Sadece evlatlarınız için değil, kendiniz için de seçin!..

Ortaokul ve lise öğrencileri olan evlatlarımızı ilgilendiren ve 4 Ocak 2021 Pazartesi günü başlayıp 22 Ocak 2021 Cuma günü sona erecek bir tercih süreci günlerindeyiz. Ebeveyn olarak onların geleceklerini ilgilendiren bir konuda sorumluluğumuz gereği birtakım dersleri seçmek durumundayız. Yoğun gündemlerle dolu günler yaşadığımız için haberimizin olmama ihtimaline binâen hem konudan sizleri haberdar etmek hem de birtakım bilgiler aktarmak amacıyla bugünkü yazımız ilgili konuyla alakalı olacaktır.

Ortaöğretim kurumlarında "Seçmeli Din Eğitimi Dersleri" başlığı altında zikredilen bazı dersler var. Bunlar Din, Ahlak ve Değerler Alanı dersleri olarak da bilinen Kur'an-ı Kerim, Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler isimli üç dersten oluşuyor. 2012 yılından itibaren örgün eğitim sistemi içinde ortaokul ve lise öğrencilerinin tercihlerine sunulan bu dersler, gençlerimizin, mukaddes kitabımız Kur'an-ı Kerim'e, Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed'e ve kişinin dünya ve ahiret mutluluğunu sağlayacak kurallar bütünü olan dinin temel bilgilerine dair bilgiler edinmelerini ve bir formasyona sahip olmalarını hedefliyor.

Merhum Ali Fuad Başgil'in "Gençlerle Başbaşa" adlı eserinde muhteşem denilebilecek tahlil ve tespitlerle ortaya koyduğu üzere, "insanoğlununun hayatının en 'plastik dönemi' gençlik yıllarıdır. Zira şekil almaya en çok müsait olan dönem, bu dönemdir". Acaba onun bu denli etkilenmeye müsait oluşu nereden kaynaklanmaktadır?

Gençlik Psikolojisi üzerine yapılan araştırmalarda, çocukluk dönemini geride bırakıp gençlik çağına adım attığı yıllar olan "ergenlik/bülûğ/adolesan dönemi"nde her insanın bir kimlik arayışı içinde olduğunu, çocukluk yıllarında kendisine örnek/model olarak kabul ettiği anne babasının yerine başka unsurları ikame ettiğini, arkadaşlık ilişkilerinin sıkılaşıp onlarla birlikte olmayı daha çok tercih ettiğini ortaya koyan sonuçlar paylaşılır genellikle… İşte bu psikolojik ortam, genç bireyin çevresinden, yüksek düzeyde etkilenmesine kapı aralamakta ve neticede plastik ham maddenin, kalıbına göre şekil alması gibi içinde bulunduğu ve kendini ait hissettiği çevreye göre de gencin kişiliği şekillenmektedir.

En kısa şekliyle özetlemeye çalıştığımız bu hakikat, gayet açık ve nettir: Gençlik çağı, kişinin hayatının sonraki dönemlerini yüksek düzeyde bir etki gücüyle etkilemekte, onun kişiliği ve karakteri üzerinde söz sahibi olmaktadır. O nedenle gençlik çağı ve öncesindeki ergenlik/bülûğ adını verdiğimiz bu çağ, belki de çocukluk yıllarından daha çok ilgi ve ihtimam içinde onlara değer verdiğimiz ve anlamaya çalıştığımız, problemlerini çözmeye gayret ettiğimiz ve sevgimizi hissettirdiğimiz bir süreç olmalıdır. Her şey gibi bu süreç de yaşanır ve geçer; ama asıl gâye, bu dönemi olumlu kazanımlarla geride bırakmak olmalıdır.

İşte tam da bu süreci kapsayan yıllarda ortaöğretim ve lise öğrencileri için onların genel kültür ve alan başarılarını ilgilendiren dersler yanında Din, Ahlak ve Değerler alanında da onu donanımlı kılmak, ailesine iyi ve hayırlı bir evlat, memleketine iyi ve faydalı bir vatandaş, Yaratıcısına iyi ve güzel davranış sahibi bir kul, Peygamberine de taşıdığı güzel huylarıyla iyi bir ümmet yetiştirmeyi hedefleyen birtakım dersler, elbette ki onun şekillenmekte olan kişilik ve karakterine son derece önemli ve değerli katkılar sunacaktır.

DERSLERİN ÖZEL AMAÇLARI VE İÇERİKLERİ NELERDİR?

2012 Yılı öncesinde velilerden gelen yoğun istekler, bu derslerin isimlerini ve içeriklerini belirlemede rol oynadı denilebilir. Konunun uzmanları, programcılar, yazar ve editörlerin çabalarıyla Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü'nün öncülüğünde kaynaklar hazırlanarak 2012-2013 öğretim yılından itibaren bu derslerin okutulmasına başlandı. Şimdi kısaca bu derslerden, özel amaçları ve içeriğinden bahsedelim.

Kur'an-ı Kerim: Bu dersle öncelikle öğrencilerde Kur'an-ı Kerim'in hayatımızdaki yeri konusunda farkındalık oluşturmak amaçlanmıştır. Ardından, Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel okumayı öğrenmeleri ve bazı sureleri kurallarına uygun olarak ezberlemeleri hedeflenmiştir. Yanı sıra, Kur'an-ı Kerim'in içeriği hakkında bilgi sahibi olmaları, onu severek ve isteyerek okuma, anlama ve ezberlemeleri hususunda bir motivasyon oluşturmak da gâye edinilmiştir.

Bu dersin, öğrenciye Kur'an-ı Kerim'in yüce değerini aktarmaya vesile olması bile başlı başına önemli bir misyondur. Çünkü Kur'an'a karşı ilgi oluşturmak, onu okuma ve anlama sürecinde karşılaşabileceği zorlukları aşma hususunda son derece değerli bir destektir. Zira bir gencin sadece Kuran'a ilgi duymasını sağlamak bile sonrasındaki sürece dair "hazırbulunuşluk" açısından önemli bir kazançtır.

Peygamberimizin Hayatı: Bu ders ile öğrencilerin Peygamberimizi ve hayatını tanıması, onun insanî yönünü ve peygamberliğe ait özelliklerini fark etmesi hedeflenmiştir. Oluşturulacak bu farkındalık sonrasında öğrencinin, Peygamberimizin hayatını kendisine örnek alması ve onun güzel ahlakını gündelik hayata uygulama yollarını öğrenmesi de amaçlanmıştır.

Bu dersin de her genç bireyin hayatında önemli bir yeri olacağı söylenebilir. Çünkü genel anlamda "bütün varlıklara bir rahmet vesilesi" olarak gönderilen Hz. Muhammed'in çocuklara, gençlere ve yaşlılara olan sevgi, şefkat ve merhamet yüklü yaklaşımı ve mesajları, onların dikkatin, çekmekte, özellikle Peygamberimizin gençlere yönelik müjdeleri, onlara verdiği değer, yetiştirdiği genç sahabiler… Onlarda ayrı bir hayranlık uyandırmaktadır. Yaşadığı sade ve herkes tarafından uygulanabilir yaşantısıyla "en güzel örnek" oluşu, küçük yaşlardan itibaren çocuklara ve gençlere sevgiyle anlatılmalıdır.

Temel Dini Bilgiler: Bu ders ise öğrencilerin; İslam dininin iman, ibadet ve ahlak ilkelerini tanımasını amaçlamaktadır. Yanı sıra, İslam dininin sözgelimi temizliğe verdiği önemi kavraması, ibadetleri uygulama becerileri kazanması, müminlerin belli başlı özelliklerini tanıması ve hem bireysel hem de toplumsal ilişkilerinde ahlaki ölçülere uyma bilincini kazanması hedeflenmektedir.

Bilindiği üzere İslam dini, kişinin hem bu dünyasını hem de ebedi âlem olan ahiret hayatını önemser. Ebedi mutluluğun kazanılacağı yer olan dünya hayatının da mutlu ve huzurlu geçmesi için insanlara uymaları gereken birtakım kurallar belirler. İnsanoğlu başıboş yaratılmadığı gibi fıtraten kuralsız ve düzensiz bir hayat yaşamayı da istemez. Dinin öngördüğü kurallar bütünü ise işte onun huzurlu ve düzenli bir hayat yaşama arzusuna cevap verecektir. Kişilik ve karakterin şekillendiği, kimliğin kazanıldığı bir dönem olan ergenlik ve gençlik çağı dönemlerinde temel dini bilgilerle donanmış bir birey, hayata ve olaylara olumlu bakış açısıyla fakat daha gerçekçi ve daha objektif bakabilme hususunda akranlarından daha avantajlı olacaktır.

BU DERSLERİ KİMLER TERCİH EDEBİLECEK?

Din Öğretimi Genel Müdürlüğü'nün paylaştığı bilgiler çerçevesinde, bu yıl halen ilkokul 4. sınıfta okuyan öğrenciler, gelecek yıl ortaokula yani 5. sınıfa geçecekleri için, bu dersleri şimdiden tercih ederek, gelecek yıl okuyacakları dersleri belirleyebileceklerdir. Yine, halen 5. 6. 7. ve 8. sınıflarda okuyan ortaokul öğrencileriyle 9. 10 ve 11. sınıfta okuyan lise öğrencileri de bu dersleri tercih edebileceklerdir. Bu yıl 8. sınıfta okuyan öğrenciler gelecek yıl liseye geçecekleri için bu dersleri 9. sınıfta yani lisede okuyacaklardır. Bu sebeple hem 4. sınıf öğrencileri, ortaokul 5. sınıfta okuyacakları için; hem de 8. sınıf öğrencileri, lise 9. sınıfta okuyacakları için bu dersleri şimdiden seçebileceklerdir.

TERCİH EDİLEN DERSİN AÇILMASI İÇİN GEREKEN ŞARTLAR NELERDİR?

Bir okulda aynı dersi en az 10 öğrenci tercih etmişse bu ders açılabilmektedir. Bazen okulların, tercih edilen dersi okutacak branş öğretmeni eksikliği ve derslik sayısı gibi sebeplerle öğrenci veya velilerin tercihlerini karşılayamama durumu söz konusu olabilmektedir. Gelecek yıl okutulacak seçmeli derslerin şimdiden tercih edilmesindeki amaç işte bu eksikliklerin giderilmesi içindir. Bu sebeple, en az 10 öğrencinin bir dersi seçmiş olması söz konusu ise öğrenci ve velilerin bu dersin açılması sürecini takip etmeleri gerekmektedir.

TERCİH İŞLEMLERİ NE ZAMAN SONA ERECEK? YAPILMASI GEREKENLER NELERDİR?

4 Ocak Pazartesi günü başlayan seçmeli din eğitimi derslerinin tercih işlemi 22 Ocak 2021 tarihine kadar devam edecek ve bu süre zarfında derslerle ilgili tercihler yapılabilecektir.

Bu dersleri seçmek için öğrencinin veya velisinin Kur'an-ı Kerim, Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerini seçmek istediğini belirten bir dilekçe ile öğrenim gördükleri okul müdürlüğüne başvurmaları gerekmektedir. Dilekçeler elden verilebileceği gibi elektronik ortam aracılığıyla da okul müdürlüğüne ulaştırılabilecektir.

DERSLERİN SEÇİMİ NASIL YAPILACAK? TERCİH İŞLEMİ YAPILMASA NE OLACAK?

Paylaşılan bilgilere göre, seçmeli din eğitimi derslerinin paket halinde yani üçü bir arada veya iki ders olarak seçilmesi mümkün olmaktadır. Yine öğrencinin veya velinin isteğine bağlı olarak derslerden sadece biri de tercih edebilmektedir.

Son ama önemli bir not olarak: Eğer öğrenci veya velisi tercih döneminde ders seçme hakkını kullanmazsa öğrencinin seçmeli dersleri, okul idareleri tarafından belirlenecektir.

Evet, geleceğimizin teminatı genç nesillerimizin, inancıyla, ibadetiyle, ahlakıyla, güzel davranışlarıyla ve sorumluluk bilinciyle örnek bir genç olması adına ona verilecek eğitimin önemi ve değeri inkar edilemez bir hakikattir. Bu eğitimin önemli bir parçası olan "seçmeli din eğitimi dersleri"ni seçerek, tercih sürecinde seçim hakkımızı kullanalım ve ebeveyn olarak sorumluluğumuzun gereğini yerine getirelim.

Son sözlerimiz, Son Peygamber'in (sav) bir hadis-i şerifi olsun:

"Bir babanın evladına bırakabileceği en kıymetli miras, iyi bir eğitim ve güzel terbiyedir."

Sağlık ve esenlikler dileğiyle…

Prof. Dr. Mehmet Emin Ay