Milli Mücadele'nin tıbbiyeli kahramanları; Tıbbiyeli Hikmet ve arkadaşları

TIBBİYELİ HİKMET KİMDİR?

◾ Tıbbiyeli Hikmet, 1901 yılında Balıkesir'in Savaştepe bucağında doğdu. Posta-telgraf memurlarından Hakkı Bey'in oğluydu.

◾ Hikmet Bey, ilk ve orta tahsilini çeşitli okullarda tamamladıktan sonra İstanbul'da 'Mekteb-i Tıbbıye-i Şahaneye' tıp öğrencisi olarak başladı. Okuldaki ismi Kara Hikmet idi. Hikmet Bey'in okula başladığı bu yıllar I. Dünya Savaşı'nın olduğu yıllardı.

◾ Hikmet Bey, üçüncü sınıf öğreniciyken İngilizler, Tıbbıye-i Şahane'yi karargâh olarak kullanmaya başladı. Fakat cesur ve atak tavırlarıyla tıbbiyelilerin lideri olan Hikmet Bey ve arkadaşları okullarını geri alabilmek ve işgale karşı gelmek için ses getirecek bir eylem planı hazırladılar.

14 MART TIP BAYRAMI'NIN SIRRI NE?

◾ Mart 1919'da İstanbul esaret altındayken, boyunduruk altında yaşamayan bir milletin çocukları olan Tıbbiyeli Hikmet ve arkadaşları harekete geçti. İlk olarak okul yönetimine Tıbbıye-i Şahane'nin eğitime başlamasının 92'inci senesini kutlamayı kabul ettirirdiler.

◾ Tıbbiyeli Hikmet ve arkadaşlarının asıl amacı, İngilizlere karşı bir ayaklanma hazırlamaktı. Okulun iki kulesi arasında dev bir Türk bayrağı asarak tüm Tıbbiye öğrencileriyle birlikte bu esareti protesto ettiler. İngilizler zor kullanarak bu protestoyu dağıtıp birçok tıbbiyeliyi de tutukladı.

◾ Tıbbiyeli Hikmet ve arkadaşlarının bu protestosu, düşmana karşı gösterilen ilk direnişlerden birisiydi. 14 Mart'ta Tıbbiyeli Hikmet'in yaktığı bu ateş daha sonra tüm Anadolu'da yandı.

◾ Tıbbiyeli Hikmet, trenle Haydarpaşa'dan Ankara'ya gitmek üzere yolcu edildi ve Ankara'da İsmail Fazıl Paşa'yla (Ali Fuat Cebesoy Paşa'nın babası) Sivas'a hareket ederek, kongreye katılmış ve on beş gün sonra geri gelmişti.

SİVAS KONGRESİ'NDE TIBBİYELİ HİKMET'İN TARİH YAZAN KONUŞMASI

◾ Tıbbiyeliler, Milli Mücadele sırasında Amasya Genelgesi gereği Eylül ayında Sivas'ta toplanan kongreye davet edildiler. Üç kişilik kontenjan verilen tıbbiyeliler, aralarında para topladılar. Öğrencilerden toplanan para ancak bir kişinin masraflarını karşılayabildiğinden dolayı 14 Mart'taki şanlı direnişin mimarı olan Hikmet Bey'i göndermeye karar verdiler.

◾ Hikmet Bey, kongreye gitmeden İstanbul'daki son gününü şöyle anlatır:

Kuşluk vakti penceremin önünde, karanfil ve zakkum çiçeklerinin arasında turkuaz renkli akıp giden boğaza bakmaktayım. Bugün İstanbul'dan ayrılmaktayım. Tıbbiye eğitimi hürriyet içinde tamamlamak için mutlaka geri döneceğim. Bekle beni İstanbul.

◾ Tıbbiyeli Hikmet Bey, Sivas Kongresinde mandacılık konuşurken söz alarak tarihe geçen şu konuşmasını yaptı:

Paşam murahhası bulunduğum tıbbiyeliler beni buraya istiklal davamızı başarma yolundaki mesaiye katılmak üzere gönderdiler. Mandayı kabul edemem. Eğer kabul edecek olanlar varsa, bunlar her kim olursa olsunlar şiddetle red ve tahbik ederiz. Farzı mahal manda fikrini siz kabul ederseniz sizi de red eder, Mustafa Kemal'i vatan kurtarıcısı değil, vatan batırıcısı olarak adlandırır ve sizi telin ederiz.

◾ Sivas Kongresi'nde 7 Eylül 1919'da yapılan ikinci celsede verilen önergede Tıbbiyeli Hikmet'in de imzası vardı.

ÖĞRENCİLERİ ŞEHİT OLDUĞU İÇİN MEZUN VEREMEDİ

◾ 1914 yılında Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla tıbbiyeliler silah altına alındı. 1915'ten itibaren tıp öğrencileri, başta Çanakkale olmak üzere tüm cephelerdeki değişik hastanelere dağıldı. Birinci Dünya Savaşı boyunca 765 tıp öğrencisinden 346'sı, 1915'te Tıbbiye'ye kaydolan 1. sınıf öğrencilerinin tamamı Çanakkale'de şehit düştü.

◾ 1921'de ise Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, öğrencileri şehit olduğu için mezun veremedi.

◾ Sivas'tan dönen Tıbbiyeli Hikmet, yakın arkadaşı Yusuf Balkan'la birlikte tekrar Anadolu'ya geçip Ankara'ya gitti ve milli mücadele için hizmet verdi. Bir yıl sonra İstanbul'a dönüp tahsilini tamamladı. Daha sonra mezun olan diğer askeri tıp öğrencileri teğmen olarak mezun olduğu halde, Yusuf ve Hikmet üsteğmen olarak mezun oldu.

◾ Yıllar sonra Atatürk, tıp öğrencisi Hikmet Bey'in hemen bulunup mebus yapılmasını emretse de Hikmet Bey bulunamayarak öldüğü söylendi. Fakat o sırada Hikmet Bey sağ ve Anadolu'nun bir köşesinde doktorluk yapıyordu.

◾ Dr. Hikmet Boran, 1922 yılında Askeri Tıbbiyeden mezun oldu. Hariciye ihtisası yaptıktan sonra operatör oldu ve çeşitli hastanelerde çalıştı. 1945 yılında vefat etti.