Beynimizi besleyen gıda: Ceviz

Hiç cevizi ibret nazarıyla incelediniz mi? Atalarımız, ceviz içinin koruyucu sert bir kabukla sarmalanmış olduğunu gözlemlemişlerdi; tıpkı insan beyninin koruyucu sert bir kafatası ile örtülmesi gibi. Ayrıca, bir cevizin kabuğunu kırdığımızda kabuğun içindeki ceviz içinin, iki eşit parça halinde olduğunu görürüz; tıpkı insan beyninin iki yarım küreden oluşması gibi. Cevizi, kabuğundan ayırarak incelediğimizde beyinle olan benzerliği artar:

• Ceviz iki eşit ve simetrik parçadan oluşur. Beyin ise sağ ve sol loptan.
• Ceviz sert ve koruyucu bir kabuk ile çevrilidir, beyin ise sert ve koruyucu bir kafatası ile.
• Ceviz de beyin de kıvrımlarla kaplanmıştır.
• Ceviz yaklaşık yüzde 67-68 oranında faydalı yağ içerir, beyin ise yaklaşık yüzde 67-68 oranında yapısal yağ içerir. Beyin, fonksiyonlarını sürdürebilmek için besinlerde bulunan faydalı yağlara ihtiyaç duyar. Ceviz yağı da beynimiz için çok yararlıdır.

CEVİZ AĞACI DAYANIKLI

Ceviz ağacının özelliği ise çok sayıda hastalık ve sürüngen tarafından saldırıya uğramasına rağmen hepsine göğüs gerecek kadar güçlü kuvvetli olması. Ceviz ağacının dış kabuğunun kalın olması ve cevizin iç kabuğunda juglon adı verilen zehirli bir bileşik bulunması sayesinde, parazitlerin cevizin içine ulaşabilmesi mümkün olmuyor. Kısacası ceviz ağacını çok güçlü ve sağlam, tohumları kalın bir dış kabuk koruyor. Bunun da bir amacı var. Ağaçta asıl değerli şeyi, yani yaşamı ve üreyerek hayatın sürekliliğini sağlama gücünü korumak için…

CEVİZİN FAYDALARI

Bugün ceviz, en yararlı on besin maddesi listesinde yer alıyor. Çünkü beyin fonksiyonları için çok faydalı olan, hafızayı güçlendiren, aynı zamanda hiperaktivite, depresyon ve hatta otizmle başa çıkmaya yardım eden omega - 3 yağlarını içerdiğini biliyoruz. Bedenimiz omega -3'ün kendisini üretmediği için de, ihtiyacımızı ceviz benzeri besin kaynaklarından sağlamamız gerekiyor.

Badem, fındık, fıstık ve ceviz arasında beyni besleyen omega - 3 yağlarına en fazla ceviz sahiptir. Cevizin bir başka ayırt edici özelliği ise, omega - 3 yağları ve alfadinoleik asidi (ALA) birlikte barındırıyor olmasıdır ki bu da cevizi, balık dışında bu gerekli yağları içeren çok az sayıdaki besin kaynağından biri haline getirir. Omega - 3 ise kalp hastalıklarını, felci, diyabeti, hipertansiyonu ve klinik depresyonu önlüyor.

Dahası da var; araştırmalar, cevizin kalbe de iyi geldiğini gösteriyor. Ceviz; tamamı kalp hastalıklarıyla mücadelede etkili olan yağ asitleri, besleyici gıdalar biyoaktif bileşikler, fistosterol ve folik asidi yüklü miktarda ihtiva ediyor. Cevizde, aynı zamanda, yüksek tansiyona iyi gelen bir amino asit olan L- arginin ve yine aterosklerotik lezyonlarda kayda değer bir azalma sağlayan cllagik asit de yüksek oranda bulunuyor. Üstelik ceviz yağı kolesterol içermiyor ve yeni damar plaklarının oluşumunun azaltarak damar sertliğini önlüyor. Bu kadar besleyici ve iyileştirici yağın küçücük bir kabuğun içine sağabilmesi ise insanı gerçekten hayrete düşürüyor.

CEVİZİN BAŞKA YARARLARI

• Ceviz kanserden koruma sağlar, bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Safra taşı oluşmasını engeller.
• Cevizdeki melatonin, beyin tarafından salgılanan melatoninin insan vücudun kullanıma hazır formunu içerir. Melatonin, gece çalışan, zaman farkından dolayı uyku düzensizliği çeken kişilerde uyuma rahatsızlıklarını ortadan kaldırabiliyor.
• Cevizin, antioksidan özelliği dolayısıyla kardiyovasküler ve sinir sistemine zarar veren Parkinson ve Alzheimer gibi hastalıkların gelişimini erteleyebiliyor. Yine ceviz, manganez ve bakır bulundurur.
• Ceviz beyin için gerekli gümüş iyonlarını da içerir. Anti bakteriyel özelliği olan gümüş iyonları beyin sağlığının koruyucusudur. Ceviz, beynin ihtiyacı olan gümüş iyonlarını ihtiva eden tek meyvesidir.

BEYİN DOSTU

Ceviz sadece ileri yaştaki bireyler için değil gelişme çağındaki çocuklar için tüketimi gerekli bir meyvedir. Zihin açıcı, dikkat toplayıcı özelliği sebebiyle öğrencilerin kullanması gerekir. Çünkü ceviz kavrama ve anlamayı geliştirir.

​Prof. Dr. Sefa Saygılı