Bunamamak ve sağlıklı beslenmek için kaçınılacak gıdalar

Son araştırmalar, bunama ile beslenme arasında ilişki keşfedildiğini ve suçlunun Batı tipi beslenme olduğunu gösteriyor. Batı tipi beslenme bol kalorili, bol proteinli, bol yağlı, lifli gıdalar açısından fakir, kızartılmış gıdalar yönünden zengin bir beslenme şekli olarak biliniyor.

Diyetin mineral ve vitaminlerden zengin olması için kaçınılması gereken ya da az miktarda tüketilmesi gereken bazı yiyecek ve içecekler vardır. Bunların başında işlenmiş gıdalar gelir. Diğerlerine gelince:

1. Alkol: Sıklıkla insanlar kendilerini iyi hissetmek için alkol alsalar da, ironik olarak alkol bir depresandır yani çökkünlük vericidir! Psikologlar Kraliyet Birliğine göre alkol eroin, esrar gibi yasal olmayan ilaçlardan daha fazla zarara neden olmaktadır. Pek çok kişi sorunlu içicidir.

2. Kafein: İnsanların çoğu kafeini kendilerini uyanık tuttuğu için tercih eder ama kafeinin onu içmediğiniz zaman ortaya çıkan geri çekilme etkisi nedeniyle arzu edildiğini çoğu kimse bilmemektedir. Böylece gece içmediğiniz zaman uyanıklık durumunda ve duygu durumda ve performansta azalmaya neden olur. Tekrar kafeinli bir içecek aldığınızda bunlar düzelir ama işlevlerinizi 'normalin' üstüne taşıyıcı bir etkisi yoktur. Bazı çalışmalarda yatkın kişilerde anksiyeteyi artırabildiği gösterilmiştir.

3. Hazır yemekler: Bunların bazıları sağlıklı görünse de, etiketlere aldanmayın. Koruyuculardan ve damak zevki vermesi için eklenen şeker, tuz ve yağdan yoksun evde pişmiş yemekler genellikle daha sağlıklı bir seçenektir.

4. Fastfood: Bazı fast food şirketleri ürünlerinin kalitesini artırmış olmasına ve bazı sağlıklı alternatifler sunmuş olmasına karşın, bu tümü için geçerli değildir.

5. Cips ve benzeri atıştırmalıklar: Avrupa'da atıştırmalıklar için en fazla cips yiyenler İngilizlerdir. Kişi başına yılda 150 paket cips tüketilmektedir. Yağ, tuz ve şeker gibi pek çok pisliği gizlice içinde barındırır cipsler. Kısa süre önce, İngiliz Kalp Vakfı uzun dönemli sağlık etkileri nedeniyle çocukların çok daha az cips yemesi için bir kampanya başlatmıştır.

6. Gazlı içecekler ve kola: Bu içecekler diş sağlığınız ve kan basıncınız için zararlıdır.

7. Beyaz un ve pirinç: Bunlarla yapılmış gıdalardan da oldukça sakınmamız gerekiyor.

8. Yüksek glisemik indeksli yiyecekler: Bunlar arasında pek çok kahvaltılık gevrek ve kek vardır. Bunlar hemen enerji verir, ama uzun sürmez. Tekrar çok çabuk kendinizi aç hissedersiniz ve yine bir yerlerden atıştırmalık ararsınız.

9. Tabi şeker, glikoz ve früktoz şurubundan da önemle kaçınmak gerekir.

Yapılacaklara gelince;

*İyi, düzenli ve yeterli uykuyu,

*Sebze, az meyve, sınırlı kompleks tahıl ürünleri, balık, et, süt, yoğurt, zeytinyağı gibi gıdalardan oluşan diyete ağırlık vermeyi,

*İnsanlarla kaliteli ilişkiler kurmayı,

*Sosyal faaliyetlerde bulunmayı,

*zihinsel olarak aktif olmayı,

*En önemlisi de hareketli yaşam ve başta yürümek olmak üzere düzenli egzersiz yapmayı sayabiliriz.

Prof. Dr. Sefa Saygılı