadislerde ise Resûlullah'ın Miraç esnasında Hz. Yahya ile ikinci kat semada karşılaştığı geçmektedir. ( (Buhârî, Bedʾü'l-ḫalḳ""Enbiyâʾ", "Menâḳıbü'l-enṣâr")
"Peygamberimiz Muhammed Aleyhisselâm; Mîrac gecesinde Cebrail Aleyhisselâm-la birlikte ikinci kat göğe yükseldiler. Cebrail Aleyhisselâm, o göğün kapısını çaldı. Bekçisine: "Aç!" dedi. "Kimdir o?, sen, kimsin?" denildi. Cebrail Aleyhisselâm: "Cebrail'im!" dedi. "Yanında kimse var mı?" diye soruldu. Cebrail Aleyhisselâm: "Muhammed (Aleyhisselâm) var!" dedi. "O (Mîrac için) gönderildi mi?" diye soruldu. Cebrail Aleyhisselâm: "Evet!" deyince, göğün kapısı açıldı. İkinci kat gökte, Teyze Oğulları olan İsâ b.Meryem ve Yahya b.Zekeriyyâ Aleyhisselâmlarla karşılaştılar. Cebrail Aleyhisselâm, Peygamberimize: "Bunlar, Yahya ve İsâ (Aleyhisselâmlar)dır. Selâm ver onlara!" dedi. Peygamberimiz Aleyhisselâm, onlara selâm verdi. Onlar da, Peygamberimiz Aleyhisselâmın selâmına mukabele ettiler ve: "Hoş geldin! Safa geldin! Salih kardeş! Salih Peygamber!" dediler ve hayır dua ettiler." (Peygamberler tarihi, Asım Köksal)
Resûl-i Ekrem Efendimiz Hz. Yahya ile ilgili şöyle buyurmuştur: "Âdemoğullarından hiçbir kimse yoktur ki bir hatâ yapmış veya hatâ işlemeye niyet etmiş olmasın. Ancak Yahyâ bunun dışındadır." (Ahmed b. Hanbel, Müsned)
📌Bunun yanında Allah'ın Hz. Yahya'ya beş şey emrettiği hadisi rivayet edilir. Bunlar, "şirk koşmamak, namaz kılmak, oruç tutmak, sadaka vermek ve Allah'ı zikretmektir." (Tirmizî, "Edeb", Müsned)
Bazı kaynaklar İsra Suresi'nde geçen İsrailoğulları'nın yeryüzünde çıkaracağı iki büyük karışıklıktan birini Hz. Yahya'nın öldürülmesi olarak açıklarlar. İkincisini ise Hz. İsa'nın öldürülmesine karar verilmesi olarak öne sürerler. Hz. Yahya Hz. İsa'dan yaklaşık olarak altı ay öncesinden dünyaya gelmiştir. Bu sebeple Hz. Yahya'nın Hz. İsa ile çağdaş olduğu vurgulanmaktadır. Hz. İsa'dan altı ay büyüktür.
HZ. YAHYA NASIL ÖLDÜRÜLDÜ?
📌İslam Ansiklopedisi'nin "Yahya" maddesinde geçtiğine göre Hz. Yahya'nın doğumu ve ölümü dışında hayat hikayesini İncil'e göre değerlendirmek mümkün değildir.
Mucizevi bir şekilde doğan #HzZekeriya'nın oğlu #HzYahya, İsrailoğulları'nın son peygamberlerindendir. Kur'an-ı Kerim'de salih kimselerden biri olarak anlatılan Hz. Yahya'dan hadis-i şeriflerde de bahsedilmiştir. https://t.co/QhVAY82kik
— Fikriyat (@fikriyatcom) March 22, 2021
🔎İsrailoğulları kendilerine gönderilen peygamberlerini yani Hz. Yahya'yı öldürmüşlerdir. Hz. Yahya'nın şehadeti ile ilgili çeşitli rivayetler vardır. Bunların içinde en çok kabul göreni şudur: Fasık bir kimse olan Filistin hükümdarı Herodes, erkek kardeşinin Herodya isimli kızıyla evlenmek istemişti. Herodes'in kendi yeğeni olan Herodya ile evlenmesine Hz. Yahya kesinlikle karşı çıktı. Çünkü böylesine bir evlilik dini kurallara göre yasak olarak görülüyordu. Hz. Yahya'nın evliliğe karşı çıkmasına öfkelenen Herodes, önce Hz. Yahya'yı tutuklatıp hapse attırmış, daha sonra da başını kestirmek suretiyle idam ettirmiştir.
📌İbn Kesir'in tefsirine göre Hz. Yahya'nın başının kesilmesinden sonra bir damla kan yere dökülmüş ve yere dökülen kan, Kudüs işgaline kadar yıllarca kanamaya devam etmiştir.
🔎 İbn-i Kesir kimdir?
📌1301-1302 Busrâ'nın Müceydilülkarye köyünde dünyaya geldi. Öğrenimini tamamladıktan sonra hatip, müderris, kıraat âlimi, müftü ve mahkeme heyeti üyesi olarak çeşitli görevlerde bulundu. 27 Aralık 1335 tarihinden itibaren Dımaşk'ta Necîbiyye Medresesi'nde ders vermeye başladı ve ölümüne kadar bu görevini sürdürdü.