Sultan Abdülhamid’in arşivinden Kudüs
Sultan Abdülhamid Han, fotoğrafın icadına büyük önem vermiş ve bu alandaki gelişmelerle yakından ilgilenmişti. Devrini aşan bir şahsiyet olan Abdülhamid, üç kıtaya uzanan Osmanlı İmparatorluğu ve tüm dünya coğrafyaları için belge niteliği taşıyan, dünyanın en büyük fotoğraf arşivine sahipti. Abdülhamid’in albümlerinden, İslâm ve diğer dinler için de mukaddes sayılan Kudüs’ün 1866-1890 arası yıllara ait fotoğraflarını siz değerli Fikriyat okuyucuları ile buluşturuyoruz.
Sultan II. Abdülhamid, dönemin koşulları nedeniyle Yıldız Sarayı'ndan pek çıkmamasına rağmen dünyayı yakından takip eder, bilimsel ve teknolojik gelişmelere büyük ilgi gösterirdi.
Osmanlı İmparatorluğu'nun en zor zamanlarında tahtta kalan Abdülhamid'in ilgi alanlarından biri ise, fotoğrafa olan merakıydı.
Her şeyden haberdar olmak isteyen Sultan Abdülhamid, bir kısmını ordu bünyesindeki subaylar arasından yetiştirdiği fotoğrafçıları aracılığıyla, hem Osmanlı İmparatorluğu'nda, hem de dünyanın farklı coğrafyalarında olup bitenleri izlemişti.
"Yıldız Albümleri" ya da "Abdülhamid Albümleri" olarak bilinen ve dünyanın en büyük fotoğraf arşivi olarak kabul edilen 35 bin parçalık albümler, Abdülhamid'in bu ilgisi ve merakının ürünü. Bu değerli koleksiyon, başta İstanbul olmak üzere, tüm Osmanlı coğrafyası ve dünya ülkeleri için bir belge niteliği taşıyor.
Albümlerdeki fotoğrafların bir kısmı, dönemin önde gelen fotoğrafçılarına saray tarafından sipariş edilerek çekildi; bir kısmı ise, Abdülhamid'in fotoğrafa olan ilgisini bilen farklı ülkelerdeki profesyonellerden hediye olarak gönderildi. Abdülhamid'e fotoğraf gönderen sanatçılar, aynı zamanda fotoğraf sanatı tarihinin ilkleri olarak tanınıyor.
Abdülhamid'in albümlerinden, İslâm'ın mukaddes topraklarından biri olan Filistin'in 1866-1890 arası yıllara ait fotoğrafları:
Filistin kıyıları. T.R. Dumas, 1866.
Hz. Ömer Camii, Kudüs. 7'inci Yüzyılda inşa edildi, T.R. Dumas, 1866.
Kutsal Kabir Kilisesi, Kudüs. Kilise, 4'üncü yüzyıldan beri Hristiyan hacılar için önemli bir uğrak merkezi olmuştur. T.R. Dumas, 1866.
Şam Kapısı, Kudüs. Bugünkü Şam Kapısı, 1542 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırıldı. C. Sabounci, 1870-1890.
Hazreti Davud Peygamber'in Kulesi, Kudüs. Kudüs Kalesi olarak da bilinen Hz. Davud Kulesi'nin yapımına MÖ 2'inci yüzyılda başlandı. C. Sabounci, 1870-1890.
Kışla-i Hümâyûn, Kudüs. C. Sabounci, 1870-1890.
Ağlama Duvarı, Kudüs. Hz. Süleyman Mabedi, MÖ 10'uncu yüzyılda inşa edildi. MÖ 6'ıncı yüzyılda Babilliler tarafından yıkıldı. Bugünkü duvar Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nden kalma. C. Sabounci, 1870-1890.
Fikriyat